Lòng tham lợi nhuận bất chấp đạo đức kinh doanh

8 giờ trướcBài gốc

Phát hiện lô sữa giả đang được đóng gói. Ảnh: BÁO CAND

Vụ sữa bột giả vừa được lực lượng chức năng triệt phá vào tháng 4.2025 là một ví dụ điển hình về sự tha hóa văn hóa, đạo đức kinh doanh. Theo thông tin từ cơ quan Công an, đường dây do Hoàng Mạnh Hà và Vũ Mạnh Cường cầm đầu đã sản xuất 573 loại sữa bột giả, nhắm vào các nhóm đối tượng dễ tổn thương như người bị tiểu đường, suy thận, trẻ sinh non và phụ nữ mang thai.

Các sản phẩm được quảng cáo chứa tổ yến, đông trùng hạ thảo, bột macca, nhưng thực tế chỉ là hỗn hợp phụ gia rẻ tiền, với chất lượng dưới 70% so với công bố.

Trong 4 năm, nhóm này thu về gần 500 tỉ đồng, gây thiệt hại ngân sách nhà nước 28 tỉ đồng do gian lận kế toán. Hành vi này không chỉ đánh lừa người tiêu dùng mà còn tiềm ẩn nguy cơ gây hại lâu dài cho sức khỏe, đặc biệt với những bệnh nhân phụ thuộc vào dinh dưỡng đặc biệt.

Thực phẩm giả không phải vấn đề mới tại Việt Nam. Theo báo cáo của Tổng cục Quản lý thị trường, hàng nghìn vụ vi phạm liên quan đến thực phẩm kém chất lượng đã bị phát hiện trong năm 2024, từ thịt bò giả làm từ thịt lợn tẩm hóa chất đến mật ong pha đường hóa học.

Những vụ việc này cho thấy một mô hình chung là, các doanh nghiệp hoặc cá nhân bất chấp đạo đức, sử dụng nguyên liệu rẻ tiền hoặc hóa chất độc hại để tối đa hóa lợi nhuận.

Lòng tham lợi nhuận là động lực chính đằng sau các vụ thực phẩm giả. Trong vụ sữa bột giả, Hoàng Mạnh Hà và Vũ Mạnh Cường nhận thấy nhu cầu cao về sữa nội địa và lợi dụng điều này để sản xuất hàng kém chất lượng với chi phí thấp, thu về lợi nhuận khổng lồ.

Tương tự, vụ kẹo Kera cho thấy các doanh nghiệp sẵn sàng thổi phồng công dụng sản phẩm, bất chấp hậu quả sức khỏe, chỉ để tăng doanh số. Động cơ kinh tế luôn là yếu tố chính thúc đẩy gian lận thực phẩm, khi các công ty thay thế nguyên liệu chất lượng cao bằng những thứ rẻ tiền hơn để giảm chi phí.

Tuy nhiên, lòng tham cá nhân chỉ là một phần. Lỗ hổng trong quản lý và thực thi pháp luật cũng góp phần không nhỏ. Vụ sữa bột giả hoạt động trong suốt 4 năm mà không bị phát hiện cho thấy sự thiếu hiệu quả trong giám sát chuỗi cung ứng.

Các chuyên gia nhận định rằng, quản lý lỏng lẻo và thực thi pháp luật yếu là nguyên nhân khiến hàng giả tràn lan. Thêm vào đó, ý thức của một bộ phận người tiêu dùng, thường ưu tiên giá rẻ hơn chất lượng, vô tình tạo cơ hội cho hàng giả phát triển.

Quảng cáo sai sự thật, đặc biệt qua mạng xã hội, càng làm trầm trọng thêm vấn đề khi người tiêu dùng dễ bị cuốn vào những lời hứa hẹn hão huyền. Hậu quả của thực phẩm giả là vô cùng nghiêm trọng.

Về sức khỏe, các sản phẩm như sữa bột giả hay kẹo Kera có thể gây ra ngộ độc, rối loạn tiêu hóa, hoặc các bệnh mãn tính như ung thư, đặc biệt ở trẻ em và người bệnh.

Quan trọng hơn, thực phẩm giả làm xói mòn niềm tin của người tiêu dùng. Sau vụ kẹo Kera, nhiều người bày tỏ sự thất vọng trên mạng xã hội, cho rằng họ không còn tin vào các sản phẩm được quảng cáo bởi người nổi tiếng.

Tương tự, vụ sữa bột giả khiến người tiêu dùng lo ngại về chất lượng các sản phẩm nội địa, đẩy họ tìm đến hàng nhập khẩu đắt đỏ hơn, làm mất lợi thế của các doanh nghiệp sản xuất trong nước.

Để giải quyết vấn đề thực phẩm giả, cần có sự phối hợp chặt chẽ từ nhiều phía. Trước hết, cơ quan chức năng cần tăng cường thanh tra, kiểm tra và áp dụng các biện pháp xử lý nghiêm khắc.

Các công nghệ như blockchain hay mã QR nên được triển khai để truy xuất nguồn gốc sản phẩm, giúp người tiêu dùng dễ dàng kiểm chứng chất lượng.

Thứ hai, cần nâng cao nhận thức cộng đồng thông qua giáo dục và truyền thông. Người tiêu dùng cần học cách đọc nhãn mác, ưu tiên các thương hiệu uy tín và tố giác hành vi gian lận.

Về phía doanh nghiệp, việc xây dựng văn hóa, đạo đức kinh doanh là yếu tố cốt lõi. Các công ty cần minh bạch hóa quy trình sản xuất, cam kết chất lượng và chịu trách nhiệm khi xảy ra sai phạm. Cuối cùng, cần thay đổi văn hóa tiêu dùng, khuyến khích người dân đặt sức khỏe lên trên giá cả.

HOÀNG HƯƠNG

Nguồn Văn hóa : http://baovanhoa.vn/doi-song/long-tham-loi-nhuan-bat-chap-dao-duc-kinh-doanh-128046.html