Lối đánh và UAV đa đạng của Nga làm chao đảo thế trận Ukraine

8 giờ trướcBài gốc

Bảo vệ trục đường huyết mạch trước UAV Nga

Trục đường lớn M-14 nối Mykolaiv và Kherson ở Ukraine. Đây hiện là tuyến đường kết nối đáng tin cậy duy nhất của Kherson với phần còn lại của Ukraine. Tuyến đường tiếp tế quan trọng này đã nằm trong tầm tấn công của máy bay không người lái (UAV) Nga kể từ giữa tháng 7 - nhưng các tuyến đường thay thế thậm chí còn dễ bị pháo kích và dễ bị UAV tập kích hơn nữa. Lực lượng đi trên con đường này sẽ an toàn hơn khi bầu trời xám xịt, mưa phùn vì điều này ngăn cản tầm nhìn của UAV Nga.

UAV trinh sát Orlan của Nga. Ảnh: Twitter.

“Đối với Kherson, đây là một thách thức hậu cần nghiêm trọng”, nhà báo địa phương Horevaya giải thích. “Tất cả các nguồn cung cấp - thực phẩm, viện trợ nhân đạo, thuốc men - đều đi qua con đường này, bao gồm cả vận tải hành khách. ... Nếu con đường này bị giội hỏa lực mạnh hơn, tình hình có thể trở nên rất tệ hại cho Ukraine”.

Việc sử dụng rộng rãi UAV góc nhìn thứ nhất (FPV) - thiết bị giá rẻ được lắp ráp từ các linh kiện bán sẵn, đã thay đổi tác chiến hiện đại kể từ khi Nga phát động “chiến dịch quân sự đặc biệt” nhằm vào Ukraine.

Cả hai bên đã áp dụng công nghệ này trên quy mô lớn kể từ năm 2023. Công nghệ UAV quân sự tiếp tục phát triển với tốc độ chóng mặt.

Khi sức mạnh hủy diệt của các đầu đạn nổ ngày càng tăng và các hệ thống tác chiến điện tử thích ứng để ứng phó, thì tầm bay chính là sự thay đổi có tác động nổi bật nhất trên chiến trường.

Thuật ngữ “Vùng tiêu diệt” từng bị giới hạn vào khu vực rộng từ 5 hoặc 10km, nay đã mở rộng lên tới 20km và trong một số trường hợp thậm chí là 30 - 40km.

Trong những tháng gần đây, các khu vực hậu cứ của Ukraine đã bị các đơn vị UAV Nga tấn công dữ dội.

Kể từ tháng 7, các lực lượng Nga đã thành công trong phá rối một phần các tuyến đường tiếp tế đến Kherson - thành trì chính của Ukraine ở phía Nam - khi xe tải tiếp tế bị UAV FPV Nga tấn công một cách có hệ thống.

Đến tháng 9, các đơn vị Nga đã lặp lại thành công này ở phía Đông, nhắm vào cao tốc Kharkov-Sloviansk - một mạch máu hậu cần sống còn cho lực lượng Ukraine ở Donbass.

Vòng vây tử thần trên không

Hành trình của lực lượng Ukraine dọc theo đường M-14 được tính toán cẩn thận về mặt thời gian, vì mối đe dọa từ UAV tấn công của Nga cao hơn sau khi màn đêm buông xuống.

Tuy nhiên, người Ukraine đã thích nghi. Các đoạn đường M-14 hiện được bảo vệ bằng lưới chống UAV, được sáng chế từ những tấm lưới đánh cá khổng lồ treo trên các cột gỗ. Một sáng tạo khác của địa phương là đèn giao thông phát hiện UAV - một thiết bị cảnh báo về các UAV đang bay tới và dừng tài xế lại cho đến khi mối đe dọa qua đi.

Nhưng phương án bảo vệ hiệu quả nhất vẫn là các đơn vị tác chiến điện tử và phòng thủ chống UAV được bố trí dọc tuyến đường. Sự hiện diện của họ đã làm giảm đáng kể số lượng phương tiện Ukraine bị Nga phá hủy. Tuy nhiên, việc bảo vệ toàn bộ chiều dài đường cao tốc vẫn là bất khả thi, và máy bay không người lái của Nga vẫn tiếp tục khai thác các lỗ hổng.

Một thách thức đối với Ukraine nằm ở khả năng thích ứng công nghệ của chính Nga. Năm 2024, Moscow bắt đầu sử dụng Molniya - một loại UAV cánh cố định mới được chế tạo từ các vật liệu đơn giản như gỗ dán và nhôm. Mặc dù thiết kế thô sơ, nó đã chứng tỏ là một vũ khí chính xác và đáng gờm, có khả năng tấn công các mục tiêu cách xa hơn 30km.

Những chiếc UAV Molniya hiện đang được sử dụng rộng rãi ở tỉnh Kherson. “Những chiếc Molniya này đã được phát hiện trong vài ngày qua”, nhà báo Horevaya nói. “Chúng đang mở rộng phạm vi bay và bắt đầu tấn công những nơi mà các UAV thông thường không thể tiếp cận, gần biên giới giữa khu vực Kherson và Mykolaiv”.

Vỏ quýt dày có móng tay nhọn?

Quân đội Nga sử dụng nhiều phương pháp để phóng UAV FPV. Một số được triển khai từ “tàu mẹ” - những chiếc trực thăng 6 cánh quạt lớn hoặc trực thăng 8 cánh quạt đóng vai trò là bệ phóng trên không. Một số khác được UAV loại Molniya mang theo hoặc được trắc thủ phóng trực tiếp. Phương pháp thứ hai hạn chế tầm bay nhưng UAV chuyển tiếp có thể giúp mở rộng tầm bay.

Quân đội Nga đôi khi cũng sử dụng UAV cáp sợi quang - miễn nhiễm với biện pháp gây nhiễu vô tuyến điện.

Tuy nhiên, Molniya và các tàu mẹ UAV có thể hoạt động với tư cách vừa là phương tiện mang vừa là trạm chuyển tiếp, giúp mở rộng đáng kể tầm bay của UAV FPV điều khiển bằng sóng vô tuyến điện - nhà phân tích quân sự Ukraine Oleksandr Kovalenko giải thích.

“Điều này cho phép triển khai FPV cách tiền tuyến chỉ 30 đến 40km và săn lùng xe cộ, nhân sự hoặc mục tiêu cố định”, ông nói.

Theo Kovalenko, tàu mẹ UAV đang tỏ ra đặc biệt hiệu quả, kéo dài cả thời gian bay và tầm bay.

Điều này giúp giải thích sự gia tăng các cuộc tấn công của Nga vào các tuyến đường tiếp tế của Ukraine ở phía Nam và phía Đông. Gần đường cao tốc M03 nối liền Donetsk và Kharkov, quân đội Nga đã tiến vào khu vực Lyman, đưa chiến tuyến của họ đến sát hơn với một trong những mạch máu hậu cần chính của Ukraine ở Donbass.

“Khi tiền tuyến tiến gần đến chúng tôi, các trắc thủ UAV cũng tiến gần hơn”, Yevhenii - một binh sĩ Ukraine chuyên về hoạt động UAV, cho biết với điều kiện ẩn danh. “Máy bay mẹ của UAV cũng có thể bay sâu hơn vào lãnh thổ đối phương”.

Tuy nhiên, các đơn vị UAV của Ukraine cũng đang đáp trả tương tự.

“Chúng tôi khai thác lỗ hổng như người Nga làm - chúng tôi cũng bay hàng chục kilomet vào phòng tuyến của họ. Đây chắc chắn không phải là cuộc đấu một chiều”, Yevhenii nói.

Kiev cũng đã phát triển máy bay không người lái đánh chặn có khả năng bắn hạ UAV của đối phương, cũng như các máy bay mẹ và các biến thể Molniya cánh cố định của riêng mình. Những công nghệ này đã đủ hiệu quả để Nga bắt đầu phát triển các hệ thống tương tự.

Kovalenko mô tả các phương pháp như vậy là “phòng thủ chủ động” - loại bỏ các bệ phóng và điều khiển máy bay không người lái trước khi chúng tấn công.

Ông nói thêm: “Ngoài việc bắn hạ UAV khi có thể, việc tấn công các vị trí phóng của chúng cũng là một biện pháp phòng thủ chủ động hiệu quả. Săn lùng trắc thủ UAV đối phương và giảm số lượng của lực lượng này là rất quan trọng”.

Ở mặt trận phía Đông, cán cân lực lượng rất khác nhau.

“Phía Nga cũng có kỹ năng như chúng tôi,” quân nhân Yevhenii nói, “nhưng họ có quân số và nguồn lực lớn hơn nhiều”.

Sự chênh lệch này rất rõ rệt ở khu vực Dnipropetrovsk, nơi anh được triển khai. “Khi thời tiết tốt, cả hai bên đều triển khai bay UAV liên tục. Nếu một UAV trinh sát của đối phương xuất hiện, chúng tôi có thể cử một máy bay đánh chặn. Còn họ huy động 3 - 4 UAV cảm tử cùng một lúc”.

Nga mở rộng quy mô, bắt kịp dần đối thủ

Do thiếu thốn về nhân lực, Ukraine đã tập trung phát triển các hệ thống không người lái giúp thay thế binh lính trực tiếp chiến đấu trên chiến trường, giảm tổn thất về xương máu của họ.

Ukraine vẫn nắm lợi thế trong việc sử dụng UAV, nhưng Nga đang nhanh chóng bắt kịp. Kovalenko cảnh báo: “Nếu xu hướng hiện tại tiếp tục, Nga có thể đạt được sự ngang bằng với quân đội Ukraine về việc sử dụng UAV FPV vào cuối năm nay”.

“Vào tháng 3 và tháng 4/2024, họ sử dụng khoảng 250 UAV FPV mỗi ngày. Giờ đây, họ phóng 1.000 đến 1.200 chiếc/ngày - đôi khi thậm chí còn nhiều hơn”, Kovalenko nói. “Hồi tháng 8, họ lập kỷ lục: khoảng 30.000 máy bay không người lái FPV được sử dụng trong một tháng. Con số này cao gấp 5 hoặc 6 lần so với một năm trước đó”.

Nga có thể phóng từ 4.500 đến 8.000 UAV FPV mỗi tuần, thường tùy thuộc vào thời tiết hoặc nguồn cung.

Trí Nhân/VOV.VN biên dịch Nguồn: Moscow Times

Nguồn VOV : https://vov.vn/the-gioi/quan-sat/loi-danh-va-uav-da-dang-cua-nga-lam-chao-dao-the-tran-ukraine-post1237217.vov