[Loạt Megastory] Tỉnh Đồng Nai vững tin bước vào chặng đường mới (Kỳ 2)

2 giờ trướcBài gốc

Từ lâu, Đồng Nai được biết đến với vai trò là một trong những động lực tăng trưởng kinh tế hàng đầu, đóng góp một phần quan trọng vào GDP cả nước. Đặc biệt, sau sáp nhập, vị thế của Đồng Nai lại càng trở nên “độc nhất vô nhị” khi nằm ở trung tâm của tam giác vàng kinh tế phía Nam và là nơi giao thoa của 3/6 vùng kinh tế trọng điểm của cả nước.

Đứng trước những lợi thế để phát triển bứt phá sau sáp nhập, từ một thủ phủ công nghiệp, Đồng Nai hoàn toàn có đủ tiềm lực trở thành một cực tăng trưởng kinh tế đa ngành, hội nhập sâu rộng, sẵn sàng “làm tổ” đón “đại bàng” đến đầu tư và phát triển mới. Những yếu tố trên kỳ vọng sẽ đưa Đồng Nai “cất cánh” nhanh chóng, vững chắc trong tương lai.

Sau sáp nhập, Đồng Nai sở hữu một vị thế "siêu cửa ngõ" kết nối 3/6 vùng kinh tế trọng điểm của cả nước gồm Đông Nam Bộ, Nam Trung Bộ và Tây Nguyên, đồng bằng sông Cửu Long. Đây cũng là nơi giao thoa của các tuyến giao thông huyết mạch, với nhiều tuyến quốc lộ và cao tốc trọng điểm đi qua như: Quốc lộ 1, quốc lộ 51, quốc lộ 20, quốc lộ 13, quốc lộ 14, đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây, đường cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây…

Đồng Nai là nơi giao thoa của các tuyến giao thông huyết mạch. Trong ảnh: Một góc đô thị phường Trấn Biên, tỉnh Đồng Nai. Ảnh: Minh Tài

Đặc biệt, dòng sông Đồng Nai - con sông nội địa dài nhất Việt Nam - đóng vai trò như một "đai lưng" mềm mại nhưng vững chắc, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thông thủy nội địa và phát triển kinh tế sông nước. Bên cạnh đó, cảng Phước An - cảng biển lớn nhất tỉnh Đồng Nai, đã chính thức đưa vào khai thác phân kỳ 1, hiện trung bình mỗi tháng cảng đón khoảng 20 tàu quốc tế. Giai đoạn 2 đã hoàn tất đầu tư các bến khai thác hàng container, giai đoạn 3 dự kiến sẽ hoàn thành vào giữa năm 2026.

Sông Đồng Nai - con sông nội địa dài nhất Việt Nam - đóng vai trò như một "đai lưng" mềm mại nhưng vững chắc, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thông thủy nội địa và phát triển kinh tế sông nước. Ảnh: Minh Tài

Bên cạnh đó, với hệ thống hạ tầng giao thông đồng bộ, thuận lợi gần như đầy đủ 5 phương thức giao thông gồm: đường bộ, đường sắt, đường hàng không, đường hàng hải và đường thủy nội địa, đồng thời có đường biên giới tiếp giáp Campuchia dài hơn 258km và 1 Khu kinh tế cửa khẩu quốc tế Hoa Lư, điều này không chỉ giúp Đồng Nai trở thành một trung tâm logistics quan trọng, mà còn tạo ra lợi thế cạnh tranh vượt trội trong việc thu hút đầu tư và luân chuyển hàng hóa, kết nối một cách hiệu quả với các trung tâm kinh tế lân cận.

Đồng Nai hiện là “đại công trường” với hàng loạt dự án trọng điểm. Thời gian qua, công tác quản lý hạ tầng kỹ thuật, hoạt động đầu tư xây dựng và đặc biệt là tiến độ triển khai các dự án giao thông trọng điểm quốc gia, kết nối vùng và dự án trọng điểm của tỉnh được gấp rút triển khai thực hiện.

Cụ thể, ngày 19-8 vừa qua, Đồng Nai cùng các bộ, ngành và địa phương liên quan đồng loạt khởi công, khánh thành, động thổ 8 dự án lớn. Trong đó có khánh thành dự án thành phần 1A xây dựng đoạn Tân Vạn - Nhơn Trạch (giai đoạn 1) thuộc đường Vành đai 3 - Thành phố Hồ Chí Minh; khởi công cao tốc Dầu Giây - Tân Phú, cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành (mở rộng), Dự án thành phần 1, đầu tư đường cao tốc Bắc - Nam phía Tây, đoạn Gia Nghĩa - Chơn Thành, Dự án Dịch vụ bảo dưỡng tàu bay số 3 và 4 tại sân bay Long Thành, động thổ Dự án Xây dựng cầu Mã Đà...

Các đại biểu nhấn nút khởi công Dự án Mở rộng cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây ngày 19-8-2025. Ảnh tư liệu

Khi các hạ tầng trọng điểm được kết nối hoàn thiện, Đồng Nai sẽ đẩy mạnh thu hút đầu tư hơn nữa với những ngành công nghiệp phát triển hàng đầu, hướng đến trở thành trung tâm logistics quốc gia, cửa ngõ trung chuyển của miền Nam, sẵn sàng “đón đầu” những vận hội mới trong thời gian tới.

Thời gian qua, nhắc đến hạ tầng Đồng Nai, điểm nhấn mang tính đột phá và mở ra một chương mới cho tỉnh chính là Sân bay quốc tế Long Thành.

Dự án Sân bay Long Thành là “siêu dự án” của quốc gia với tổng vốn đầu tư hơn 16 tỷ USD, trong đó, giai đoạn 1 của dự án có tổng mức đầu tư gần 4,7 tỷ USD. Với quy mô diện tích khoảng 5 ngàn hécta - lớn nhất nước và ngang tầm khu vực Đông Nam Á, “siêu dự án” này không chỉ giải quyết bài toán tắc nghẽn hàng không mà còn là "hạt nhân" để hình thành một hệ sinh thái kinh tế năng động.

Khi hoàn thành toàn bộ dự án, Sân bay Long Thành với công suất phục vụ 100 triệu lượt hành khách và 5 triệu tấn hàng hóa mỗi năm sẽ trở thành sân bay lớn nhất cả nước. Với vị thế này, Sân bay Long Thành được kỳ vọng sẽ tạo ra một động lực phát triển to lớn cho cả nước nói chung và Đồng Nai nói riêng.

Để đưa Sân bay Long Thành trở thành “hạt nhân” trong chiến lược phát triển, Đồng Nai cũng đã và đang khẩn trương bắt tay vào việc xây dựng mô hình phát triển đô thị sân bay nhằm phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế của Sân bay Long Thành đối với mục tiêu vươn mình trong kỷ nguyên mới.

Trong phương án đoạt giải nhất cuộc thi tuyển “Ý tưởng quy hoạch chung đô thị sân bay Long Thành và vùng phụ cận”, liên danh đơn vị tư vấn Viện Kiến trúc Quốc gia - Công ty Nihon Sekkei, Inc (Nhật Bản) - Công ty CP Tư vấn công nghệ, thiết bị và kiểm định xây dựng Coninco (liên danh VIAR-NS-Coninco) đề xuất định hướng phát triển đô thị Sân bay Long Thành theo mô hình đô thị Aerotropolis. Đây là mô hình phát triển đô thị mang tính chuyển mình, đặt sân bay làm trung tâm phát triển kinh tế. Khác với các hình thức đô thị truyền thống, Aerotropolis tận dụng sự kết nối, logistics và công nghiệp để tạo ra các trung tâm đô thị phát triển mạnh mẽ, mở rộng ra ngoài phạm vi sân bay.

Cùng với định hướng phát triển mô hình đô thị sân bay, với Sân bay Long Thành, Đồng Nai cũng đã lên kế hoạch xây dựng một hệ sinh thái hàng không - kinh tế, mở ra những không gian phát triển mới cho tỉnh. Theo đó, Đồng Nai đã kiến nghị Trung ương cho phép tỉnh thành lập Khu thương mại tự do gắn với Cảng hàng không quốc tế Long Thành, cảng Phước An với quy mô khoảng 8,2 ngàn ha, tổng mức đầu tư lên tới 16 tỷ USD. Hệ thống hạ tầng và giao thông kết nối trực tiếp từ khu thương mại tự do đến sân bay và các cảng biển lân cận, hình thành mô hình vận tải hàng hóa đa phương thức, tận dụng tối đa lợi thế cạnh tranh chiến lược của Sân bay Long Thành, cảng Phước An, hệ thống cảng nước sâu Cái Mép - Thị Vải (Thành phố Hồ Chí Minh)…

Hoạt động bốc dỡ hàng hóa, dịch vụ cảng tại Cảng Phước An (xã Phước An). Ảnh: Hải Quân

PGS.TS Trần Kim Chung, Thư ký Khoa học Hội đồng Lý luận Trung ương cho biết, tỉnh Đồng Nai sau sáp nhập trở thành một trong những tỉnh hàng đầu của cả nước cả về diện tích, dân số lẫn tiềm lực kinh tế... Việc phát huy lợi thế, tiềm năng của tỉnh, xác lập mô hình tăng trưởng mới để đạt mục tiêu tăng trưởng GRDP hai con số được đặt ra trong bối cảnh chung của cả nước, trong đó Sân bay Long Thành chính là một trong những lợi thế vô cùng lớn của tỉnh, góp phần phát triển tỉnh Đồng Nai và cùng cả nước bước vào kỷ nguyên mới.

“Cùng với việc vận hành sân bay Long Thành, việc hình thành một đô thị sân bay và xây dựng khu thương mại tự do, lấy sân bay Long Thành làm “hạt nhân” cũng phải được gấp rút thực hiện” - PGS.TS Trần Kim Chung nhấn mạnh.

Hệ sinh thái đô thị kinh tế năng động sân bay Long Thành cùng hành lang sông Đồng Nai - trục phát triển đô thị hiện đại của phía Nam tỉnh là động lực kép, vừa thúc đẩy dịch vụ - thương mại - logistics, vừa “kích hoạt” thị trường bất động sản, tài chính, du lịch, tạo ra bước phát triển đột phá cho kinh tế địa phương. Từ đó, tạo động lực, góp phần hình thành cực tăng trưởng quan trọng cho vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, tạo hiệu ứng lan tỏa cho toàn vùng.

Sau hợp nhất, tỉnh Đồng Nai có lợi thế về diện tích, dân số và là trung tâm công nghiệp lớn của khu vực Đông Nam Bộ. Đồng Nai cũng là địa phương luôn thuộc tốp đầu cả nước về thu hút vốn đầu tư trực tiếp từ nước ngoài (FDI), trong nước, xuất khẩu, thu ngân sách nhà nước.

Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Võ Tấn Đức nhiều lần nhấn mạnh: Tỉnh Đồng Nai xác định mục tiêu phát triển công nghiệp vẫn là động lực chính của kinh tế địa phương. Với vị trí địa lý, giao thông thuận lợi, đặc biệt quỹ đất rộng lớn, tỉnh còn nhiều dư địa phát triển, thu hút ngành công nghệ cao, công nghệ sạch, thân thiện môi trường.

Một góc Khu công nghiệp Becamex Bình Phước, phường Chơn Thành, tỉnh Đồng Nai. Ảnh tư liệu

Trong giai đoạn 2020-2025, Đồng Nai đã tạo dấu ấn mạnh mẽ khi có gần 2.200 dự án FDI với tổng vốn đầu tư gần 41,5 tỷ USD, đến từ hơn 50 quốc gia và vùng lãnh thổ. Những cường quốc kinh tế như: Nhật Bản, Hàn Quốc, Hoa Kỳ, Singapore, Trung Quốc đã chọn Đồng Nai làm điểm đến, đưa tỉnh trở thành một trong những “thủ phủ FDI tỷ USD” của cả nước. Gần 10 năm nay, Đồng Nai luôn là tỉnh xuất siêu và xuất siêu mỗi năm đều tăng khá cao.

Theo Phó Trưởng ban phụ trách Ban Quản lý các khu công nghiệp, khu kinh tế tỉnh Đồng Nai Phạm Việt Phương, riêng trong 8 tháng của năm 2025, Đồng Nai đã thu hút trên 1,86 tỷ USD dòng vốn FDI đăng ký đầu tư các khu công nghiệp, khu kinh tế, khu công nghệ cao của tỉnh, đạt 99,2% kế hoạch năm 2025. Các dự án thu hút mới chủ yếu thuộc các ngành sản xuất chất bán dẫn, linh kiện điện, điện tử; cơ khí chế tạo; sản xuất cơ khí…; không có dự án thuộc danh mục ngành nghề có yếu tố gây ô nhiễm môi trường, thâm dụng lao động; đảm bảo các tiêu chí về công nghệ tiên tiến, phù hợp với chủ trương thu hút đầu tư của tỉnh.

Sự kết hợp giữa vị thế chiến lược, hạ tầng đồng bộ, nguồn nhân lực chất lượng và năng lực hội nhập mạnh mẽ đang tạo ra một sức bật mới cho Đồng Nai. Hiện tỉnh là điểm đến hấp dẫn thu hút nhiều doanh nghiệp, tập đoàn FDI trên thế giới. Nhiều doanh nghiệp sau một thời gian đầu tư vào tỉnh hiệu quả đã liên tục tăng vốn để mở rộng sản xuất, xuất khẩu, đóng góp quan trọng cho phát triển, tăng trưởng kinh tế của tỉnh.

Hoạt động sản xuất ứng dụng công nghệ cao tại Công ty TNHH Action Composites Hightech Industries ở Khu công nghiệp Nhơn Trạch 3 giai đoạn 2, tỉnh Đồng Nai. Ảnh: Hà Lê

Ông Alexander Beuleke, Tổng giám đốc Công ty TNHH Action Composites Hightech Industries ở Khu công nghiệp Nhơn Trạch 3 giai đoạn 2, tỉnh Đồng Nai cho biết: Công ty chuyên sản xuất linh kiện làm từ sợi carbon cho các dòng xe cao cấp trên thế giới như Porsche, Audi, Lamborghini xuất khẩu sang thị trường các nước gồm Mỹ, Mexico, Pháp, Ý, Nhật... Thời gian qua, tình hình kinh tế thế giới có nhiều biến động, nhưng nhờ sự hỗ trợ, đồng hành từ chính quyền tỉnh Đồng Nai, doanh nghiệp đã không ngừng nâng cấp sản phẩm, đáp ứng được các tiêu chí của các khách hàng. Vì vậy, trong tương lai gần, doanh nghiệp vẫn tiếp tục mở rộng sản xuất tại Đồng Nai.

“Trong tháng 9-2025, doanh nghiệp sẽ hoàn thiện thêm 1 nhà xưởng với quy mô khoảng 20 ngàn m2 kế bên nhà xưởng hiện hữu để mở rộng không gian sản xuất, tăng công suất và tối ưu hóa công nghệ, quy trình hiện có để đáp ứng nhu cầu của khách hàng” - ông Alexander Beuleke chia sẻ.

Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng và các đại biểu thực hiện nghi thức cắt băng khánh thành Nhà máy Coherent tại Khu công nghiệp Nhơn Trạch 1. Ảnh tư liệu

Ngoài ra, cuối tháng 7 vừa qua, Nhà máy Coherent Việt Nam (vốn đầu tư từ Hoa Kỳ) chính thức khánh thành tại Khu công nghiệp Nhơn Trạch 1, tỉnh Đồng Nai. Coherent Corporation là tập đoàn công nghệ cao hàng đầu của Hoa Kỳ. Năm 2024, UBND tỉnh Đồng Nai đã cấp giấy chứng nhận đầu tư cho 3 dự án công nghệ cao của Coherent với số vốn đầu tư ban đầu khoảng 127 triệu USD. Từ đó, tập đoàn đã nhanh chóng triển khai việc đầu tư và khánh thành nhà máy tại tỉnh.

Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Văn Hà cho biết: Các dự án của Coherent chính là những lĩnh vực then chốt trong định hướng phát triển địa phương mà Đồng Nai đang theo đuổi. Tỉnh cam kết sẽ luôn đồng hành với doanh nghiệp, chủ động tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai các dự án; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, nâng cao năng lực cạnh tranh và năng lực điều hành, hướng đến sự phát triển bền vững của địa phương.

Với những cam kết chính trị cùng nỗ lực nghiêm túc cải thiện môi trường đầu tư của tỉnh, dòng vốn FDI đang tiếp tục chảy mạnh vào Đồng Nai, chất lượng các dự án nâng lên theo hướng chứa hàm lượng chất xám cao, không thâm dụng lao động, để hưởng lợi giá trị gia tăng tốt nhất.

Với chiến lược phát triển đúng đắn, khai thác tối đa lợi thế của các dự án hạ tầng - đô thị - công nghiệp tỷ USD, cùng nguồn nhân lực dồi dào, Đồng Nai đang bước vào giai đoạn phát triển vàng. Qua đó, không chỉ củng cố vị thế phát triển top đầu mà còn kiến tạo một hình mẫu phát triển mới: một siêu đô thị đa năng, là điểm đến hấp dẫn cho cả nhà đầu tư lẫn người dân trong tương lai.