Lo vốn cho dự án điện

2 giờ trướcBài gốc

Ý nghĩa trước nhất, đây không chỉ là 2 nhà máy dùng nhiên liệu khí LNG nhập khẩu đầu tiên được xây dựng tại Việt Nam, mà còn bởi doanh nghiệp trong nước là chủ đầu tư.

Để dự án triển khai nhanh, tháng 1/2023, Bộ Công thương đã ban hành Thông tư 20/TT-BCT bãi bỏ yêu cầu phải ký kết Hợp đồng Mua bán điện (PPA) xong mới được khởi công. Nhờ vậy, dù tới tháng 10/2024, PPA mới được ký kết, nhưng đến cuối năm 2025, công trình đã khánh thành và phát điện thương mại, thay vì nếu làm như cũ, thì từ lúc khởi công đồng thời hợp đồng EPC có hiệu lực, sẽ phải mất thêm ít nhất 36-42 tháng, tức tới cuối năm 2027 mới xây dựng xong nhà máy.

Điểm đặc biệt nữa mang nhiều ý nghĩa tại Dự án điện khí Nhơn Trạch 3&4 còn là việc huy động vốn vay, mà không phải dùng tới bảo lãnh Chính phủ.

Với hơn 520 triệu USD vốn vay của các tổ chức tài chính nước ngoài (Chính phủ không phải cấp bảo lãnh), câu chuyện thu xếp vốn này cũng được Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính xem là hình mẫu và kỳ vọng các dự án điện khí LNG khác sẽ đi theo. Được biết, để được các tổ chức tín dụng quốc tế cho vay mà không cần bảo lãnh Chính phủ trong điều kiện PPA chưa được ký chính thức tại thời điểm đàm phán vay vốn, nhà đầu tư của Nhơn Trạch 3&4 đã dùng một số tài sản khác có giá trị để đảm bảo.

Quá trình triển khai đầu tư Dự án điện khí Nhơn Trạch 3&4 của Tổng công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam (PV Power) - doanh nghiệp mà Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) vẫn đang nắm giữ 79,94% vốn điều lệ, cũng được nhiều nhà đầu tư khác quan tâm tới lĩnh vực này theo dõi rất sát để rút ra cách làm cho riêng mình.

Nhiều chuyên gia cho rằng, một số dự án điện khí LNG mà chủ đầu tư là doanh nghiệp nhà nước lớn, như Petrovietnam/PV Power, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) hoặc doanh nghiệp tư nhân lớn trong nước… vẫn có thể dùng tài sản khác để đảm bảo vay vốn nước ngoài làm dự án, hay có thuận lợi để nhanh ký được PPA đi đàm phán vay vốn. Tuy vậy, một số nhà đầu tư nước ngoài và nhà đầu tư tư nhân trong nước khác thừa nhận, sẽ không theo được cách đi của PV Power trong thu xếp vốn vay nước ngoài, bởi thông lệ khi triển khai dự án mới là lấy chính dự án đảm bảo cho việc vay vốn. Điều này đồng nghĩa nhà đầu tư phải có PPA được ký chính thức với EVN - đơn vị mua buôn điện duy nhất trên thị trường điện hiện nay.

Tuy nhiên, việc đàm phán ký PPA cho các dự án điện khí LNG cũng cần có thời gian. Tại Dự án điện khí LNG Nhơn Trạch 3&4, việc đàm phán PPA kéo dài không dưới 3 năm do chờ đợi cơ chế, chính sách liên quan do Bộ Công thương ban hành.

Hiện tại, dù có thể tận dụng lối đi đã mở của Nhơn Trạch 3&4, nhưng lại có phát sinh mới, đó là Công ty TNHH MTV Vận hành hệ thống điện và Thị trường điện quốc gia - NSMO (trước đây là Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia - A0) không còn thuộc EVN. Do Công ty Mua bán điện (người trả tiền cho các nhà máy) và NSMO hiện không thuộc EVN, nên có thể xảy ra xung đột giữa chuyện huy động điện nhằm đảm bảo đủ điện cho nền kinh tế và tối ưu chi phí của toàn hệ thống. Hệ quả là giá thành sản xuất điện có thể đội thêm và phải dồn vào giá bán điện sau đó.

Trong kiến nghị mới nhất đề ngày 8/12/2025 gửi Thủ tướng Chính phủ cùng các cơ quan liên quan, Cộng đồng Phát thải bằng 0 châu Á (AZEC) cũng nhắc tới câu chuyện này. AZEC còn đề nghị sớm có các giải pháp cụ thể để xử lý các vướng mắc liên quan trong phân bổ rủi ro một cách công bằng và hợp lý; đồng thời quy định rõ ràng về doanh thu tối thiểu, chuyển ngang chi phí nhiên liệu, lẫn cơ chế thanh toán, nhằm thúc đẩy tiến độ triển khai các dự án điện khí LNG.

Câu chuyện trên cũng cho thấy, nếu tìm được cách đi mới, thì một số dự án điện khí của doanh nghiệp trong nước như Ô Môn III và IV (Petrovietnam), Quảng Trạch II & III (EVN)… được triển khai trong thời gian tới sẽ đi nhanh hơn so với dự án của nhà đầu tư nước ngoài trong quá trình hoàn tất công tác đầu tư.

Thanh Hương

Nguồn Đầu Tư : https://baodautu.vn/lo-von-cho-du-an-dien-d463611.html