Luật hóa quyền thu giữ tài sản: Làm rõ quy trình, quyền hạn của tổ chức tín dụng, tránh lạm quyền

2 ngày trướcBài gốc

Một trong những điểm mới lớn nhất của dự thảo Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) lần này là luật hóa 3 nội dung của Nghị quyết 42/2017/QH 14, trong đó có luật hóa quyền thu giữ tài sản đảm bảo của tổ chức tín dụng.

Thảo luận về Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) sáng nay 29/5, đại biểu Thái Quỳnh Mai Dung (Vĩnh Phúc) cho rằng, các quy định trên sẽ góp phần xây dựng văn hóa thượng tôn pháp luật, đẩy nhanh xử lý nợ xấu, đảm bảo an toàn hệ thống, khơi thông nguồn lực, hỗ trợ tăng trưởng. Đại biểu cũng đánh giá cao dự thảo Luật đã quy định rõ ràng về trình tự, thủ tục thu giữ tài sản đảm bảo.

Đại biểu Nguyễn Hải Nam (Tp.Huế)

Đại biểu Nguyễn Hải Nam (Tp.Huế) cũng cho rằng, việc luật hóa quyền thu giữ tài sản đảm bảo là cần thiết, thực hiện đúng nguyên tắc “có vay có trả”.

Theo quy định hiện hành, ngân hàng muốn thu giữ tài sản đảm bảo phải thông qua tòa án, thi hành án với quy trình, thủ tục hết sức phức tạp, kéo dài. Tuy nhiên, theo dự thảo Luật, các TCTD được quyền trực tiếp thu giữ TSĐB nếu có thỏa thuận với người vay từ trước, điều này sẽ góp phần nâng cao ý thức trả nợ, đẩy nhanh quá trình xử lý nợ xấu.

Mặc dù dự thảo quy định rõ quy trình, thủ tục thu giữ TSĐB, song đại biểu Nguyễn Hải Nam cũng đề nghị các TCTD khi thu giữ TSĐB phải đảm bảo nhân văn, nhân quyền.

“Trong thực tế vẫn xảy ra tình huống nhiều TCTD khi thu giữ TSĐB vẫn lạm quyền, gây bất ổn trật tự nhất định”, đại biểu cảnh báo.

Nguyễn Hữu Thông (Bình Thuận) cũng đề nghị cân nhắc kỹ quy định này vì có thể sẽ xâm phạm quyền sở hữu hợp pháp của công dân và kiến nghị chỉ nên cho phép thu giữ tài sản bảo đảm trong các trường hợp bên bảo đảm có thỏa thuận rõ ràng trong hợp đồng, tài sản không bị tranh chấp và đang trong diện hợp pháp thu giữ. Đồng thời, cần quy định cụ thể cơ chế giám sát, quyền khiếu nại của bên bảo đảm.

Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đoàn Đồng Tháp) ủng hộ luật hóa quyền thu giữ tài sản, vì đã vay thì phải có nghĩa vụ trả. Nếu giữa hai bên đã có hợp đồng về TSĐB thì khi khi khách hàng không trả được nợ, ngân hàng có quyền phát mãi tài sản.

Đại biểu cũng đề nghị nếu TCTD, cán bộ tín dụng có tiêu cực thì phải xử lý nghiêm theo quy định. Đại biểu dẫn chứng thời gian qua đã có nhiều trường hợp xảy ra, tài sản đảm bảo, tài sản thế chấp giá trị chỉ có 1 tỷ đồng nhưng cán bộ ngân hàng, TCTD cho vay đến 1,5 tỷ đồng. Khi có vấn đề gì xảy ra, phát mại tài sản chỉ thu lại về được 1 tỷ đồng. Do vậy đại biểu nhấn mạnh phải quy định chặt chẽ trách nhiệm của tổ chức tín dụng, cán bộ ngân hàng.

Riêng đối với quy định về kê biên tài sản đang là tài sản đảm bảo, đại biểu Nguyễn Hữu Thông cho rằng, quy định như dự thảo là hợp lý, song có thể phát sinh mâu thuẫn trong thực tế thi hành án nếu không xác định rõ hiệu lực của hợp đồng bảo đảm và thời điểm phát sinh quyền ưu tiên. Do đó, cần bổ sung quy định về nguyên tắc xác định hiệu lực ưu tiên của hợp đồng bảo đảm và cơ chế phối hợp giữa cơ quan thi hành án dân sự và tổ chức tín dụng để đảm bảo xử lý minh bạch, tránh tranh chấp.

Đối với hoàn trả tài sản bảo đảm là tang vật, vật chứng (Điều 198c Dự thảo), đại biểu tán thành vì sẽ giúp tháo gỡ tình trạng nhiều tài sản bảo đảm bị “treo” do liên quan đến vụ án hình sự hoặc xử phạt hành chính, gây đình trệ quá trình xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng. Tuy nhiên, theo quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính và Bộ luật Tố tụng hình sự, việc xử lý tang vật là quyền của cơ quan tiến hành tố tụng, không chịu sự chi phối của bên thứ ba; bên cạnh đó, dự thảo chưa quy định thời hạn cụ thể để hoàn trả tài sản sau khi đủ điều kiện, dễ dẫn đến trì hoãn, thiếu trách nhiệm. Do vậy, đại biểu đề nghị rà soát lại các quy định trên để đảm bảo thống nhất.

Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng

Hồi âm ý kiến đại biểu, Thống đốc NHNN nguyễn Thị Hồng cho rằng, dự thảo Luật đã luật hóa 3 nội dung của Nghị quyết 42 là nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp bên cho vay (TCTD), cũng chính là bảo vệ người gửi tiền, bởi tiền mà các ngân hàng cho vay thực chất là tiền gửi của người dân. Bên cạnh đó, việc đảm bảo quyền tài sản và quyền thực thi hợp đồng cũng phù hợp với tinh thần của Nghị quyết 68.

Luật hóa Nghị quyết 42 sẽ giúp thuận lợi trong xử lý nợ xấu, khơi thông dòng vốn bị ách tắc, giúp cho dòng vốn được luân chuyển đến nhiều khách hàng vay hơn nữa.

“Nợ xấu tăng cao, TCTD sẽ khó giảm lãi suất cho vay do phải tăng trích lập dự phòng rủi ro. Luật hóa Nghị quyết 42, nợ xấu được xử lý nhanh, các TCTD có thể tiếp tục giảm lãi suất cho doanh nghiệp và người dân”, Thống đốc nói.

Trước ý kiến của các đại biểu cho rằng cần làm rõ quy trình, quy định, quyền hạn của TCTD trong việc thu giữ TSĐB, tránh lạm quyền, nhất là tránh việc đẩy người vay (chủ tài sản đảm bảo) rơi vào cảnh không có chỗ ở, Thống đốc khẳng định NHNN sẽ có hướng dẫn cụ thể yêu cầu các TCTD phải có quy trình nội bộ, để đảm bảo việc thu giữ TSĐB phải được thực hiện một cách minh bạch, đúng pháp luật, nhằm đảm bảo cân bằng quyền và lợi ích hợp pháp của các bên.

Thùy Liên

Nguồn Đầu Tư : https://baodautu.vn/luat-hoa-quyen-thu-giu-tai-san-lam-ro-quy-trinh-quyen-han-cua-to-chuc-tin-dung-tranh-lam-quyen-d292639.html