Lo gặp khó với quy định gặp trực tiếp, xác minh sinh trắc học khi mở tài khoản tổ chức

5 giờ trướcBài gốc

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đang sửa đổi Thông tư số 17/2024/TT-NHNN ngày 28/6/2024 quy định về việc mở và sử dụng tài khoản thanh toán tại các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, theo hướng tăng cường yêu cầu xác thực danh tính chính chủ đối với tài khoản của tổ chức và doanh nghiệp.

Tranh luận quanh yêu cầu gặp trực tiếp

Theo Khoản 6 Điều 1 dự thảo Thông tư, trường hợp khách hàng là tổ chức được thành lập và hoạt động tại Việt Nam (trừ trường hợp quy định tại điểm d Khoản này), ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải gặp mặt trực tiếp người đại diện hợp pháp của chủ tài khoản, thực hiện kiểm tra xác minh thông tin người đại diện hợp pháp của chủ tài khoản theo quy định tại điểm a Khoản này.

Trường hợp khách hàng là pháp nhân nước ngoài (trừ trường hợp quy định tại điểm d Khoản này), ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được thực hiện xác minh thông tin người đại diện hợp pháp của chủ tài khoản qua bên thứ ba hoặc thuê tổ chức khác nhưng phải phải đảm bảo bên thứ ba hoặc tổ chức khác gặp mặt trực tiếp người đại diện hợp pháp của chủ tài khoản và thực hiện kiểm tra, đối chiếu giấy tờ tùy thân, đối chiếu khớp đúng thông tin sinh trắc học của người đại diện hợp pháp với thông tin sinh trắc học hiển thị trên giấy tờ tùy thân của người đó.

Ngân hàng lo gặp khó với quy định gặp trực tiếp, xác minh sinh trắc học khi mở tài khoản tổ chức. Ảnh: T.L.

Góp ý về quy định này, theo Vụ Pháp chế (Ngân hàng Nhà nước), dự thảo Thông tư bổ sung quy định về việc mở và sử dụng tài khoản thanh toán theo hướng cho phép các ngân hàng tự quyết định và tự chịu trách nhiệm về phương thức xác minh, nhận biết khách hàng đối với một số tổ chức do ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài lựa chọn quy định tại quy định nội bộ của ngân hàng. Do đó, đơn vị đề nghị thuyết minh làm rõ lý do sửa đổi, bổ sung quy định này, đồng thời đánh giá trách nhiệm của ngân hàng nếu xảy ra sai sót.

Các ngân hàng như: Vietinbank, Sacombank, ACB, BIDV đề xuất không yêu cầu gặp mặt trực tiếp khách hàng; chỉ yêu cầu các tổ chức tín dụng phải thu thập, đối chiếu khớp đúng thông tin sinh trắc học chủ tài khoản thanh toán/người đại diện hợp pháp với cơ sở dữ liệu quốc gia về dữ liệu dân cư.

Các ngân hàng cho rằng, Luật Phòng, chống rửa tiền và các văn bản hướng dẫn hiện chỉ yêu cầu nhận biết khách hàng, không yêu cầu phải gặp mặt trực tiếp nhằm nhận biết khách hàng.

Cùng với đó, điều này cũng phù hợp với xu hướng số hóa, áp dụng các công nghệ số vào việc xác minh, xác thực khách hàng: xác minh trực tuyến qua các phương thức như video call có ghi hình, ghi âm để làm bằng chứng thay thế cho việc gặp trực tiếp.

Đại diện các ngân hàng cũng cho rằng, việc yêu cầu gặp trực tiếp chủ tài khoản, đại diện hợp pháp là rất khó thực hiện. Nhất là đối với tài khoản thanh toán chung, ngân hàng sẽ phải gặp mặt trực tiếp tất cả các đồng chủ tài khoản để thực hiện xác minh. Thông thường sẽ xuất hiện trường hợp khách hàng bận rộn hoặc ở xa địa điểm giao dịch, khách hàng đang ở nước ngoài chưa có mặt tại Việt Nam kịp thời.

Yêu cầu gặp trực tiếp để phòng ngừa gian lận, song có ngoại lệ

Theo giải trình của Ngân hàng Nhà nước, Thông tư 17/2024/TT-NHNN quy định ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải tuân thủ theo quy định tại Luật Phòng, chống rửa tiền.

"Tại dự thảo Thông tư chỉ bổ sung thêm quy định phải gặp mặt trực tiếp và đối chiếu thông tin sinh trắc học của người đại diện hợp pháp khi mở tài khoản thanh toán tại quầy để phòng ngừa các đối tượng lợi dụng việc mở tài khoản thanh toán tổ chức nhằm thực hiện các hành vi lừa đảo, gian lận" - Ngân hàng Nhà nước nêu rõ.

Mở tài khoản thanh toán tại quầy để phòng ngừa các hành vi lừa đảo. Ảnh: T.L.

Tuy nhiên, nếu yêu cầu áp dụng với tất cả các tổ chức thì sẽ gây khó khăn, phiền hà cho khách hàng tổ chức mà thông tin về tổ chức cũng như người đại diện theo pháp luật đã được công bố công khai.

Theo Ngân hàng Nhà nước, việc quy định phải gặp mặt trực tiếp và đối chiếu thông tin sinh trắc học của người đại diện hợp pháp khi mở tài khoản thanh toán tại quầy nhằm phòng ngừa các đối tượng lợi dụng việc mở tài khoản thanh toán để thực hiện các hành vi lừa đảo, gian lận. Tuy nhiên, để tạo điều kiện cho các khách hàng tổ chức và giảm gánh nặng cho ngân hàng, chi nhánh ngân nước ngoài, tại dự thảo Thông tư bổ sung một số quy định loại trừ đối với một số khách hàng tổ chức tại điểm d khoản 2 Điều 15.

Do đó, tại điểm d khoản 2 Điều 15 Dự thảo Thông tư quy định một số trường hợp khách hàng tổ chức được loại trừ việc áp dụng quy định gặp mặt trực tiếp và đối chiếu khớp đúng thông tin sinh trắc học của người đại diện hợp pháp; trong đó có trường hợp các tổ chức khác do ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài lựa chọn.

Theo đó, dự thảo mới không bắt buộc áp dụng quy định trên với: cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập; doanh nghiệp nhà nước; doanh nghiệp niêm yết theo Luật chứng khoán; các tổ chức có tên trong danh sách Fortune Global 500 do Tạp chí Fortune công bố năm liền trước; các tổ chức khác do ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài tự lựa chọn, với điều kiện phải chịu hoàn toàn trách nhiệm về rủi ro và quy định rõ danh mục các tổ chức này trong quy định nội bộ về mở và sử dụng tài khoản thanh toán.

Ngoài ra, góp ý dự thảo này, Sacombank cho rằng, việc yêu cầu cung cấp điều lệ của tổ chức có thể kéo dài quá trình xử lý hồ sơ, ảnh hưởng đến trải nghiệm dịch vụ khách hàng, trong khi điều lệ thường xuyên được sửa đổi, bổ sung nên khó duy trì tính cập nhật.

Bên cạnh đó, ngoài các giấy tờ pháp lý cơ bản như Giấy phép hoặc Quyết định thành lập, Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, nhiều ngân hàng đề nghị cần bổ sung vào quy định các loại tài liệu “giấy tờ chứng minh tổ chức được thành lập và hoạt động hợp pháp”. Thực tế tại một số quốc gia, cơ quan có thẩm quyền không cấp Giấy phép, Quyết định hay Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, mà chỉ xác nhận việc đã hoàn tất đăng ký kinh doanh.

Chia sẻ gần đây, ông Phạm Anh Tuấn - Vụ trưởng Vụ Thanh toán cho biết, Ngân hàng Nhà nước sẽ tăng cường kiểm soát tài khoản của tổ chức để ngăn chặn tình trạng tội phạm chuyển hướng sang lợi dụng các tài khoản này nhằm lừa đảo. Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước cũng bổ sung quy định yêu cầu thu thập thông tin sinh trắc học của người đại diện pháp luật tổ chức khi mở tài khoản và trong thời gian tới sẽ ban hành hướng dẫn đóng các tài khoản “chết”, “ngủ đông”./.

Ánh Tuyết

Nguồn Thời báo Tài chính : https://thoibaotaichinhvietnam.vn/lo-gap-kho-voi-quy-dinh-gap-truc-tiep-xac-minh-sinh-trac-hoc-khi-mo-tai-khoan-to-chuc-182250.html