Liệu Đức có 'quay xe' nhập lại khí đốt Nga?

2 ngày trướcBài gốc

Khi xung đột Nga-Ukraine bước sang năm thứ tư, ý tưởng rằng Nga có thể một lần nữa bơm khí đốt tới Liên minh châu Âu (EU) qua Đức không còn là điều quá viển vông như giai đoạn đầu của cuộc chiến, theo đài DW.

Trong bối cảnh các nỗ lực chấm dứt chiến sự vẫn đang tiếp diễn, những đồn đoán về khả năng tái tích hợp khí đốt Nga vào hệ thống năng lượng của EU vẫn tiếp tục xuất hiện.

Đề xuất nối lại đường ống khí đốt Nga

Suốt nhiều tháng qua, một số thành viên của Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo (CDU) trung hữu của Đức – đảng đang cầm quyền – đã nhiều lần úp mở ủng hộ đề xuất này, đặc biệt liên quan các đường ống Nord Stream. Mới nhất là Thủ hiến bang Sachsen - ông Michael Kretschmer thuộc CDU.

Trong một cuộc phỏng vấn với tờ Die Zeit của Đức, ông Kretschmer mô tả các đường ống Nord Stream là một khả năng “mở ra đối thoại với Nga”. Ông thậm chí còn nêu rõ tỉ lệ khí đốt mà Đức nên nhập từ Nga là 20%.

Đường ống dẫn khí đốt Nord Stream 2. Ảnh: NIKOLAI RYUTIN/NORD STREAM 2

Hồi tháng 3, một số thành viên trong CDU cũng hoan nghênh ý tưởng sửa chữa cả hai nhánh bị hư hại của Nord Stream 1 và một nhánh bị hư hại của Nord Stream 2. Ba nhánh này đã bị phá hoại vào tháng 9-2022. Trước cuộc chiến ở Ukraine, Nord Stream 1 từng vận chuyển khí đốt tới Đức, còn Nord Stream 2 hoàn thành từ tháng 9-2021 nhưng chưa từng được đưa vào vận hành.

Dù một số quan chức trong chính phủ Đức tỏ ra hào hứng, nhiều người khác lại không. Tân Thủ tướng Đức và lãnh đạo CDU - ông Friedrich Merz tuyên bố rằng ông ủng hộ kế hoạch của EU nhằm ngăn chặn việc tái kích hoạt các đường ống này như một phần trong gói trừng phạt tiếp theo nhắm vào Nga.

Trước những tin đồn về khả năng sửa chữa các đường ống, Ủy ban châu Âu (EC) hiện đang tham vấn các quốc gia thành viên về việc cấm vĩnh viễn việc sử dụng Nord Stream.

Mỹ và Nga cùng quan tâm đến thỏa thuận Nord Stream?

Cả Nga và Mỹ được cho là đều quan tâm đến một thỏa thuận nhằm khôi phục việc vận chuyển khí đốt qua các đường ống Nord Stream.

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov gần đây cho biết các cuộc thảo luận với Mỹ có bao gồm nội dung về Nord Stream. Trong khi đó, một số nguồn tin phương Tây nói rằng các nhà đầu tư Mỹ đang quan tâm đến việc mua lại Nord Stream 2 AG — công ty con của tập đoàn năng lượng quốc doanh Nga Gazprom. Nord Stream 2 AG có trụ sở tại Thụy Sĩ và là đơn vị sở hữu đường ống Nord Stream 2.

Hồi tháng 1, thủ tục phá sản đối với Nord Stream 2 AG đã bị hoãn đến tháng 5. Chuyên gia tư vấn đầu tư Chris Weafer nói với DW rằng đang có các cuộc thảo luận nghiêm túc xoay quanh khả năng Mỹ mua lại công ty này.

“Hiện có những đề xuất từ phía các bên mua Mỹ muốn sở hữu hạ tầng đường ống, qua đó họ có thể đóng vai trò trung gian giữa nguồn cung khí đốt – tức Gazprom – và bên mua khí, là các công ty Đức” - ông Weafer nói.

Tuy nhiên, theo chuyên gia Ben Hilgenstock từ Trường Kinh tế Kiev (Ukraine), việc châu Âu mua loại năng lượng nào không phải là điều mà Mỹ hay Nga có thể quyết định.

“Dù Nga và Mỹ có đàm phán gì liên quan Nord Stream 1 hay 2 thì điều đó hoàn toàn vô nghĩa. Quyết định là ở châu Âu, cụ thể là từng quốc gia châu Âu rằng họ có muốn tiếp tục mua khí đốt của Nga một lần nữa hay không” - ông Hilgenstock lưu ý.

Một công nhân di dời đoạn đường ống tại công trường xây dựng Nord Stream 2 ở khu định cư Lubmin (đông bắc Đức). Ảnh: AFP

Con đường phức tạp phía trước

Dù vậy, làn sóng phản đối chính trị đối với việc khôi phục nguồn cung khí đốt từ Nga vẫn rất mạnh mẽ ở châu Âu. EC nhiều lần tái khẳng định lập trường cứng rắn, phù hợp với kế hoạch trừng phạt hiện tại của khối.

“Nord Stream 2 không phải là một dự án vì lợi ích chung, nó không góp phần đa dạng hóa nguồn năng lượng của EU” - người phát ngôn EC nói hồi tháng 3.

EU đã cam kết chấm dứt hoàn toàn việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch của Nga trước năm 2027. Ngày 6-5, EC công bố chiến lược và lộ trình chi tiết để hiện thực hóa mục tiêu này. Văn kiện đề cập rõ rằng việc nhập khẩu khí đốt từ Nga sẽ chấm dứt hoàn toàn vào cuối năm 2027, mọi hợp đồng mới cung cấp bất kỳ loại khí đốt nào từ Nga sẽ bị dừng ký từ cuối năm 2025.

Trong bối cảnh đó, ông Hilgenstock cho rằng việc ủng hộ khôi phục dự án Nord Stream là điều “vô lý đến mức khó tin”.

“Tôi cho rằng nếu làm vậy, chúng ta đang chứng minh rằng mình hoàn toàn không nghiêm túc với các biện pháp trừng phạt Nga. Quay xe ở điểm này có nghĩa là chúng ta không thực sự muốn ngăn Nga tiếp tục cuộc chiến tại Ukraine và đe dọa hòa bình, thịnh vượng của châu Âu. Đó sẽ là một bước đi hết sức phi lý” - theo vị chuyên gia.

Theo ông Hilgenstock, ngay cả khi một bộ phận trong giới lãnh đạo chính trị Đức và châu Âu muốn khôi phục một hoặc cả hai tuyến ống Nord Stream, vẫn có “nhiều rào cản kỹ thuật”.

Cụ thể, đường ống Nord Stream 2 chưa bao giờ được Đức cấp phép vận hành hợp pháp, và ông Hilgenstock không tin rằng chính phủ mới của Đức sẽ làm điều đó.

Ngoài ra, còn có vấn đề về việc phải tiến hành sửa chữa lớn các tuyến ống dẫn khí. Tuy nhiên, theo chuyên gia đầu tư Chris Weafer, nếu Mỹ có thể thuyết phục được EU rằng việc khôi phục dự án này mang lại lợi ích thiết thực, thì quá trình sửa chữa có thể được bắt đầu trong thời gian ngắn.

“Những cuộc thảo luận về khả năng sửa chữa và tái khởi động các tuyến ống dẫn khí Nord Stream hiện đang diễn ra và theo tôi đây là các cuộc thảo luận nghiêm túc, không phải chỉ dừng ở mức suy đoán” - ông Weafer nói, dự đoán rằng một phần khí đốt Nga sẽ quay trở lại châu Âu, “nhưng có lẽ không vượt quá 50% so với khối lượng từng được bán trước xung đột Nga-Ukraine”.

Doanh nghiệp Đức lao đao vì chi phí năng lượng

Việc châu Âu chuyển hướng khỏi khí đốt và dầu mỏ Nga sau khi cuộc chiến ở Ukraine chính là yếu tố chính khiến chi phí năng lượng ở châu lục tăng vọt trong suốt năm 2022 và 2023. Dù giá đã giảm đáng kể so với mức đỉnh, nhưng việc năng lượng Nga quay trở lại hệ thống cung ứng nhiều khả năng sẽ kéo chi phí xuống thấp.

Các công ty Đức như tập đoàn hóa chất khổng lồ BASF là những bên chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ làn sóng tăng giá năng lượng những năm gần đây. Người phát ngôn của công ty nói với DW rằng công ty không muốn đưa ra suy đoán nào về các thỏa thuận liên quan đến năng lượng Nga, nhưng nhấn mạnh rằng chi phí khí đốt cao không phải là nguyên nhân duy nhất khiến hoạt động kinh doanh của BASF gặp khó khăn.

“Giá khí đốt tăng chỉ là một trong nhiều yếu tố ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của BASF. Các nguyên nhân quan trọng khác là nhu cầu thị trường hiện đang yếu và khối lượng hàng nhập khẩu ngày càng tăng” - theo người phát ngôn.

Ông Wolfgang Grosse Entrup - Giám đốc điều hành Hiệp hội Công nghiệp Hóa chất Đức - nói với DW rằng các hội viên của ông “hoan nghênh mọi biện pháp giúp giảm mức giá năng lượng vốn đang quá cao”, nhưng đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của “những đối tác đáng tin cậy”.

“Việc cung cấp khí đốt qua Nord Stream 1 đã bị Nga đơn phương đình chỉ vào tháng 8-2022. Chúng tôi đã phải nỗ lực rất lớn để đảm bảo an ninh năng lượng ngay cả khi không có dầu khí Nga. Chúng ta không nên quay lại những thói quen cũ tưởng chừng tiện lợi và cần tránh việc phụ thuộc thái quá vào bất kỳ quốc gia đơn lẻ nào trong tương lai” - ông Entrup nói.

Trong khi đó, chuyên gia Hilgenstock cảnh báo rằng sức hút của năng lượng giá rẻ vẫn có thể khiến một số bên trong châu Âu ủng hộ việc nối lại nhập khẩu khí đốt từ Nga.

“Nhiều người vẫn nuôi hy vọng rằng khí đốt giá rẻ từ Nga có thể giúp khôi phục lại thời kỳ huy hoàng nào đó. Chính kỳ vọng này đang tạo ra áp lực chính trị buộc các nước phải cân nhắc nối lại nhập khẩu khí từ Nga” - ông Hilgenstock nói thêm.

THẢO VY

Nguồn PLO : https://plo.vn/lieu-duc-co-quay-xe-nhap-lai-khi-dot-nga-post852168.html