Phong cách văn hóa ở Trung Đông là rất đủng đỉnh. Đối tác cần mình, họ sẽ giục như “cháy nhà”. Trái lại, nếu mình cần, cứ phải kiên nhẫn chờ. Do đó, các công ty Việt Nam cần kiên trì, nóng vội sẽ bỏ lỡ cơ hội hợp tác tiềm năng.
Ngoài ra, doanh nghiệp Việt không nên thực hiện các giao dịch với đối tác vào ngày thứ Sáu trong tuần. Tại khu vực Trung Đông, người dân chỉ làm việc từ thứ Một đến thứ Năm, tức là từ Chủ nhật tới thứ Năm hàng tuần. Thứ Sáu là ngày lễ chính của người theo đạo Hồi. Ngày này dành cho nghỉ lễ, khách hàng sẽ không phản hồi giao dịch.
Các lưu ý đặc biệt trên được ông Trần Trọng Kim - Bí thư thứ nhất, Phụ trách Thương vụ Việt Nam tại Ả Rập Xê Út, thông tin tại Hội thảo “Xu hướng thị trường và cơ hội xuất khẩu nông sản, thực phẩm chế biến Việt Nam vào các thị trường Halal”, diễn ra ngày 5/9.
Tại thị trường Halal, Việt Nam có lợi thế về nông sản, thực phẩm chế biến, mỹ phẩm và dược phẩm. Ảnh: Trần Chung
Hiện 95% hàng hóa của Ả Rập Xê Út đều phải nhập khẩu từ nước ngoài, trong đó có Việt Nam. Các sản phẩm chính mà Việt Nam xuất khẩu sang thị trường này có gạo, thủy sản, cà phê, chè, hạt điều, hạt tiêu, hàng may mặc...
Tất cả sản phẩm thực phẩm chế biến, đồ uống, mỹ phẩm muốn bán sang Ả Rập Xê Út đều phải có chứng chỉ Halal. Hàng hóa phải đăng ký mã số chứng nhận của Cơ quan Thực phẩm và Dược phẩm Ả Rập Xê Út (SFDA), nhưng việc này không phức tạp, hoàn toàn có thể nộp hồ sơ trực tuyến.
Ả Rập Xê Út được đánh giá là thị trường Halal tiềm năng với doanh nghiệp Việt Nam. Tuy nhiên, ông Kim cũng cảnh báo về các chiêu trò lừa đảo tại thị trường này.
Cụ thể, lợi dụng một số tình hình liên quan đến chiến sự, đối tượng lừa đảo tự xưng là người của các tổ chức nhân đạo cần nhập hàng hóa nhằm mục đích cứu trợ, tái thiết. Các đối tượng yêu cầu đơn hàng khối lượng lớn, giá mua tốt để lừa gạt người bán và chiếm đoạt hàng.
Cần lưu ý, các đơn vị hoạt động nhân đạo tại khu vực Trung Đông đều không có chức năng nhập khẩu hàng hóa. Doanh nghiệp gặp đối tác như vậy thì nên từ chối, không giao dịch.
Bên cạnh đó, doanh nghiệp Việt Nam không nên trả trước bất kỳ khoản phí nào liên quan đến môi giới hợp đồng hay phát hành hóa đơn. Đây cũng là hành vi lừa đảo phổ biến trong giao thương.
“Khi giao dịch với doanh nghiệp Ả Rập Xê Út hoặc doanh nghiệp tại khu vực Trung Đông, cơ quan thương vụ Việt Nam khuyến khích việc ký hợp đồng thanh toán qua thư tín dụng L/C”, ông Kim lưu ý.
Thị trường tới 2.000 tỷ USD
Một thị trường Hồi giáo tiềm năng khác là Indonesia, quốc gia có lượng người theo đạo Hồi lớn nhất thế giới với hơn 244 triệu người.
Theo ông Phạm Thế Cường, Tham tán Thương mại Việt Nam tại Indonesia, tiêu chí Halal rất cần thiết đối với người dân Indonesia. Tổng chi tiêu thực phẩm và đồ uống Halal tại nước này lên tới 155,3 tỷ USD, chiếm 11,1% trong tổng quy mô thị trường thực phẩm Halal toàn cầu (1.397 tỷ USD, năm 2022).
Tuy nhiên, năm 2024, kim ngạch xuất khẩu các sản phẩm Halal của Việt Nam sang Indonesia chỉ đạt khoảng 54 triệu USD, mới chiếm gần 1% tổng kim ngạch xuất khẩu sang nước bạn.
Việc xuất khẩu các sản phẩm Halal sang Indonesia vẫn tập trung vào nhóm bánh kẹo, thực phẩm chế biến của các thương hiệu nước ngoài có nhà máy sản xuất tại Việt Nam. Số lượng các công ty nội địa xuất khẩu sản phẩm Halal chưa nhiều. Thương hiệu sản phẩm Halal của Việt Nam chưa rõ nét tại Indonesia.
Mặt khác, thị trường Indonesia mang tính bảo hộ cao nhất khu vực ASEAN, từ đó gây ra các khó khăn cho doanh nghiệp xuất khẩu nước ta.
Do đó, ông Cường cho rằng cần hình thành mối liên kết giữa doanh nghiệp Việt với doanh nghiệp các nước có ngành công nghiệp Halal phát triển, trong đó có Indonesia. Mối liên kết này không chỉ nâng cao nhận thức cho doanh nghiệp về tiêu chuẩn Halal mà còn gia tăng cơ hội xuất khẩu.
Đồng thời, liên kết sẽ hình thành chuỗi cung ứng khép kín từ vùng cung ứng nguyên liệu - sản xuất đến nơi phân phối và xuất khẩu sản phẩm theo tiêu chuẩn Halal.
Ngành công nghiệp Halal đang nổi lên như một lĩnh vực kinh tế đầy tiềm năng, với quy mô thị trường ước tính vượt 2.000 tỷ USD và phục vụ hơn 2,2 tỷ người tiêu dùng Hồi giáo trên toàn cầu.
Theo bà Hồ Thị Quyên, Phó giám đốc Trung tâm Xúc tiến thương mại và đầu tư TPHCM (ITPC), trong năm 2025, ngành công nghiệp Halal sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh tại thị trường châu Á, Trung Đông và châu Phi. Các xu hướng Halal năm 2025 sẽ góp phần định hình lại môi trường kinh doanh Halal toàn cầu, tạo ra cơ hội mới song cũng đòi hỏi doanh nghiệp nhanh chóng thích ứng.
Bà Quyên nhận định, nhóm hàng mà Việt Nam có lợi thế cạnh tranh như nông sản, thực phẩm chế biến, mỹ phẩm và dược phẩm có thể tận dụng các thế mạnh để tìm kiếm thị phần, mở rộng kênh phân phối, xây dựng thương hiệu gắn với giá trị Halal.
Trần Chung