Lũ tàn phá tan hoang, Nghệ An nỗ lực xây khu tái định cư giúp người dân ổn định cuộc sống

7 giờ trướcBài gốc

Những ngày qua, mưa lớn liên tục gây sạt lở nghiêm trọng tại các xã vùng cao Nghệ An, đặc biệt sau đợt lũ lịch sử cuối tháng 7.

Tình trạng này đe dọa trực tiếp đến tính mạng và tài sản người dân, trong khi quỹ đất để xây dựng khu tái định cư lại hạn chế, gây khó khăn trong việc bố trí nơi ở an toàn.

Lũ đi qua, nỗi lo còn đó

Ngôi nhà của gia đình ông Vi Văn Diên ở bản Xốp Tụ, xã Mỹ Lý (Nghệ An) trôi theo dòng lũ.

Tại xã Mỹ Lý, một trong những vùng bị thiệt hại nặng nề nhất, gia đình ông Vi Văn Diên ở bản Xốp Tụ vẫn chưa thể trở về ngôi nhà cũ – thành quả tích góp cả đời của vợ chồng ông và hai con giờ chỉ còn là đống đổ nát. Mưa lũ và sạt lở đã cuốn trôi mọi tài sản, cả đất ở và giấc mơ về một mái ấm bình yên.

Ông Diên nghẹn ngào kể, hai con ông đi làm công ty, gửi tiền về xây nhà, nhưng lũ đã cuốn sập hết. Hiện vợ chồng ông cùng hai cháu đang tạm trú nhờ nhà người thân trong làng.

“Chúng tôi rất mong được cấp trên hỗ trợ, tạo điều kiện xây dựng một khu tái định cư an toàn để ổn định cuộc sống.

Nếu cứ sống trong cảnh lo lắng lũ lụt, đời sống mãi khó khăn. Gia đình tôi chỉ biết tạm bợ ở vậy thôi”, ông Diên nói trong ánh mắt mệt mỏi và đầy hy vọng.

Hầu hết các gia đình có nhà bị sạt lở đang phải bám trụ trong những ngôi nhà đối mặt với nguy cơ đổ sập bất cứ lúc nào.

Dọc hai bên bờ sông Lam, sông Nậm Nơn, sông Nậm Mộ và các tuyến quốc lộ 7, 16 ở miền Tây Nghệ An, hình ảnh đau lòng hiện lên rõ nét.

Ven sông, ngọn đồi là những ngôi nhà nứt toác, bản làng cheo leo chênh vênh với vết nứt lớn, luôn có nguy cơ đổ sập.

Nhiều hộ dân phải di dời khẩn cấp, tạm sống nhờ nhà người quen hoặc dựng lán tạm bợ.

Nhiều hộ dân buộc phải di dời khẩn cấp, dựng lán tạm để sống.

Tại xã Nhôn Mai, trận lũ quét vừa qua đã tàn phá nặng nề, cuốn trôi gần như toàn bộ nhà cửa, cầu cống và tài sản của người dân.

Anh Kha Văn Chân, trú bản Huồi Tố 2, đứng bên nền nhà cũ chia sẻ: "Cơn lũ kinh hoàng chưa từng có, tôi chỉ kịp ôm vợ con chạy thoát. Ngày hôm sau quay lại, nhà chỉ còn bãi đất trống.

Tôi đang ở nhờ nhà hàng xóm, chưa biết xoay xở ra sao. Đất cũ sát mép suối, không dám dựng nhà lại. Mỗi lần mưa là run sợ. Mong nhà nước tạo điều kiện để người dân có chỗ ở an toàn".

Anh Nộc Văn Chuyên, bản Xói Voi, vừa nhóm bếp vừa kể: "Nhà tôi cũng bị cuốn sạch. Cả đời làm lụng, giờ hai bàn tay trắng. Người còn là quý rồi. Tôi dựng lán tạm, mong được chuyển lên nơi ở mới vì chỗ này mưa là nguy hiểm".

Do đặc thù địa hình và tập quán sống ven khe suối, triền đồi, người dân vùng núi có nguy cơ cao chịu ảnh hưởng của lũ ống, lũ quét và sạt lở.

Ông Mạc Văn Nguyên, Bí thư Đảng ủy xã Nhôn Mai, cho biết toàn xã có 73 căn nhà bị cuốn trôi hoàn toàn, 23 căn hư hỏng nặng, 142 căn phải di dời khẩn cấp và 116 nhà có nguy cơ sạt lở.

“Để khắc phục hậu quả, ổn định đời sống và khôi phục sản xuất, cần khẩn trương khảo sát, di dời và tái định cư cho 354 hộ có nhà bị cuốn trôi, vùi lấp hoặc sạt lở nguy hiểm đến tính mạng.

Tình trạng sạt lở tại khu dân cư và trường học rất nghiêm trọng. Chúng tôi mong Trung ương và tỉnh sớm có chủ trương tái thiết, hỗ trợ xây dựng khu tái định cư đảm bảo an toàn cho người dân”, ông Nguyên nhấn mạnh.

Khẩn trương xây khu tái định cư

Do đặc thù địa hình với 99% diện tích là đồi núi dốc cùng tập quán sống ven khe suối, triền đồi, người dân vùng cao Nghệ An đối mặt nguy cơ cao về lũ ống, lũ quét và sạt lở.

Tuy nhiên, việc xây dựng khu tái định cư để di dân khỏi vùng nguy hiểm còn hạn chế, nhiều dự án trước đó chưa phát huy hiệu quả.

Những ngôi nhà chênh vênh đối mặt nguy cơ sạt lở bên sông Nậm Mộ.

Ngày 3/8, Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc trực tiếp thăm hỏi, động viên người dân và kiểm tra công tác khắc phục hậu quả bão số 3 tại xã biên giới Mỹ Lý (Nghệ An).

Cùng ngày, Phó Thủ tướng và đoàn công tác Chính phủ đã làm việc với lãnh đạo tỉnh Nghệ An về công tác phòng, chống và khắc phục hậu quả do bão và hoàn lưu bão số 3 trên địa bàn.

Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc đã trực tiếp đến xã biên giới Mỹ Lý, Nghệ An thăm hỏi người dân vùng lũ, kiểm tra tình hình và làm việc với lãnh đạo tỉnh về công tác khắc phục hậu quả thiên tai.

Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc yêu cầu tỉnh Nghệ An và các địa phương nhanh chóng triển khai xây dựng lại nhà ở cho người dân bị ảnh hưởng mưa lũ.

Ông chỉ đạo tỉnh phân công tổ công tác phụ trách từng xã để chủ động nắm bắt tình hình, xây dựng phương án tái định cư cụ thể.

Đối với khu tái định cư tập trung, cần khẩn trương khảo sát, lựa chọn vị trí phù hợp, san ủi và hoàn thiện mặt bằng trong thời gian ngắn nhất.

Nếu gặp vướng mắc thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất, phải xử lý linh hoạt trong tình huống khẩn cấp để đảm bảo tiến độ thi công.

Với các hộ di cư, cần rà soát, hỗ trợ chọn đất phù hợp tại chỗ, nhanh chóng san gạt mặt bằng và đầu tư hạ tầng thiết yếu để người dân sớm ổn định cuộc sống.

Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc tặng quà, động viên người dân bản Xiềng Tắm, xã Mỹ Lý (ảnh: Thành Duy).

Tại buổi làm việc, Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An Nguyễn Đức Trung cho biết, tỉnh đang tập trung vào 5 nhóm nội dung trọng tâm, trong đó ưu tiên hàng đầu là khắc phục hậu quả thiên tai, sớm ổn định đời sống người dân theo tinh thần chỉ đạo của Trung ương: không để ai thiếu đói, không có nơi ở hoặc thiếu nhu yếu phẩm, kể cả tại các khu vực còn bị chia cắt, cô lập.

Tỉnh cũng đang triển khai xây dựng, sửa chữa nhà ở cho người dân bị thiệt hại, phấn đấu trong vòng 2 tháng hoàn thành cơ bản việc khắc phục nhà cửa.

Tại phiên họp thường kỳ ngày 5/8, UBND tỉnh Nghệ An giao Sở Nông nghiệp và Môi trường phối hợp các đơn vị liên quan đôn đốc địa phương xác định vị trí tái định cư an toàn, hoàn thiện thủ tục mặt bằng và định mức đất ở phù hợp. Phương án cụ thể dự kiến hoàn thành vào giữa tháng 8.

Trước mắt, tỉnh tập trung hỗ trợ 450 hộ bị mất nhà hoàn toàn bằng nhiều nguồn lực. Bộ Công an cũng đã cam kết hỗ trợ xây dựng nhà ở cho người dân các xã biên giới bị ảnh hưởng nặng.

Tuy nhiên, để triển khai hiệu quả, cần nguồn lực lớn về quỹ đất, kinh phí, quy hoạch và cả sự đồng thuận từ người dân trong việc thay đổi tập quán sinh sống.

Trong khi đó, mưa lũ vẫn đang vào cao điểm và tình trạng sạt lở tại các xã vùng núi Nghệ An đang ở mức báo động.

Lê Minh

Quang Hợp

Nguồn Xây Dựng : https://baoxaydung.vn/lu-tan-pha-tan-hoang-nghe-an-no-luc-xay-khu-tai-dinh-cu-giup-nguoi-dan-on-dinh-cuoc-song-192250806130300405.htm