Từng đứng trước nguy cơ biến mất khỏi môi trường tự nhiên, cá mè vinh, đặc sản quen thuộc của miền Tây Nam Bộ nay đã trở lại mạnh mẽ nhờ sự chủ động của người dân và ngành nông nghiệp.
Không chỉ góp phần bảo tồn nguồn lợi thủy sản, loại cá này đang trở thành “mỏ vàng” mới của nhiều địa phương, mang lại doanh thu hàng chục tỷ đồng mỗi năm.
Không chỉ góp phần bảo tồn nguồn lợi thủy sản, cá mè vinh đang trở thành “mỏ vàng” mới của nhiều địa phương. (Ảnh minh họa từ Người Đưa Tin)
Từ bờ vực tuyệt chủng đến cơ hội làm giàu
Cá mè vinh (Barbonymus gonionotus) thuộc họ cá Chép, vốn sinh sống phổ biến ở các sông, kênh, rạch và ao hồ vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Tuy nhiên, do khai thác quá mức, có thời điểm loài cá này gần như biến mất ngoài tự nhiên, đẩy giá bán lên cao nhưng vẫn khó tìm mua.
Trước thực trạng đó, nhiều hộ dân tại Tiền Giang đã bắt tay vào ươm giống từ những cá thể còn sót lại, áp dụng kỹ thuật nuôi hiện đại kết hợp thả bổ sung ra môi trường tự nhiên. Nhờ khả năng sinh sản vượt trội, mỗi năm đẻ 4-5 lần, mỗi lần hàng trăm nghìn trứng, cá mè vinh đã nhanh chóng phục hồi số lượng.
Cá mè vinh từng có lúc gần như biến mất ngoài tự nhiên, đẩy giá bán lên cao nhưng vẫn khó tìm mua. Nhưng hiện tại, loài cá này đã nhanh chóng phục hồi số lượng. (Ảnh minh họa từ Dân Việt)
Doanh thu hàng chục tỷ từ loài cá đặc sản
Hiện nay, cá mè vinh thương phẩm có giá dao động 180.000 - 220.000 đồng/kg. Với những con nặng 4-5 kg, người nuôi có thể bán với giá hơn 1 triệu đồng/con. Nhiều hộ nuôi ở Tiền Giang, Cần Thơ đạt doanh thu từ vài trăm triệu đến hơn 1 tỷ đồng mỗi năm.
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Tiền Giang, vào năm 2023, riêng xã Hậu Mỹ Bắc A hiện có khoảng 150 ha ao ương cá mè vinh giống, mỗi năm cung cấp ra thị trường từ 300 - 500 tấn cá giống.
Với giá bán bình quân 60.000 - 80.000 đồng/kg cá giống, doanh thu toàn vùng đạt hàng chục tỷ đồng, chưa kể lợi nhuận từ cá thương phẩm và các dịch vụ đi kèm.
Ngoài thị trường nội địa, cá mè vinh đang được một số doanh nghiệp chế biến thủy sản nghiên cứu để xuất khẩu sang các nước lân cận. Tiềm năng này mở ra hướng phát triển mới, đưa loài cá từng suýt tuyệt chủng thành sản phẩm kinh tế mũi nhọn của vùng sông nước.
Với những con nặng 4-5 kg, người nuôi cá mè vinh có thể bán với giá hơn 1 triệu đồng/con. (Ảnh minh họa từ Dân Việt)
Sự hồi sinh của cá mè vinh không chỉ mang lại thu nhập trực tiếp cho người nuôi mà còn kéo theo nhiều ngành dịch vụ hỗ trợ phát triển. Từ cung ứng thức ăn thủy sản, vật tư, vận chuyển, chế biến đến nhà hàng đặc sản, chuỗi giá trị cá mè vinh đang giúp tạo việc làm cho hàng trăm lao động địa phương.
Nhiều hộ dân đã kết hợp nuôi cá với du lịch trải nghiệm, cho khách tham quan ao nuôi, tự tay bắt cá và thưởng thức tại chỗ. Mô hình này giúp gia tăng giá trị sản phẩm, đồng thời quảng bá thương hiệu cá mè vinh gắn với bản sắc ẩm thực miền Tây.
Giá trị dinh dưỡng, lợi thế cạnh tranh dài hạn
Ngoài yếu tố kinh tế, cá mè vinh còn sở hữu giá trị dinh dưỡng cao, là điểm cộng lớn khi quảng bá sản phẩm. Thịt cá mềm, ngọt, chứa nhiều protein, Omega-3, vitamin B12, sắt và canxi vốn là các dưỡng chất tốt cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.
Đặc biệt, cách chế biến giữ nguyên lớp vảy khi nấu tạo nên độ giòn và hương vị đặc trưng, giúp món ăn trở nên khác biệt so với nhiều loại cá nước ngọt khác.
Câu chuyện của cá mè vinh là minh chứng rõ ràng cho mối liên kết giữa bảo tồn và phát triển kinh tế. Với chiến lược nuôi bền vững, chủ động nguồn giống và mở rộng thị trường, loài cá này đang từ chỗ bị lãng quên trở thành nguồn thu chục tỷ đồng, đóng góp vào mục tiêu xây dựng nông thôn mới và bảo tồn tài nguyên quý giá của vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
Minh Huy