Các quan chức Lầu Năm Góc cam kết rằng cuộc chiến đang diễn ra với lực lượng Houthis (Yemen) sẽ không biến thành cuộc chiến vô tận. Tuy nhiên, tình hình đã trở nên phức tạp.
Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump cam kết sẽ truy đuổi lực lượng Houthis cho tới chừng nào nhóm này chấm dứt các cuộc tấn công nhằm vào tàu thương mại ở Biển Đỏ.
Máy bay chiến đấu và tàu chiến của Mỹ đã tấn công hơn 30 mục tiêu ở Yemen kể từ ngày 15-3, nhắm vào các lãnh đạo Houthis và các cơ sở lưu trữ tên lửa của nhóm này trong nỗ lực mà Tổng thống Trump gọi là "áp đảo" sẽ kéo dài "cho đến khi chúng ta đạt được mục tiêu của mình".
Ông Trump cũng cảnh báo rằng mọi "phát súng do Houthis bắn" sẽ được coi là một cuộc tấn công của Iran và sẽ phải chịu hậu quả "thảm khốc".
Video quân đội Mỹ triển khai không kích lực lượng Houthis ngày 19-3. Nguồn: CENTCOM
Ba giới hạn
Tuy nhiên, các cuộc không kích của Mỹ kéo dài trong những ngày qua đang phải đối mặt các giới hạn chính trị và công nghiệp của Mỹ. Theo tờ Politico, ba giới hạn đó là kho vũ khí chính xác hạn chế, một cuộc khủng hoảng khu vực rộng lớn hơn và một nhóm vũ trang quyết không lùi bước.
“Houthis có thể quyết định khi nào chuyện này kết thúc và cho đến lúc đó, chiến dịch sẽ không ngừng nghỉ. Tất cả các lựa chọn đều được cân nhắc” - người phát ngôn Lầu Năm Góc Sean Parnell nói.
Trong khi đó, ông Bilal Saab - cựu quan chức trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump - nói rằng nếu để Houthis quyết định, họ sẽ chiến đấu đến thành viên cuối cùng. “Họ không quan tâm. Họ hoan nghênh cuộc chiến với Mỹ" - ông Saab nói.
Lực lượng Houthis vẫn tồn tại sau hàng chục cuộc không kích của Mỹ dưới thời chính quyền Tổng thống Joe Biden. Mặc dù Nhà Trắng khẳng định điều này sẽ thay đổi dưới sự lãnh đạo của ông Trump, nhưng giới chức Mỹ cũng phải đối mặt căng thẳng ngày càng tồi tệ ở Trung Đông.
Điều này bao gồm khả năng giao tranh tái diễn giữa Israel và Hamas ở Gaza sau khi Lực lượng Phòng vệ Israel ngày 19-3 tuyên bố nối lại chiến dịch quân sự trên bộ ở miền trung và nam dải đất này. Trước đó, Israel đã tiến hành các cuộc tấn công lớn nhất vào khu vực này kể từ khi lệnh ngừng bắn hồi tháng 1 có hiệu lực, dù Hamas vẫn chưa đáp trả.
Chiến dịch không kích của Washington cũng có thể gây căng thẳng cho nguồn cung vũ khí của Mỹ - vốn đang gặp khó khăn sau ba năm viện trợ quân sự cho Ukraine, các nỗ lực trước đây chống lại lực lượng Houthis, đợt chuyển giao tên lửa cho các chiến dịch của Israel ở Gaza, và các biện pháp phòng thủ chống lại các cuộc tấn công từ Iran.
“Chúng tôi biết rằng ngành công nghiệp quốc phòng không theo kịp với mức chi tiêu của quân đội Mỹ cũng như để hỗ trợ các đồng minh và đối tác như Ukraine và Israel” - bà Dana Stroul, quan chức Lầu Năm Góc dưới thời ông Biden thừa nhận.
Mỹ đã phóng hơn 800 tên lửa trong chiến dịch tấn công năm 2024 chống lại lực lượng Houthis, bao gồm 135 tên lửa tấn công mặt đất Tomahawk có giá lên tới 2 triệu USD một quả, cùng với 155 tên lửa tiêu chuẩn từ tàu chiến Mỹ có giá từ 2 triệu đến 4 triệu USD một quả.
Sự khác biệt giữa thời ông Biden và ông Trump hiện nay
Chiến dịch quân sự kéo dài dưới thời Tổng thống Trump hiện nay sẽ khác biệt so với các cuộc không kích dưới thời ông Biden, cả về quy mô lẫn cường độ. Ngoài ra, bà Stroul - quan chức Lầu Năm Góc dưới thời ông Biden - cho rằng yếu tố không có mặt trong các cuộc không kích gần đây của Mỹ chống lại lực lượng Houthis là thiếu sự hợp tác đa phương.
Một máy bay chiến đấu F/A-18 của Mỹ cất cánh từ tàu sân bay, được cho là trong bối cảnh Mỹ thực hiện chiến dịch chống lại lực lượng Houthis (Yemen). ẢNH: AFP
Dưới thời ông Biden, các cuộc tấn công nhằm vào lực lượng Houthis vào năm 2023 và 2024 được phối hợp với Pháp và Anh trong một liên minh rộng hơn. Tuy nhiên, chính quyền Tổng thống Trump dường như không có ý định tái lập hình thức liên minh như vậy.
Hiện tại, một nhiệm vụ an ninh hàng hải của Liên minh châu ÂU (EU) do Ý dẫn đầu đang được tiến hành ở Biển Đỏ, và một nhiệm vụ rộng hơn do Mỹ dẫn đầu có tên là Prosperity Guardian tiếp tục hộ tống tàu thương mại. Tuy nhiên, chiến dịch không kích mới đây là Mỹ hành động một mình.
Bộ Quốc phòng hôm 18-3 đã xác nhận điều này. Theo Lầu Năm Góc, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth đã nói chuyện với Bộ trưởng Quốc phòng Qatar Sheikh Saoud Al Thani "để thảo luận về các hoạt động của Mỹ nhằm loại bỏ mối đe dọa của Houthis đối với thương mại của Mỹ và khôi phục quyền tự do hàng hải của Mỹ".
Người phát ngôn Lầu Năm Góc khẳng định nỗ lực mới nhất của Mỹ "không phải là một cuộc tấn công vô tận. Đây không phải là về việc thay đổi chế độ". Dù vậy, các quan chức và cựu sĩ quan quân đội Mỹ cảnh báo rằng các cuộc tấn công lần này sẽ gây ra nhiều thiệt hại hơn.
“Chính quyền trước đây sống trong sự leo thang, và họ tự hạn chế mọi thứ họ cần làm. Những mục tiêu này rộng hơn và sâu hơn những gì chính quyền ông Biden chọn để tấn công” - theo ông Kenneth McKenzie, tướng Thủy quân Lục chiến đã nghỉ hưu, người chỉ huy Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ từ năm 2019 đến năm 2022.
Ông McKenzie lưu ý rằng trong khi chiến dịch mới nhằm vào Houthis có thể khiến Lầu Năm Góc phải mở rộng quá mức hoạt động và bị sao nhãng ở nhiều khu vực.
Một sự thay đổi trong giao thức cũng có thể kéo dài cuộc chiến. Không giống như dưới thời ông Biden, Tổng thống Trump đang cho phép các chỉ huy trong khu vực quyết định thời điểm và địa điểm tiến hành các cuộc tấn công thay vì tổng thống.
Ngoài ra, vai trò của Iran và mức độ ảnh hưởng của nước này lên Houthis cũng sẽ ảnh hưởng đến thời gian diễn ra chiến dịch.