Mới đây, trong buổi lễ trao bằng tốt nghiệp của Đại học Bách khoa Hà Nội, trước hàng nghìn sinh viên, Phương Văn Huy, thủ khoa Trường Điện - Điện tử, đã có lời chia sẻ đầy xúc động về cha mẹ.
“Con vẫn nhớ mãi hình ảnh cha mẹ mỗi ngày ‘bán mặt cho đất, bán lưng cho trời’, rời nhà từ lúc sương sớm chưa tan và trở về khi nắng tắt. Những giọt mồ hôi của cha mẹ đã đổi lấy cho con từng khoản học phí, để con được đến trường, chạm tới những ước mơ mà cha mẹ chưa từng dám mơ.
Dù cha mẹ không thể dạy con những bài toán cao cấp, nhưng cha mẹ đã dạy con bài học lớn nhất cuộc đời, đó là bài học về sự cần cù, hy sinh và giá trị của tri thức”, Huy chia sẻ.
Phương Văn Huy, thủ khoa Trường Điện - Điện tử phát biểu trong lễ tốt nghiệp. Ảnh: HUST
Huy vốn là người dân tộc Sán Chỉ, sinh ra và lớn lên trên mảnh đất giàu truyền thống cách mạng - chiến khu ATK Định Hóa (Thái Nguyên). Những năm cấp 3, nam sinh theo học Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú Thái Nguyên. Tại đây, Huy có 3 năm liên tiếp giành giải Nhì học sinh giỏi cấp tỉnh.
Từ một cậu học trò rụt rè, nhút nhát, Huy bắt đầu ước mơ về “những chân trời xa hơn”. Đến năm 2021, nam sinh trúng tuyển vào Đại học Bách khoa Hà Nội bằng phương thức xét tuyển tài năng.
Nhưng hành trình ở ngôi trường kỹ thuật hàng đầu cả nước không dễ dàng. Những ngày đầu vào học, cậu choáng ngợp trước khối lượng kiến thức khổng lồ và sự thông minh, năng động của bạn bè. Nhiều người trong số đó từng là học sinh trường chuyên, thuộc nhóm xuất sắc nhất tỉnh và đoạt giải quốc gia.
Huy tự nhận mình “không quá thông minh”, lại chưa từng được tiếp cận kiến thức của môn Giải tích hay Đại số.
“Buổi đầu tiên học môn Giải tích, em gần như không hiểu gì. Do dịch Covid-19, thầy trò học online. Slide bài giảng lúc nào cũng kín trang, và chỉ sau 2 phút thầy đã lướt sang trang mới. Với một buổi học như thế, em phải dành cả tuần để đọc tài liệu, xem lại video và ôn tập mới nắm rõ nội dung”, Huy nhớ lại.
Đối mặt với khối lượng kiến thức khổng lồ và những kỳ thi khắc nghiệt tại Bách khoa, Huy chỉ dám đặt mục tiêu khiêm tốn: Tốt nghiệp đúng hạn, có được tấm bằng Khá và một công việc ổn định để lo cho gia đình.
Văn Huy cùng bố mẹ và em trai. Ảnh: NVCC
Tuy nhiên, giai đoạn ấy Huy thấy bản thân may mắn khi gặp được những người thầy không chỉ truyền đạt kiến thức mà còn “truyền lửa”, khơi dậy niềm đam mê với ngành học. Ngoài ra, Huy có những người bạn cùng “cày bài xuyên đêm”, chia nhau từng gói mì tôm, giải những bài toán khó và động viên nhau trước mỗi kỳ thi.
“Dần dần, em biết cách học và đứng vững trong môi trường đầy áp lực ở Bách khoa”, Huy nói.
Trong quá trình học, Huy cũng tự tìm mua tài liệu nước ngoài và sách chuyên sâu để đọc thêm. Gặp công thức khó, nam sinh không ngại chứng minh lại từ đầu, quyết phải hiểu được gốc rễ thay vì suy nghĩ “công thức này đúng rồi, không cần chứng minh lại nữa”. Nhờ vậy, kết thúc năm nhất, Huy đạt điểm trung bình 3.69/4.0.
Sang năm ba, Huy bắt đầu tham gia nghiên cứu khoa học tại phòng thí nghiệm về “Tích hợp năng lượng tái tạo trong lưới điện”. Từ đây, chàng sinh viên người Sán Chỉ nhận ra niềm vui học tập không chỉ nằm ở việc đạt điểm cao mà còn ở khả năng áp dụng kiến thức vào thực tiễn.
“Nghiên cứu khoa học giúp em hiểu rõ hơn lý thuyết mình học. Nếu trước kia chỉ học để thi, giờ đây, em học để hiểu và vận dụng để giải quyết vấn đề thực tế”, Huy nói.
Bốn năm đại học của Huy là chuỗi ngày miệt mài, ít giải trí, gần như toàn bộ thời gian dành cho học tập và nghiên cứu. “Em hiểu rằng bản thân không thông minh nên đã đánh đổi bằng sự chăm chỉ”, Huy nói.
Huy trong ngày nhận bằng tốt nghiệp. Ảnh: Thúy Nga
Nhận tin mình trở thành một trong 10 thủ khoa toàn Đại học Bách khoa Hà Nội, Huy “vừa bất ngờ vừa áp lực”, bởi đây không chỉ là vinh dự mà còn là trách nhiệm thúc đẩy bản thân phải tiếp tục cố gắng.
Suốt quãng thời gian học tại Bách khoa, Huy cho biết không ít lần bản thân thấy chán chường, thất vọng. Nhưng bố mẹ chính là động lực, niềm tin để cậu đi qua những giai đoạn khó khăn.
“Dù chỉ biết con học ở Hà Nội, không rõ em học ngành gì, công việc sau này ra sao, bố mẹ vẫn rất tin tưởng ở em. Chính bố mẹ đã cho em niềm tin, rằng chỉ cần cố gắng, mình sẽ làm được”, Huy nói.
Sau khi tốt nghiệp, Huy dự định tiếp tục học bậc thạc sĩ tại Đại học Bách khoa Hà Nội, sau đó tìm cơ hội đi nghiên cứu ở nước ngoài. Thời gian tới, cậu sẽ vừa học vừa làm để lo chi phí và tích lũy kinh nghiệm thực tế.
Thúy Nga