Liên tiếp tai nạn hàng không gây lo ngại về an toàn bay

14 giờ trướcBài gốc

Vụ va chạm trên không khiến 67 người thiệt mạng gần Washington, vụ tai nạn máy bay bốc cháy ở Philadelphia và một máy bay chở 10 người rơi ở Alaska (Mỹ) là những thảm họa nổi bật nhất, AP đưa tin ngày 11/2.

Ngoài ra, còn có vụ máy bay của Japan Airlines va chạm với máy bay của Delta đang đỗ khi đang lăn bánh tại sân bay Seattle vào đầu tuần này và máy bay của United Airlines bốc cháy trong lúc cất cánh tại sân bay Houston hôm 9/2 do sự cố động cơ gây cháy trên cánh.

Chưa kể đến các vấn đề an ninh nảy sinh sau khi phát hiện người trốn vé chết trong khoang bánh xe của hai máy bay và trên hai chuyến bay khác. Và còn vụ việc một hành khách mở cửa thoát hiểm khi máy bay đang lăn bánh để cất cánh ở Boston.

Vậy nên, dĩ nhiên, nhiều người đang tự hỏi liệu chuyến bay của họ có an toàn hay không?

1 người chết, ít nhất 3 người bị thương sau khi máy bayva chạm trên đường băng tại Mỹ

Một người thiệt mạng và ít nhất ba người bị thương ở Scottsdale, Arizona (Mỹ) sau khi một máy bay phản lực thương mại đâm vào một máy bay khác sau khi hạ cánh vào 10/2 (giờ địa phương), CBS News đưa tin. FAA cho biết chiếc Learjet 35A — thuộc sở hữu của ca sĩ Vince Neil thuộc ban nhạc Mötley Crüe — đã chệch khỏi đường băng khi đến Sân bay thành phố Scottsdale vào khoảng 2h45 chiều.

Các quan chức cho biết tại một cuộc họp báo, máy bay đã va chạm với một máy bay phản lực thương mại Gulfstream 200 đang đỗ trên một khu đất tư nhân. Một phát ngôn viên của sân bay cho biết bánh răng chính bên trái của máy bay phản lực của Neil đã hỏng khi hạ cánh. Theo phát ngôn viên của ca sĩ, Neil không có mặt trên máy bay, máy bay khởi hành từ Austin, Texas.

Theo Đại úy Dave Folio của Sở Cứu hỏa Scottsdale, có năm người trên máy bay. Một người được tuyên bố đã tử vong khi đến nơi và ba người khác được đưa đến bệnh viện địa phương. Theo tuyên bố từ Mötley Crüe, người tử vong là phi công. Bạn gái của ca sĩ Neil và một người bạn của cô ấy đều có mặt trên máy bay và bị thương, nhưng vết thương không nguy hiểm đến tính mạng, ban nhạc cho biết.

Một máy bay phản lực thương mại cỡ trung đã va chạm trên đường băng tại một sân bay tư nhân ở Scottsdale, Arizona, Mỹ vào ngày 10/2/2025, khiến 1 người chết, 3 người bị thương. Ảnh: CBS News.

Điều gì đã xảy ra trong các vụ tai nạn nghiêm trọng nhất?

Vụ va chạm ngày 29/1 giữa máy bay chở khách của American Airlines và trực thăng của quân đội Mỹ khiến toàn bộ hành khách trên cả hai máy bay thiệt mạng. Đây là vụ tai nạn máy bay chết chóc nhất ở Mỹ kể từ ngày 12/11/2001, khi một chiếc máy bay lao vào khu dân cư ở New York ngay sau khi cất cánh, khiến toàn bộ 260 người trên khoang và 5 người dưới mặt đất tử vong.

Trước đó, kể từ tháng 2/2009, không có bất kỳ vụ tai nạn chết người nào liên quan đến máy bay thương mại của Mỹ.

Những vụ tai nạn thường xảy ra với các loại máy bay nhỏ, như chiếc Cessna một động cơ bị rơi ở Alaska vào ngày 6/2, khiến 10 người, bao gồm phi công, thiệt mạng.

Một máy bay vận chuyển y tế gặp nạn ở Philadelphia ngày 31/1, khiến cả sáu người trên khoang và một người dưới mặt đất tử vong. Chiếc Learjet này tạo ra một quả cầu lửa khổng lồ khi rơi xuống một khu dân cư không lâu sau khi cất cánh từ một sân bay nhỏ gần đó.

Gần đây Mỹ liên tiếp ghi nhận tai nạn hàng không. Ảnh: Pilot Institute.

Hành khách có nên lo lắng?

Những vụ tai nạn chết người thu hút sự chú ý đặc biệt một phần vì chúng rất hiếm. Độ an toàn của các hãng hàng không Mỹ được đánh giá là cao, thể hiện qua khoảng thời gian dài giữa các vụ tai nạn nghiêm trọng.

Tuy nhiên, những vụ tai nạn chết người gần đây vẫn xảy ra ở nhiều nơi khác trên thế giới, bao gồm một vụ ở Hàn Quốc vào tháng 12/2024 khiến toàn bộ 179 người trên máy bay thiệt mạng. Ngoài ra, có hai vụ tai nạn chết người liên quan đến dòng Boeing 737 MAX vào năm 2018 và 2019. Tháng 1 năm ngoái, một phần cửa của chiếc 737 MAX bị bung ra khi đang bay, làm dấy lên nhiều câu hỏi về độ an toàn của dòng máy bay này.

Giới chức Mỹ cũng đã bày tỏ lo ngại trong nhiều năm qua về hệ thống kiểm soát không lưu bị quá tải và thiếu nhân sự, đặc biệt là sau một loạt vụ suýt va chạm giữa các máy bay tại nhiều sân bay Mỹ.

Nguyên nhân của tình trạng thiếu nhân sự hàng không bao gồm lương thấp, ca làm việc kéo dài, đào tạo chuyên sâu và quy định bắt buộc về độ tuổi nghỉ hưu.

Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 6/2 làm tăng thêm lo ngại khi đổ lỗi cho hệ thống kiểm soát không lưu “lỗi thời” tại các sân bay và hứa sẽ thay thế hệ thống này.

Tuy nhiên, bất chấp tất cả những điều đó, Bộ trưởng Giao thông vận tải Mỹ Sean Duffy trong một cuộc phỏng vấn với Fox News gần đây cố gắng trấn an công chúng rằng đi máy bay vẫn “an toàn hơn nhiều so với đi ô tô hay tàu hỏa. Đây là phương thức di chuyển an toàn nhất”.

Và các số liệu thống kê cũng chứng minh điều đó. Hội đồng An toàn Quốc gia Mỹ ước tính rằng một người Mỹ có tỷ lệ 1/93 tử vong trong một vụ tai nạn xe cơ giới, trong khi số ca tử vong do máy bay hiếm đến mức không thể tính toán xác suất. Các số liệu từ Bộ Giao thông vận tải Mỹ cũng cho thấy một bức tranh tương tự.

Các biện pháp đang được thực hiện là gì?

Ủy ban An toàn giao thông quốc gia (NTSB) và Cục Hàng không liên bang (FAA) của Mỹ đang điều tra các vụ tai nạn và suýt va chạm gần đây để xác định nguyên nhân và tìm cách ngăn chặn những sự cố tương tự trong tương lai.

Đã có những phát hiện đáng lo ngại về vụ va chạm trên không, nhưng sẽ mất hơn một năm để có báo cáo đầy đủ về những gì đã xảy ra.

NTSB luôn đưa ra các khuyến nghị về các biện pháp có thể giúp ngăn ngừa tai nạn trong tương lai, nhưng cơ quan này có một danh sách dài hàng trăm đề xuất trước đây vẫn bị các cơ quan chính phủ và ngành công nghiệp liên quan phớt lờ.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Duffy cho rằng công chúng có quyền phản ứng mạnh mẽ trước những vụ tai nạn gần đây. Ông khẳng định sẽ đảm bảo rằng “an toàn là ưu tiên hàng đầu” khi ông lãnh đạo cơ quan chịu trách nhiệm quản lý tất cả các phương tiện giao thông.

“Tôi rất lạc quan về tình hình hiện tại và hướng đi của chúng tôi trong tương lai, cùng với các kế hoạch đang được triển khai để làm cho hệ thống này thậm chí còn an toàn và hiệu quả hơn ngày hôm nay”, ông Duffy nói trong cuộc phỏng vấn với Fox News.

Xác máy bay chở 10 người vừa được tìm thấy ở Alaska (Mỹ). Ảnh: CNN.

Một số yếu tố góp phần gia tăng tai nạn

Các vụ tai nạn máy bay gần đây ở Mỹ đã làm dấy lên mối lo ngại về an toàn hàng không. Lỗi kỹ thuật và vấn đề sản xuất; lưu lượng hàng không gia tăng sau đại dịch COVID-19; thiếu hụt nhân sự kiểm soát không lưu; ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đến nhiễu động không khí... là một số yếu tố có thể góp phần vào sự gia tăng này, theo Business Insider.

Dòng máy bay Boeing 737 MAX đã gặp nhiều vấn đề về an toàn. Vào tháng 1/2024, một chiếc 737 MAX 9 của Alaska Airlines đã gặp sự cố bung cửa giữa chuyến bay, buộc phải hạ cánh khẩn cấp. Các cuộc kiểm tra sau đó phát hiện bu lông bị lỏng trên nhiều máy bay khác, khiến FAA ra lệnh tạm dừng hoạt động một số 737 MAX 9 để kiểm tra thêm.

Tháng 2/2024, một chiếc Boeing 737 MAX 8 của United Airlines gặp sự cố kẹt bàn đạp điều khiển bánh lái khi hạ cánh. Nguyên nhân được xác định là do hơi ẩm xâm nhập vào bộ phận điều khiển bánh lái do lắp ráp không đúng cách, ảnh hưởng đến hơn 40 hãng hàng không trên toàn cầu.

Máy bay chở khách của American Airlines va chạm với một trực thăng của Quân đội Mỹ, rơi xuống sông. Ảnh: AP.

Những tháng đầu năm 2023 chứng kiến sự gia tăng đáng kể các vụ suýt va chạm trên đường băng và trong không phận Mỹ. Nguyên nhân bao gồm lưu lượng hàng không gia tăng sau đại dịch COVID-19; thiếu hụt nhân sự kiểm soát không lưu. Những sự cố này đã làm dấy lên lo ngại về nguy cơ va chạm trên không, AP đưa tin.

Quân đội Mỹ cũng đang đối mặt với nhiều thách thức về an toàn đối với một số dòng máy bay. Ví dụ, máy bay Osprey đã bị giám sát chặt chẽ do nhiều vấn đề kỹ thuật dẫn đến tai nạn. Để ứng phó, quân đội Mỹ đã ban hành các hướng dẫn an toàn mới nhằm giảm thiểu rủi ro, The Times đưa tin.

Các chuyên gia cho rằng biến đổi khí hậu có thể góp phần làm gia tăng các sự cố nhiễu động không khí. Những thay đổi trong dòng chảy phản lực có thể khiến các chuyến bay gặp nhiều nhiễu động mạnh hơn, làm tăng nguy cơ mất an toàn.

Mặc dù các yếu tố trên đang làm gia tăng mối quan ngại về an toàn hàng không, nhưng du lịch hàng không vẫn được đánh giá là phương thức di chuyển an toàn nhất so với các phương tiện khác. Các cơ quan quản lý và ngành hàng không vẫn đang nỗ lực cải thiện quy trình an toàn và giải quyết các thách thức mới nổi.

Thái An

Nguồn Tiền Phong : https://tienphong.vn/lien-tiep-tai-nan-hang-khong-gay-lo-ngai-ve-an-toan-bay-post1716062.tpo