Trong lần bảo dưỡng mới đây, anh Đỗ Đức Duy đã quyết định mang chiếc Ford Ranger của mình đến gara ô tô của kỹ sư Lê Văn Tạch để thay dầu và kiểm tra định kỳ.
Mọi thứ đều bình thường cho đến khi mở bầu lọc gió động cơ để kiểm tra vệ sinh theo quy trình chuẩn, đội ngũ kỹ thuật đã vô cùng bất ngờ trước hiện trạng của chiếc lọc gió đang nằm trong khoang máy.
Chủ xe Ford Ranger đã khá bất ngờ khi phát hiện ra bộ lọc gió động cơ bị biến dạng một cách khó tin khi thay dầu cho xe. Ảnh: NVCC
Bộ lọc gió động cơ gần như đã biến dạng hoàn toàn. Khung nhựa bị vặn xoắn, các lớp giấy lọc bị co rúm, móp méo và xô lệch nghiêm trọng, không còn giữ được hình dạng trụ tròn vốn có.
Đem so sánh với lọc gió chính hãng chuẩn bị lắp mới, sự khác biệt rõ rệt về chất lượng của bộ lọc gió cũ khiến chủ xe thực sự "sốc".
Trao đổi với VietNamNet, anh Duy cho biết, cách đây hơn 1 tháng, anh đã tiện đường ghé vào một gara gần công ty để sơn sửa lại vài vết móp xe và được thợ thông báo cần thay lọc gió mới. Vì tin tưởng thợ nên anh đã không kiểm tra nguồn gốc phụ tùng.
"Gần đây, bảng đồng hồ xuất hiện cảnh báo "Check Engine" nên tôi đã mang xe đến gara của kỹ sư Tạch để kiểm tra, tiện thể thay dầu máy. Kỹ thuật viên báo về sự cố lọc gió động cơ móp méo, tôi đã khá bất ngờ vì bộ phận này vừa mới thay", anh Duy nói thêm.
Vì sao lọc gió Ford Ranger bị bóp méo?
Kỹ sư Lê Văn Tạch nhận định, nguyên nhân trực tiếp dẫn đến tình trạng chiếc lọc gió bị biến dạng thảm hại chủ yếu xuất phát từ nguồn gốc phụ tùng kém chất lượng, có thể là hàng nhái, hàng giả.
Bộ lọc gió động cơ kém chất lượng bị móp méo nghiêm trọng sau một thời gian sử dụng. Ảnh: NVCC
Đa số các dòng xe bán tải máy dầu hiện nay sử dụng động cơ tăng áp, trong đó có Ford Ranger. Đặc điểm của loại động cơ này là tạo ra áp suất hút rất lớn ở đường nạp khí để cung cấp đủ lượng oxy cho quá trình cháy, giúp xe đạt công suất cao và mô-men xoắn lớn.
Khi động cơ hoạt động ở tua máy cao hoặc khi turbo tăng áp kích hoạt tối đa, áp suất hút mạnh có thể bóp nghẹt một chiếc lọc gió yếu, làm nó bị hút dính vào thành bầu lọc và biến dạng.
Theo kỹ sư Tạch, bộ lọc gió trên chiếc Ford Ranger có hai vấn đề nghiêm trọng, đó là phần khung xương nhựa quá mềm và vật liệu giấy lọc không đạt chuẩn về độ thông thoáng cũng như độ bền cơ học. Chỉ cần vài lần xe tăng tốc mạnh hoặc chạy tải nặng, lọc gió sẽ bị "nuốt" vào trong và biến dạng nặng nề.
Những hiểm họa nghiêm trọng khi dùng lọc gió kém chất lượng
Trong tình huống này, việc thay mới lọc gió động cơ chính hãng là điều bắt buộc. Kỹ sư Lê Văn Tạch cũng nhấn mạnh lọc gió động cơ có nhiệm vụ ngăn chặn bụi bẩn, tạp chất từ môi trường bên ngoài xâm nhập vào buồng đốt và được ví như "lá phổi" của chiếc xe. Với trường hợp chiếc Ford Ranger, việc sử dụng lọc gió không đạt chuẩn có thể gây ra các mối nguy hại "chí mạng" cho động cơ.
Lọc gió động cơ được ví như "lá phổi" của chiếc xe. Ảnh: Ranger Spares
Thứ nhất là nguy cơ lọt bụi và phá hủy động cơ. Khi lọc gió bị biến dạng, co rúm, lớp gioăng cao su ở hai đầu sẽ bị hở. Lúc này, không khí sẽ khó có thể đi qua màng lọc mà đi trực tiếp qua các khe hở vào buồng đốt.
“Bụi bẩn và cát đi vào sẽ hoạt động như giấy nhám, mài mòn xéc-măng, làm xước lòng xy-lanh cực nhanh và gây giảm áp suất buồng đốt. Hậu quả là xe sẽ bị tụt hơi, yếu máy, hao dầu và cuối cùng là dẫn đến việc phải đại tu máy tốn kém hàng chục, thậm chí cả trăm triệu đồng", kỹ sư Tạch chia sẻ.
Thứ hai là hư hỏng turbo tăng áp. Cánh quạt của turbo quay với tốc độ cực cao, có thể lên tới hơn 100.000 vòng/phút. Bất kỳ dị vật nào, dù là hạt cát nhỏ hay mảnh vụn từ chính chiếc lọc gió kém chất lượng bị rách ra, khi va đập vào cánh quạt turbo đều sẽ gây sứt mẻ, mất cân bằng động, dẫn đến phá hủy cả bộ tăng áp.
Chi phí thay thế bộ turbo tăng áp của dòng xe Ford là không hề rẻ, có thể giao động từ 30-50 triệu đồng. Còn nếu chỉ thay ruột turbo Ford Ranger bị hư hỏng, dù không đắt đỏ như thay cả bộ turbo nhưng cũng mất từ vài triệu đồng (khoảng từ 4-8 triệu đồng).
Cuối cùng là làm sai lệch thông số cảm biến khí nạp. Giấy lọc kém chất lượng thường quá bí hoặc quá thông thoáng, làm sai lệch lưu lượng khí nạp mà cảm biến MAF đo được, khiến ECU điều khiển phun nhiên liệu không chính xác. Hậu quả là xe chạy bị ì, tốn nhiên liệu, giảm công suất hoặc nhả khói đen.
Bài học đắt giá cho người dùng xe bán tải
Từ sự việc thực tế này, kỹ sư Lê Văn Tạch đã đưa ra lời khuyên cho các chủ xe, đặc biệt là dòng xe máy dầu có turbo:
- Tuyệt đối không ham rẻ: Hãy chọn mua lọc gió động cơ chính hãng hoặc từ các thương hiệu OEM uy tín (như Mann, Bosch, Denso...) có giá thành cao hơn hàng trôi nổi nhưng chất lượng vật liệu và độ bền hoàn toàn tương xứng.
- Chọn gara uy tín: Việc bảo dưỡng xe, dù là chi tiết nhỏ như thay dầu hay lọc gió, cần được thực hiện tại các gara uy tín, có cam kết về nguồn gốc phụ tùng. Đừng vì tiện đường hay giá rẻ nhất thời mà giao "xế cưng" cho các cơ sở thiếu trách nhiệm.
- Kiểm tra định kỳ: Với điều kiện đường sá nhiều bụi bẩn tại Việt Nam, nên vệ sinh lọc gió sau mỗi 5.000km và thay mới sau mỗi 15.000-20.000km. Khi thay thế, hãy yêu cầu thợ cho xem so sánh giữa đồ cũ và đồ mới để đảm bảo phụ tùng thay thế là chuẩn.
Sự cố liên quan đến lọc gió động cơ trên Ford Ranger đã may mắn được phát hiện sớm, tránh được những hỏng hóc lớn đến động cơ. Ảnh: NVCC
Sự cố của chiếc Ford Ranger chỉ là một ví dụ trong vô số trường hợp tương tự đang xảy ra ngoài thị trường. Tuy nhiên, chiếc xe bán tải này đã may mắn được phát hiện kịp thời tại Gara của kỹ sư Lê Văn Tạch trước khi những hạt bụi lọt qua khe hở làm hỏng bộ hơi.
Đây là bài học kinh nghiệm quý báu và lời nhắc nhở cho cộng đồng sử dụng xe, đừng chỉ vì tiết kiệm vài trăm ngàn đồng tiền lọc gió mà phải trả giá bằng cả khối động cơ hàng trăm triệu đồng.
Ngô Minh