Thời điểm này, tại chiến trường miền đông Ukraine, lực lượng Nga đang tiến quân với tốc độ nhanh nhất kể từ khi mở chiến dịch quân sự đặc biệt. Trong khi đó, lực lượng Ukraine đang phải vật lộn phòng thủ và đối diện với khó khăn trăm bề. Các diễn biến này diễn ra trước ngày ông Donald Trump nhậm chức tổng thống Mỹ (20-1).
Ukraine chật vật trên chiến trường
Theo nhiều người lính Ukraine trên mặt trận, Nga đã tận dụng triệt để lợi thế của mình về mặt nhân lực để khai thác những điểm yếu trong hệ thống phòng thủ vốn đang ngày càng mỏng hơn của Ukraine.
Ông Valentyn - một lính bộ binh thuộc Lữ đoàn Thủy quân Lục chiến số 35 của Ukraine - chia sẻ rằng khi hạ một lính Nga thì như thể có hai người khác xuất hiện và thay thế người đó.
"Bạn có cảm giác rằng số lượng lính Nga là vô tận” - người lính này nói.
Người lính Ukraine chiến đấu ở tỉnh Donetsk. Ảnh: THE WASHINGTON POST
Theo nhiều người lính Ukraine, dù tổn thất lực lượng lớn nhưng Nga vẫn liên tục mở các cuộc tấn công bằng các nhóm nhỏ bộ binh với sự yểm trợ của pháo binh và máy bay không người lái (UAV). Điều này càng làm thu hẹp các khu vực mà Ukraine đang trấn giữ.
Đơn cử như ở TP Pokrovsk (tỉnh Donetsk), lực lượng Nga đã tiến sâu vào hơn 3km, đe dọa đến các tuyến đường hậu cần và tiếp tế quan trọng chạy qua khu vực này đến các khu vực khác của tiền tuyến.
Trong khi đó, lực lượng Ukraine ngày càng suy yếu và không được trang bị đầy đủ để chống lại các cuộc tấn công như vũ bão của Nga, theo tờ The Washington Post.
Nhiều người lính Ukraine trên chiến trường đã tâm sự về việc đối mặt tình trạng kiệt sức và tinh thần sa sút. Có những người lính trước đây luôn tin tưởng rằng Ukraine sẽ chiến đấu cho đến khi quân Nga bị đẩy ra khỏi lãnh thổ Ukraine và giành chiến thắng, thì giờ đây họ đang ngày càng ủng hộ lời kêu gọi của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump về việc bắt đầu đàm phán để chấm dứt chiến sự.
Theo tờ The Washington Post, sự thay đổi thái độ này diễn ra khi những người lính Ukraine trở nên thất vọng với giới lãnh đạo ở Kiev, trong đó có những chiến dịch tổng động viên lực lượng diễn ra chậm chạp và rời rạc.
Năm ngoái, quốc hội Ukraine đã thông qua lệnh tổng động viên mới, hạ độ tuổi nghĩa vụ quân sự tối thiểu của đất nước xuống còn 25. Tuy nhiên, lực lượng Ukraine trên chiến trường cho rằng chiến dịch tuyển quân diễn ra quá muộn, khi các đơn vị đã thiếu người nghiêm trọng sau nhiều tháng không có người thay thế. Thêm vào đó, càng ngày càng có nhiều lính Ukraine đào ngũ hơn vì mọi người không còn tình nguyện chiến đấu nữa.
Cạnh đó, một số người lính cho biết họ phải tự bỏ tiền túi hoặc phụ thuộc vào những người dân tình nguyện để có được các thiết bị như UAV và các phương tiện đường bộ mà có thể lái gần các khu vực tiền tuyến vì họ không không thể dựa vào chính quyền để được cung cấp các thiết bị thiết yếu này.
Một số người lính cho biết họ cũng đã chấp nhận thực tế là viện trợ vũ khí của phương Tây đã giảm và có thể sẽ tiếp tục như vậy. Nếu không có dòng viện trợ đó, Ukraine sẽ thiếu các nguồn lực cần thiết để đánh bật quân Nga.
Cán cân chênh lệch trên bàn đàm phán
Hiện tại, Moscow đang giữ hơn 20% lãnh thổ Ukraine, vốn là một khu vực rộng lớn trải dài từ đông bắc Ukraine đến bán đảo Crimea ở phía nam. Một số người lính Ukraine tỏ ra lo ngại rằng người Nga sẽ tiếp tục mở rộng tiền tuyến về phía tây, hướng tới TP lớn Dnipro (tỉnh Dnipropetrovsk).
Xe bọc thép Ukraine được trang bị lưới thép chống UAV. Ảnh: THE WASHINGTON POST
Washington Post đã phỏng vấn những người lính Ukraine của 6 lữ đoàn khác nhau đang chiến đấu ở miền đông Ukraine. Nhiều người lính trong số này nghi ngại rằng Moscow sẽ không đồng ý ngừng bắn trong bối cảnh lực lượng Nga đang giành lợi thế trên chiến trường, đồng thời cũng lo ngại rằng Kiev sẽ phải đưa ra những nhượng bộ đau đớn.
Còn một số người lính khác cũng sợ rằng ngay cả khi giao tranh dừng lại trong năm nay thì Nga vẫn có thể tấn công trở lại trong tương lai.
“Thành thật mà nói, tình hình hiện tại còn tệ hơn cả lúc bắt đầu cuộc chiến (2-2022). Chúng ta có thể thương lượng điều gì bây giờ? Chúng ta chỉ có thể gật đầu và đồng ý với các yêu cầu của Nga và rõ ràng những gì Nga yêu cầu sẽ là điều mà chúng ta không thích” - Đại úy Taras, chỉ huy đại đội trong lữ đoàn 35, nói.
Trong bài phát biểu trong đêm giao thừa gửi đến người dân Ukraine, thông điệp của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tập trung vào cái mà ông gọi là "hòa bình công bằng".
Tờ Washington Post gọi đây là một giọng điệu khác với những lời đanh thép trước đây của ông Zelensky khi ông luôn nói về một thất bại hoàn toàn của Nga và khôi phục biên giới năm 1991 của Ukraine được thiết lập sau khi Liên Xô sụp đổ.
Trong bài phát biểu, ông Zelensky đã nói rằng Ukraine có thể chấm dứt "giai đoạn nóng" của cuộc chiến trong năm nay và sau đó tìm cách lấy các khu vực bị Nga kiểm soát bằng biện pháp ngoại giao vào một thời gian sau đó.
ĐỨC HIỀN