Loài lan cực quý hiếm có nguy cơ tuyệt chủng

7 giờ trướcBài gốc

Các chuyên gia phát hiện và thống kê trong lâm phần Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng có 260 loài hoa lan quý hiếm. Trong đó, có "nữ hoàng" của họ nhà lan là loài lan hài. Ngoài vẻ đẹp, chúng còn có giá trị dược tính và sự quý hiếm trong tự nhiên.

Loài lan hài xanh mọc trên núi đá vôi của Phong Nha - Kẻ Bàng ở độ cao trên 700m so với mực nước biển. Ảnh: VQG PNKB.

IUCN (Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế) xếp các loài lan hài vào nhóm nguy cơ tuyệt chủng rất cao trong tương lai gần (endangered in the near future). Lan hài được liệt kê trong Phụ lục I (nghiêm cấm buôn bán) của Công ước về buôn bán quốc tế các loài động, thực vật hoang dã nguy cấp (CITES).

Năm 2005, các nhà khoa học của Viện Sinh thái và Tài Nguyên sinh vật ghi nhận sự có mặt của 3 loài lan hài tại Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng. Cụ thể là loài lan hài xanh (Paphiopedilum malipoense), lan hài xoắn (Paphiopedilum dianthum) và lan hài đốm (Paphiopedilum concolor).

Cả 3 loài này đều nằm trong Sách đỏ Việt Nam và Sách đỏ thế giới, có nguy cơ tuyệt chủng trên toàn cầu.

Sau khi phát hiện 3 loài lan hài này, Ban Quản lý Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng tiến hành bảo vệ nghiêm ngặt và không tiết lộ địa điểm cụ thể nơi phát hiện.

Hiện nay, chúng được liệt kê vào nhóm IA - Danh mục loài nguy cấp, quý hiếm, nghiêm cấm khai thác và sử dụng (Thông tư 27/TT-BNNMT ngày 24/6/2025 của Bộ nông nghiệp và Môi trường).

Lan hài là một phân loài đặc biệt của họ lan. Khi nở, hoa có một cánh ở giữa hình thù như chiếc hài công chúa, đẹp lộng lẫy và quý phái. Quá trình trồng thử nghiệm, cán bộ tại Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng nhận thấy loài lan hài đốm thường nở hoa từ tháng 1 - 4 hàng năm. Lan hài đốm có hoa cao khoảng 5 - 7 cm, thường mọc 1 - 3 hoa trên mỗi cành. Hoa có màu vàng với những đốm nhỏ màu đỏ, tạo nên vẻ đẹp tinh tế và bắt mắt.

Hình ảnh hoa của loài lan hài đốm nở hoa trong quá trình trồng và chăm sóc tại Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng. Ảnh: VQG PNKB.

Lan hài khác với các loài lan khác, không sống bám vào thân cây hay mọc từ đất. Chúng mọc dưới tán rừng ở các hốc đá, chứa nhiều mùn, có độ ẩm cao và dễ thoát nước. Những hốc đá vôi ở độ cao khoảng 700m so với mực nước biển chính là "ngôi nhà" của loài lan hài.

Loài lan hài không những có giá trị thẩm mỹ mà còn có giá trị kinh tế cao. Chúng bị săn lùng ráo riết nên suy giảm nghiêm trọng số lượng trong tự nhiên.

Hiện, tại Vườn thực vật thuộc Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng đang chăm sóc, nhân giống nhiều loài lan nằm trong Sách đỏ Việt Nam, Sách đỏ thế giới. Mục tiêu là có thể chăm sóc, nhân giống và tái trồng lượng lớn hoa lan quý hiếm vào môi trường tự nhiên.

Hùng Trần

Nguồn SK&ĐS : https://suckhoedoisong.vn/loai-lan-cuc-quy-hiem-co-nguy-co-tuyet-chung-16925082912002917.htm