Liên kết vùng trong phát triển công nghiệp văn hóa Thủ đô

9 giờ trướcBài gốc

Chiều 13/5, Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế - xã hội Hà Nội tổ chức Hội thảo khoa học "Giải pháp liên kết vùng trong phát triển một số sản phẩm công nghiệp văn hóa Thủ đô với một số tỉnh thuộc Vùng đồng bằng sông Hồng đến năm 2030". GS.TS Phùng Hữu Phú - nguyên Ủy viên T.Ư Đảng, nguyên Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, nguyên Chủ tịch HĐND TP Hà Nội, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận T.Ư và TS Lê Ngọc Anh - Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế - xã hội Hà Nội chủ trì hội thảo.

Phát huy sức mạnh tổng hợp của vùng

Phát biểu đề dẫn hội thảo, TS Lê Ngọc Anh - Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế - xã hội Hà Nội cho biết, trong bối cảnh toàn cầu hóa và cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra sâu rộng, công nghiệp văn hóa đã và đang trở thành một trụ cột mới của tăng trường kinh tế, góp phần khẳng định vị thể quốc gia trên trường quốc tế không chỉ bằng sức mạnh vật chất mà còn bằng bản sắc, tinh thần và sáng tạo.

Quang cảnh hội thảo.

Ở Việt Nam, quá trình thúc đẩy công nghiệp văn hóa không chỉ là chiến lược phát triển ngành văn hóa, mà còn là định hướng mang tính quốc gia, nhằm khai thác tài nguyên văn hóa như một nguồn lực mới cho phát triển bền vững, giúp bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Đồng thời xây dựng lòng tự hào dân tộc, tự tin trong hội nhập quốc tế, thúc đẩy sự sáng tạo và đổi mới, tạo nên những ý tưởng mới, độc đáo, làm phong phú thêm bức tranh văn hóa toàn cầu.

Phát triển công nghiệp văn hóa còn là một phần quan trọng của việc cũng có sức mạnh mềm của quốc gia. Trong thế giới ngày nay, sức ảnh hưởng của một quốc gia không chỉ đến từ lợi thế quân sự và kinh tế, mà còn từ văn hóa đặc sắc và sức sống sáng tạo của cộng đồng.

Với những điều kiện, tiềm năng ưu biệt, sẵn có về văn hóa của một thành phố ngàn năm văn hiến và của Vùng đồng bằng sông Hồng, TP Hà Nội đã luôn chủ động thực hiện các hoạt động phát triển công nghiệp văn hóa với nhiều giải pháp, trong đó có việc thúc đầy liên kết vùng để thành những sản phẩm công nghiệp văn hóa độc đáo, có sức cạnh tranh cao, đem lại giá trị gia tăng cho các chủ thể về nhiều mặt. Đây là một trong những động lực khơi nguồn sáng tạo trong bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa không chỉ của riêng Hà Nội mà còn của cả vùng, góp phần tạo ra sức mạnh cho nền kinh tế và hình ảnh về một Thủ đô của một quốc gia đang phát triển năng động, ngày càng khẳng định vị thế của mình trên thế giới.

TS Lê Ngọc Anh - Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế - xã hội Hà Nội phát biểu đề dẫn.

TS Lê Ngọc Anh nhấn mạnh, một trong những nhiệm vụ quan trọng nhằm góp phần hiện thực hóa các mục tiêu phát triển các ngành công nghiệp văn hóa đã được đặt ra tại các văn bản của T.Ư và TP Hà Nội, ngày 8/11/2024, UBND TP Hà Nội đã ban hành Quyết định số 5832/QĐ-UBND về việc phê duyệt Đề cương nhiệm vụ “Giải pháp liên kết vùng trong phát triển một số sản phẩm công nghiệp văn hóa Thủ đô với một số tỉnh thuộc vùng đồng bằng sông Hồng đến năm 2030". Theo đó, Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế - xã hội Hà Nội được giao là đơn vị chủ trì cũng phối hợp với các sở, ban, ngành, quận, huyện, thị xã thực hiện nhiệm vụ trong năm 2024 và 2025.

Tại hội thảo, các chuyên gia, nhà khoa học, đại biểu đã thảo luận phân tích làm rõ hơn tiềm năng, thực trạng liên kết vùng trong phát triển sản phẩm công nghiệp văn hóa giữa Thủ đô Hà Nội và một số tỉnh; đề xuất một số sản phẩm công nghiệp văn hóa thuộc 3 lĩnh vực: du lịch văn hóa, nghệ thuật biểu diễn, thủ công mỹ nghệ. Đồng thời đề xuất các giải pháp tăng cường liên kết vùng trong phát triển sản phẩm công nghiệp văn hóa giữa Hà Nội và các tỉnh trong Vùng đồng bằng sông Hồng.

Theo PGS.TS Bùi Tất Thắng - nguyên Viện trưởng Viện Chiến lược phát triển, Bộ KH&ĐT (nay là Bộ Tài chính), Hà Nội là cái nôi của văn minh sông Hồng. Nhìn từ góc độ kinh tế, cần phân loại các di sản, đánh giá kỹ các sản phẩm có thể liên kết hợp tác. Đồng thời nỗ lực tìm kiếm mô hình, cơ chế hợp tác, nhất là khi thực hiện mô hình chính quyền hai cấp.

PGS.TS Nguyễn Chí Mỳ - nguyên Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế - xã hội Hà Nội phát biểu tại hội thảo.

"Du lịch là hoạt động tạo cầu rất lớn cho công nghiệp văn hóa phát triển. Các địa phương có thể tổ chức du lịch liên tỉnh giữa Hà Nội và các địa phương trong vùng nhưng phải theo chuyên đề, chẳng hạn như tour về tín ngưỡng thờ Mẫu, tuor về các di tích thờ cúng nữ anh hùng..." - PGS.TS Bùi Tất Thắng chia sẻ.

Đặc biệt, với sự ra đời của Nghị quyết 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, Hà Nội và các tỉnh trong vùng cần nghiên cứu cơ chế, chính sách thu hút, khuyến khích phát triển kinh tế tư nhân, thu hút nguồn lực tư nhân đầu tư cho phát triển văn hóa. Khi đó, phát triển văn hóa mới ngang tầm kinh tế.

Phát huy giá trị di sản văn hóa, tạo giá trị gia tăng

Theo PGS.TS Trần Thị Ngọc Quyên - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu sáng tạo, Trường Đại học Ngoại thương Hà Nội, phát triển các sản phẩm công nghiệp văn hóa trong công nghiệp sáng tạo chính là hướng tạo giá trị gia tăng của lĩnh vực này với nền kinh tế. Hà Nội là nơi hội tụ nhiều giá trị văn hóa của Thủ đô và Vùng đồng bằng sông Hồng. Do đó, đây sẽ là cơ sở để Thủ đô thể hiện vai trò điều phối vùng trong phát triển các nhóm sản phẩm giá trị của công nghiệp văn hóa.

Trong các hoạt động liên kết, PGS.TS Trần Thị Ngọc Quyên cho rằng, việc phát triển các sản phẩm quà tặng liên vùng tại Hà Nội có ý nghĩa quan trọng. Thực tế, sản phẩm quà tặng ngoài yếu tố lưu niệm còn là những sản phẩm luôn chứa đựng các giá trị văn hóa, tinh thần của địa phương nơi được tạo ra. Từ đó người mua có thể kết nối sâu sắc hơn với văn hóa bản địa và lưu giữ những giá trị độc đáo của điểm đến đó.

Các đại biểu dự hội thảo.

Chuyên gia cho rằng, hiện nay việc khai thác các sản phẩm OCOP như một sản phẩm quà tặng lưu niệm mang tính biểu tượng văn hóa, đáp ứng nhu cầu của du khách còn hạn chế. Đây là vấn đề cần phải khắc phục và nghiên cứu chuyên sâu trong thời gian tới. Từ bối cảnh chung có thể nhận thấy tiềm năng ở một số nhóm sản phẩm văn hóa có triển vọng phát triển thành sản phẩm quà tặng như sản phẩm thủ công mỹ nghệ, làng nghề truyền thống...

Theo PGS.TS Đặng Hoài Giang - Trường Đại học Khoa học xã hội và nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội), Hà Nội là một trong những địa phương tiên phong trong phát triển công nghiệp văn hóa. Để thúc đẩy liên kết giữa Hà Nội với các tỉnh đồng bằng sông Hồng, cần xây dựng các chuỗi sản phẩm du lịch văn hóa có quy mô vùng, gắn với các sản phẩm đặc trưng như tham quan, nghiên cứu di sản văn hóa, phố cổ, làng nghề, làng Việt cổ, ẩm thực... gắn với các giá trị văn minh sông Hồng.

PGS.TS Đặng Hoài Giang - Trường Đại học Khoa học xã hội và nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) phát biểu tại hội thảo.

"Hà Nội cần phối hợp với các tỉnh lân cận như Hưng Yên, Bắc Ninh tổ chức các sự kiện nghệ thuật có quy mô và tầm cỡ quốc tế như concert "Anh trai vượt ngàn chông gai" diễn ra tại Hưng Yên vào tháng 11/2024. Các sự kiện này là cơ hội quý giá để quảng bá du lịch cho Hà Nội và các tỉnh. Đồng thời thúc đẩy sự tăng trưởng của các dịch vụ ăn theo như ẩm thực, thời trang, vận tải, khách sạn..." - PGS.TS Đặng Hoài Giang gợi ý.

GS.TS Phùng Hữu Phú phát biểu kết luận hội thảo.

Kết luận hội thảo, GS.TS Phùng Hữu Phú - nguyên Ủy viên T.Ư Đảng, nguyên Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, nguyên Chủ tịch HĐND TP Hà Nội, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận T.Ư đánh giá cao các ý kiến tham luận tại hội thảo. Theo GS.TS Phùng Hữu Phú, liên kết vùng để phát triển là xu thế khách quan. Hiếm có vùng nào có lợi thế, tiềm năng phong phú để phát triển công nghiệp văn hóa như Hà Nội và các tỉnh trong Vùng đồng bằng sông Hồng.

Để liên kết vùng thành công, cần xây dựng tổ chức, cơ chế liên kết chặt chẽ, trong đó Hà Nội đóng vai trò chủ trì cùng với sự tham gia tích cực của các tỉnh. Đồng thời chú trọng quy hoạch và lựa chọn sản phẩm liên kết, tạo ra sản phẩm đặc sắc của vùng. Cùng với đó thu hút sự tham gia của doanh nghiệp và toàn dân trong phát triển công nghiệp văn hóa.

Thiên Tú

Nguồn KTĐT : https://kinhtedothi.vn/lien-ket-vung-trong-phat-trien-cong-nghiep-van-hoa-thu-do.702263.html