Lỗ hổng trong quản lý, kiểm soát xe 'hai khúc' biển số Lào và câu hỏi về trách nhiệm

7 giờ trướcBài gốc

Đoàn xe "hai khúc" sau khi làm xong thủ tục thông quan tại Cửa khẩu Quốc tế Cầu Treo (Hà Tĩnh) chuẩn bị lưu thông vào nội địa Việt Nam. Ảnh: Xuân Tiến/TTXVN

Cuộc kiểm tra của đoàn liên ngành tại Cửa khẩu Quốc tế Cầu Treo mới đây được thực hiện theo chỉ đạo của UBND tỉnh Hà Tĩnh không làm rõ được loại phương tiện, cũng không có dữ liệu kỹ thuật như chiều dài, chiều rộng, tải trọng, tự trọng để đối chiếu. Xe “hai khúc” không còn là một phương tiện vận tải đặc thù mà đang trở thành thước đo cho sự minh bạch, hiệu quả và trách nhiệm quản lý của các cơ quan chức năng.

Ngày 11/7, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã ban hành văn bản giao Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với Công an tỉnh, Chi cục Hải quan Khu vực XI cùng các đơn vị liên quan tiến hành kiểm tra, rà soát nội dung phản ánh của TTXVN về hoạt động của xe “hai khúc” tại khu vực Cửa khẩu Quốc tế Cầu Treo. Tuy nhiên, thay vì làm sáng tỏ vấn đề, kết quả kiểm tra lại khiến dư luận thêm phần hoài nghi về tính minh bạch và hiệu quả của quản lý.

Theo ông Nguyễn Tiến Dũng, Phó trưởng phòng Quản lý vận tải, phương tiện và an toàn giao thông, sau khi nhận chỉ đạo từ UBND tỉnh, Sở Xây dựng đã thành lập đoàn kiểm tra liên ngành có 12 người gồm đại diện Công an tỉnh, Chi cục Hải quan khu vực XI, Ban quản lý khu kinh tế tỉnh để tiến hành kiểm tra thực tế tại Cửa khẩu Quốc tế Cầu Treo. Đối tượng kiểm tra là các phương tiện xe “hai khúc” mang biển số Lào đang lưu thông qua khu vực này.

Tuy nhiên, điều đáng chú ý là sau quá trình kiểm tra, đoàn công tác vẫn không thể xác định được xe “hai khúc” là loại phương tiện gì theo quy định của pháp luật Việt Nam. Các thông số kỹ thuật cơ bản như chiều dài, chiều rộng, tải trọng hay tự trọng của xe đều không được làm rõ.

Ông Dũng lý giải rằng tại Việt Nam, loại xe này không được lưu thông hay nhập khẩu, do đó cơ quan đăng kiểm không có dữ liệu để đối chiếu. Ngay cả khi ông liên hệ với Cục Đường bộ Việt Nam, câu trả lời nhận được cũng không cụ thể.

Trong khi đó, thực tế kiểm tra cho thấy, giấy đăng ký của các xe “hai khúc” chỉ ghi nhận thông tin về biển số, số khung và số máy, hoàn toàn thiếu các thông số kỹ thuật cần thiết để đánh giá khả năng gây hư hại cho hạ tầng giao thông như tải trọng, tự trọng xe (là khối lượng của xe khi không chở hàng hóa, chỉ tính riêng trọng lượng của bản thân xe). Thêm vào đó, tại Cửa khẩu Quốc tế Cầu Treo, đoàn liên ngành chỉ kiểm tra tải trọng bằng mắt thường chứ không thực hiện cân tải bất cứ một phương tiện nào. Việc xác định trọng tải của các phương tiện khi nhập cảnh tại Cửa khẩu Quốc tế Cầu Treo chỉ dựa vào hồ sơ kê khai của doanh nghiệp, do Cửa khẩu không có trạm cân tải trọng.

Dù vậy, đoàn kiểm tra liên ngành vẫn đưa ra kết luận rằng: "Tại thời điểm kiểm tra chưa thấy có dấu hiệu các phương tiện xe “hai khúc” của Lào quá cảnh Việt Nam chở quá tải trọng, kết cấu hạ tầng giao thông không bị hư hỏng như TTXVN phản ánh”.

Có thể thấy, dù có sự tham gia của nhiều cơ quan, đoàn vẫn không xác định được loại xe “hai khúc”, không có dữ liệu kỹ thuật và thiếu thiết bị kiểm tra tải trọng. Việc kết luận không có vi phạm dù thiếu cơ sở đối chiếu cho thấy kiểm tra chỉ mang tính hình thức, đối phó. Đặc biệt, TTXVN trước đó đã công bố loạt bài điều tra kèm hình ảnh, video và cả lời thừa nhận từ chính đơn vị vận tải Lào. Thế nhưng, thay vì làm rõ vấn đề, đoàn kiểm tra lại duy trì cách tiếp cận hành chính, không đi vào bản chất, làm suy giảm niềm tin vào năng lực quản lý. Được biết, kết quả của đoàn kiểm tra liên ngành đã được Sở Xây dựng báo cáo đến UBND tỉnh Hà Tĩnh.

Để phòng ngừa từ sớm xe hai khúc chở hàng quá tải lưu thông vào nội địa Việt Nam gây hư hỏng hạ tầng giao thông, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông, tạo sự cạnh tranh thiếu lành mạnh của các doạnh nghiệp Việt Nam và Lào, Sở Xây dựng tỉnh Hà Tĩnh đã đề xuất một loạt giải pháp nhằm xử lý triệt để tình trạng xe quá tải, quá khổ lưu thông vào nội địa Việt Nam.

Một trong những giải pháp cấp thiết được Sở Xây dựng nêu rõ là việc trang bị hệ thống cân tải trọng tại Cửa khẩu Quốc tế Cầu Treo. Hiện nay, việc kiểm tra trọng lượng xe hoàn toàn dựa vào hồ sơ kê khai của doanh nghiệp, dẫn đến nguy cơ sai lệch và thiếu minh bạch. Việc lắp đặt thiết bị cân sẽ giúp xác định chính xác tải trọng thực tế của phương tiện, từ đó làm cơ sở xử lý vi phạm nếu có. Sở Xây dựng đề nghị Chi cục Hải quan Khu vực XI báo cáo lên Cục Hải quan và các cơ quan liên quan đề xuất UBND tỉnh Hà Tĩnh. Nếu được triển khai, đây sẽ là bước tiến quan trọng trong việc kiểm soát tải trọng ngay từ cửa khẩu, giảm áp lực cho lực lượng cảnh sát giao thông trong quá trình tuần tra trên các tuyến đường nội địa.

Sở Xây dựng cũng đề nghị Công an tỉnh Hà Tĩnh chỉ đạo lực lượng cảnh sát giao thông tiếp tục tăng cường kiểm tra, xử lý tải trọng đối với các phương tiện mang biển kiểm soát Lào, đặc biệt là xe “hai khúc”. Việc kiểm tra không chỉ dừng ở tải trọng mà còn cần tập trung vào giấy tờ của người điều khiển phương tiện, đảm bảo tuân thủ các quy định tại Nghị định thư thực hiện Hiệp định vận tải đường bộ giữa Việt Nam và Lào. Đây là một bước đi cần thiết để đảm bảo rằng các phương tiện nước ngoài hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam phải tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật, không tạo ra sự bất bình đẳng trong cạnh tranh giữa doanh nghiệp hai nước.

Một trong những nguyên nhân khiến việc kiểm tra xe “hai khúc” gặp khó khăn là do Việt Nam chưa có cơ sở dữ liệu kỹ thuật về loại phương tiện này. Do đó, Sở Xây dựng sẽ phối hợp với Phòng Cảnh sát giao thông, Chi cục Hải quan khu vực XI, Biên phòng cửa khẩu Cầu Tréo và Ban quản lý khu kinh tế tổng hợp số lượng xe “hai khúc” hoạt động trên địa bàn tỉnh. Thông tin này sẽ được sử dụng làm cơ sở trao đổi với phía Lào trong Hội nghị thường niên lần thứ 15 về vận tải đường bộ giữa hai nước, dự kiến tổ chức vào tháng 9/2025 tại Hà Tĩnh. Việc xây dựng cơ sở dữ liệu không chỉ giúp xác định rõ loại phương tiện mà còn tạo nền tảng cho việc ban hành quy chuẩn kỹ thuật, phục vụ công tác đăng kiểm, kiểm tra và xử lý vi phạm.

Ngoài ra, Sở Xây dựng cũng sẽ báo cáo Cục Đường bộ Việt Nam về các vấn đề liên quan đến vận tải đường bộ giữa hai nước, bao gồm tổ chức vận tải hành khách và hàng hóa, thủ tục qua lại cửa khẩu, kiểm tra, xử lý vi phạm và các vấn đề liên quan khác. Mục tiêu là để Cục Đường bộ Việt Nam phối hợp với cơ quan có thẩm quyền của hai bên xây dựng cơ chế giám sát, kiểm tra và xử lý vi phạm một cách đồng bộ.

Cuối cùng, Sở Xây dựng đề nghị Ban quản lý khu kinh tế cửa khẩu quốc tế Cầu Treo phối hợp với các cơ quan chức năng tổ chức tuyên truyền các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến tải trọng, khổ giới hạn của đường bộ cho doanh nghiệp Việt Nam, Lào biết để thực hiện.

Xe “hai khúc” không chỉ là một phương tiện vận tải đặc thù, mà còn là phép thử cho năng lực quản lý, sự minh bạch và trách nhiệm của các cơ quan chức năng. Nếu những chiếc xe ấy vẫn tiếp tục lăn bánh vào nội địa Việt Nam mà không ai biết chúng là gì, không ai kiểm soát được tải trọng, thì điều cần kiểm tra không chỉ là xe mà là cách chúng ta đang thực hiện quản lý.

Văn Tý - Xuân Tiến - Hữu Quyết (TTXVN)

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/xa-hoi/lo-hong-trong-quan-ly-kiem-soat-xe-hai-khuc-bien-so-lao-va-cau-hoi-ve-trach-nhiem-20250812152819560.htm