Việt Nam là quốc gia sở hữu nguồn tài nguyên dược liệu vô cùng phong phú, được giới khoa học đánh giá cao, trong đó nổi bật nhất chính là sâm Ngọc Linh (tên khoa học là Panax vietnamensis Ha et Grushv.).
Đây là một trong những loại nhân sâm quý hiếm nhất hành tinh, giàu dinh dưỡng và được xem là “quốc bảo” dược liệu của Việt Nam, với giá trị y học và kinh tế vô cùng lớn.
Sâm mọc ở núi Ngọc Linh (Việt Nam) được đánh giá là một trong những loại nhân sâm quý hiếm, giàu dinh dưỡng. (Ảnh Người Lao Động)
Sâm Ngọc Linh phân bố chủ yếu ở độ cao từ 1.200 đến 2.100 mét trên dãy núi Ngọc Linh. Nhờ điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu đặc thù, loài sâm này phát triển chậm nhưng tích lũy được hàm lượng saponin rất cao.
Theo một nghiên cứu, sâm Ngọc Linh chứa tới 52 hợp chất saponin, trong đó có 26 loại chưa từng phát hiện ở bất kỳ loại sâm nào khác trên thế giới. Đặc biệt, hoạt chất quý Saponin MR2 chiếm tỷ lệ cao, có khả năng hoạt động tương tự kháng sinh, góp phần hỗ trợ ngăn ngừa tế bào ung thư, tăng cường hệ miễn dịch và giảm tác dụng phụ của hóa trị, xạ trị.
Không chỉ phần thân, củ, rễ và lá của cây sâm quý hiếm này được sử dụng, mà hạt của cây sâm Ngọc Linh cũng được định giá cực kỳ cao.
Hạt của cây sâm Ngọc Linh cũng được định giá cực kỳ cao. (Ảnh từ VOV)
Loại hạt này hiện được coi là đắt nhất Việt Nam, với mức giá dao động từ 220 đến 240 triệu đồng/kg. Mỗi cây sâm phải mất ít nhất 3-4 năm mới bắt đầu ra hoa kết trái và mỗi nhánh sâm thường chỉ nở được một bông hoa trong mùa từ tháng 7 đến tháng 9. Vì vậy, số lượng hạt rất ít và thường được người dân giữ lại để ươm giống, khiến nguồn cung vô cùng khan hiếm.
Trung bình, khoảng 2.000 hạt mới cho ra 1kg, và mỗi hạt hiện có giá 110.000 – 120.000 đồng. Sự quý hiếm khiến hạt sâm Ngọc Linh luôn trong tình trạng “cháy hàng”.
Tuy nhiên, trên thị trường gần đây đã xuất hiện nhiều loại hạt sâm gắn mác Ngọc Linh nhưng được bán với giá chỉ 2-3 triệu đồng/kg, kém xa giá trị thật. Do đó, người tiêu dùng cần cẩn trọng khi lựa chọn, nên tìm đến những nguồn uy tín tại Quảng Nam và Kon Tum - hai địa phương chính trồng loại sâm này.
Gợi ý những món bổ dưỡng từ sâm Ngọc Linh
Không chỉ nổi tiếng nhờ giá trị dược liệu cao, sâm Ngọc Linh còn được sử dụng để chế biến thành nhiều món ăn, bài thuốc giúp bồi bổ sức khỏe và nâng cao đề kháng. Dưới đây là một số cách sử dụng phổ biến:
Ngâm mật ong: Củ sâm tươi được thái lát mỏng rồi ngâm trong mật ong rừng nguyên chất. Sau vài tuần, có thể dùng mỗi ngày 1-2 thìa để tăng cường sức khỏe, hỗ trợ tiêu hóa, ngủ ngon và chống lão hóa.
Hãm trà sâm: Lá hoặc củ sâm được hãm với nước nóng để uống như trà. Đây là cách sử dụng đơn giản nhưng hiệu quả, giúp tỉnh táo, giảm stress và cải thiện trí nhớ.
Sâm hầm gà ác: Một món ăn bổ dưỡng, kết hợp giữa gà ác và vài lát sâm Ngọc Linh hầm cùng táo đỏ, kỷ tử, nấm đông cô. Thích hợp cho người mới ốm dậy hoặc cần bồi bổ cơ thể.
Ngâm rượu: Sâm tươi nguyên củ được ngâm với rượu nếp ngon. Sau 1-2 tháng có thể sử dụng mỗi ngày một chén nhỏ giúp lưu thông khí huyết, hỗ trợ sinh lý nam giới và tăng cường sức đề kháng.
Cháo sâm Ngọc Linh: Thái lát sâm và nấu cùng cháo gạo nếp, thêm một ít thịt bằm hoặc trứng gà. Món cháo nhẹ nhàng, giàu dưỡng chất này rất phù hợp cho người cao tuổi hoặc bệnh nhân cần phục hồi sức khỏe.
Với những công dụng đặc biệt cùng sự khan hiếm tự nhiên, sâm Ngọc Linh và hạt sâm Ngọc Linh thực sự là “vàng xanh” của núi rừng Việt Nam, xứng đáng được bảo tồn và phát triển một cách bền vững.
Minh Huy