Sau khi Damacus nằm dưới quyền kiểm soát của phe đối lập do Hayat Tahrir-al-Sham (HTS) dẫn đầu hôm 7/12, Israel đã nhanh chóng tiến hành nhiều cuộc không kích vào lãnh thổ Syria, tấn công gần 500 mục tiêu bao gồm hàng loạt kho vũ khí và 90% tên lửa đất đối không được biết đến của nước này.
Đặc biệt, chỉ tốn vài giờ, Israel đã kiểm soát được Hermon - đỉnh núi cao nhất Syria có vai trò chiến lược ở khu vực. Ngay sau đó, Thủ tướng Israel Benjami từng phát biểu trong một video rằng: "Chúng tôi không có ý định can thiệp vào chuyện nội bộ của Syria. Nhưng chúng tôi chắc chắn có ý định làm mọi thứ cần thiết để đảm bảo an ninh của mình".
Kiểm soát đỉnh Hermon mang lại nhiều lợi thế cho Israel. Ảnh: EB
Được biết, đỉnh núi Hermon nằm ở Syria. Với độ cao 2.814m, đỉnh núi này cao hơn bất kỳ điểm nào ở Syria hay Israel. Trong suốt 50 năm qua, Hermon thuộc vùng đệm ngăn cách các lực lượng Israel và Syria. Trước đó, đỉnh núi này đã được phi quân sự hóa và lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc làm nhiệm vụ tuần tra tại đây.
CNN dẫn lời Giám đốc Viện chiến lược và an ninh Jerusalem Efraim Inbar nhận định: "Đây là nơi cao nhất trong khu vực có thể nhìn sang được Lebanon, Syria và cả Israel. Về mặt chiến lược, không gì có thể thay thế được một nơi đắc địa như Hermon".
Ông Efraim Inbar phân tích rằng Israel có thể đặt thiết bị nặng như ăng-ten lớn mà máy bay không thể mang theo, cho phép giám sát điện tử sâu vào lãnh thổ Syria, cung cấp cho Israel năng lực cảnh báo sớm trong trường hợp sắp xảy ra một cuộc tấn công.
Hermon chỉ cách Damascus hơn 35km. Israel kiểm soát được đỉnh núi này cùng phần chân núi bên phía Syria đồng nghĩa với việc đặt Damascus vào tầm bắn của pháo. Hiện tại, Israel cũng đang duy trì hiện diện quân sự tại vùng đệm ở Cao nguyên Golan - cao nguyên chiến lược ở Tây Nam Syria giáp với núi Hermon.
Quân đội Israel di chuyển trên đỉnh Hermon hôm 8/12. Ảnh: Chụp màn hình CNN
Hôm 13/12, Bộ trưởng quốc phòng Israel là ông Israel Katz đã ra lệnh để quân đội nước này chuẩn bị tốt nhất cho việc kiểm soát Hermon trong môi trường khắc nghiệt, ít nhất là tới hết mùa Đông. "Do những diễn biến ở Syria, việc duy trì quyền kiểm soát của chúng ta với đỉnh núi Hermon là vô cùng quan trọng về mặt an ninh", ông Israel Katz nhấn mạnh.
Trước một số thông tin về việc lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) được cho là đã tiến xa vượt qua đỉnh núi Hermon, đến khu vực Beqaasem - nơi chỉ cách thủ đô Damascus khoảng 25km, một người phát ngôn của quân đội Israel mới đây đã lên tiếng bác bỏ.
Về phía Syria, lãnh đạo phe đối lập Mohammed al-Julani tối 14/12 (giờ địa phương) đã lần đầu lên tiếng về các vụ tấn công và tiến quân của Israel vào lãnh thổ nước này. Theo đó, ông Mohammed al-Julani kêu gọi cộng đồng quốc tế can thiệp và giúp nước này ngăn chặn các cuộc không kích của Israel.
Ông al-Julani cho rằng Israel đã vượt qua ranh giới giao tranh và điều này có thể đe dọa leo thang trong khu vực, thêm rằng Damascus không muốn tham gia vào các cuộc xung đột mới vì đất nước này cần tập trung vào việc tái thiết và ổn định.
Kim Khánh