Ngày 10/12, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật Giáo dục đại học (sửa đổi) với tỷ lệ 411/440 tổng số Đại biểu Quốc hội có mặt tán thành, đạt 93,40%.
Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026. Theo quy định của Luật, chương trình đào tạo cấp văn bằng bao gồm: Chương trình đào tạo trình độ đại học cấp bằng cử nhân; đào tạo trình độ thạc sĩ cấp bằng thạc sĩ hoặc tích hợp đại học và thạc sĩ, được cấp bằng tương ứng với trình độ đã hoàn thành; đào tạo trình độ tiến sĩ cấp bằng tiến sĩ hoặc tích hợp thạc sĩ và tiến sĩ, được cấp bằng tương ứng với trình độ đã hoàn thành.
Riêng chương trình đào tạo chuyên sâu sau đại học thuộc lĩnh vực sức khỏe cấp văn bằng bác sĩ nội trú, bác sĩ chuyên khoa do Bộ Y tế hướng dẫn, tổ chức thực hiện và quản lý. Đây là nhóm vấn đề nhận được nhiều ý kiến của các Đại biểu Quốc hội trong các phiên thảo luận.
Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn trình bày báo cáo về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý và hoàn thiện dự thảo Luật Giáo dục đại học (sửa đổi). Ảnh: Phạm Thắng
Trước đó, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn đã báo cáo về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý và hoàn thiện dự thảo Luật Giáo dục đại học (sửa đổi).
Về đào tạo chuyên sâu sau đại học trong lĩnh vực sức khỏe, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nêu rõ, đào tạo bác sĩ nội trú và chuyên khoa là đào tạo sau đại học để trở thành các bác sĩ giỏi làm việc trong bệnh viện, không thuộc các trình độ thạc sĩ, trình độ tiến sĩ theo hướng là một trình độ đào tạo học thuật. Bộ GD-ĐT, Bộ Y tế đã thống nhất cao về việc quy định những nguyên tắc chung trong dự thảo luật.
Các chương trình đào tạo chuyên sâu sau đại học trong lĩnh vực sức khỏe để cấp bằng bác sĩ nội trú, bác sĩ chuyên khoa sẽ do Bộ Y tế hướng dẫn, tổ chức thực hiện và quản lý. Việc này là quy phạm hóa những nhóm việc mà Bộ Y tế đã và đang làm từ trước đến nay.
Cũng theo quy định tại Luật Giáo dục đại học (sửa đổi), liên quan đến trách nhiệm quản lý nhà nước về giáo dục đại học, Chính phủ thống nhất quản lý nhà nước về giáo dục đại học. Bộ GD-ĐT là cơ quan đầu mối chịu trách nhiệm trước Chính phủ thực hiện các nội dung, nhiệm vụ quản lý nhà nước về giáo dục đại học theo quy định của pháp luật.
Bộ, cơ quan ngang bộ trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được Chính phủ giao có trách nhiệm nghiên cứu, dự báo nhu cầu nhân lực của ngành, lĩnh vực thuộc thẩm quyền; phối hợp với Bộ GD-ĐT thực hiện quản lý về giáo dục đại học trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn.
Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố thực hiện quản lý về giáo dục đại học trên địa bàn trong phạm vi được phân quyền, phân cấp; hỗ trợ phát triển cơ sở giáo dục đại học trên địa bàn; thực hiện xã hội hóa giáo dục đại học đáp ứng yêu cầu nguồn nhân lực và nâng cao chất lượng giáo dục đại học tại địa phương.
Các chương trình đào tạo chuyên sâu sau đại học trong lĩnh vực sức khỏe để cấp bằng bác sĩ nội trú, bác sĩ chuyên khoa sẽ do Bộ Y tế hướng dẫn, tổ chức thực hiện và quản lý. Ảnh minh họa: Đặng Thanh
Liên quan đến chính sách của Nhà nước về phát triển giáo dục đại học, theo Luật Giáo dục đại học (sửa đổi), Nhà nước xác định giáo dục đại học là nòng cốt trong phát triển nhân lực trình độ cao, bồi dưỡng nhân tài, thúc đẩy hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; phát triển hệ thống giáo dục đại học hiện đại, chất lượng, linh hoạt, liên thông, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, hội nhập quốc tế và phát triển bền vững đất nước.
Nhà nước giữ vai trò chủ đạo, hỗ trợ kinh phí cho cơ sở giáo dục đại học công lập đào tạo một số ngành, lĩnh vực đạt tầm khu vực và quốc tế; hỗ trợ một phần kinh phí cho cơ sở giáo dục đại học công lập nâng chuẩn; thực hiện chính sách hỗ trợ cơ sở giáo dục đại học tư thục phát triển bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh; tạo cơ chế thu hút, huy động nguồn lực xã hội hiện đại hóa giáo dục đại học; bảo đảm quyền tự chủ đầy đủ, toàn diện cho cơ sở giáo dục đại học không phụ thuộc vào mức độ tự chủ tài chính.
Nhà nước đầu tư hiện đại hóa hạ tầng kỹ thuật; nâng cấp cơ sở vật chất, phòng thí nghiệm, trung tâm đào tạo - nghiên cứu xuất sắc, cơ sở giáo dục đại học trọng điểm, cơ sở đào tạo giáo viên. Ưu tiên đặt hàng, giao nhiệm vụ đào tạo các ngành khoa học cơ bản, kỹ thuật then chốt, công nghệ chiến lược; bảo đảm kinh phí cho nghiên cứu, chuyển giao tri thức, đổi mới sáng tạo gắn với đào tạo sau đại học, khởi nghiệp.
Bên cạnh đó, có chính sách đào tạo, bồi dưỡng, hỗ trợ giảng viên nâng cao trình độ chuyên môn, năng lực số, ngoại ngữ; trọng dụng, thu hút nhân tài, nhà khoa học, giảng viên xuất sắc trong và ngoài nước. Thực hiện chính sách tài chính, học bổng, học phí, tín dụng ưu đãi và các hình thức hỗ trợ khác cho người học; ưu tiên các đối tượng thuộc diện chính sách, đối tượng ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, hải đảo, nhóm yếu thế, người học sau đại học.
Có chính sách đẩy mạnh hợp tác công - tư, hỗ trợ triển khai hiệu quả hợp tác giữa nhà nước, nhà trường, doanh nghiệp; hội nhập quốc tế, thu hút nguồn lực trong và ngoài nước nâng cao vị thế giáo dục đại học Việt Nam.
Nguyễn Liên