Chiều 5-12, Quốc hội đã thông qua 3 luật, gồm: Luật Giám định tư pháp (sửa đổi), Luật Thi hành án dân sự (sửa đổi) và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lý lịch tư pháp.
Trong đó, Luật Thi hành án dân sự (sửa đổi) vừa được thông qua gồm 5 chương, 116 điều.
Luật Thi hành án dân sự (sửa đổi) đã tháo gỡ vướng mắc trong thực tiễn, đổi mới hệ thống thi hành án dân sự; đẩy mạnh thực hiện xã hội hóa và chuyển đổi số trong công tác thi hành án dân sự; quy định rõ văn bản, dữ liệu điện tử, chữ ký số có giá trị pháp lý như văn bản giấy; quy định trách nhiệm của Kho bạc Nhà nước, tổ chức tín dụng... phải thực hiện kịp thời yêu cầu của cơ quan thi hành án dân sự, khắc phục tình trạng trì hoãn cung cấp thông tin, phong tỏa tài khoản.
Chi cục Thi hành án dân sự quận 5 (cũ) tổ chức cưỡng chế thi hành án. Ảnh: PL
Trước đó, có ý kiến đề nghị quy định mô hình cơ quan thi hành án dân sự theo hướng tổ chức mô hình hai cấp tại địa phương (cấp tỉnh và khu vực) để tương đồng với mô hình của TAND và VKSND, thuận lợi cho công tác phối hợp. Một số ý kiến đề nghị bổ sung chức danh tư pháp "Chấp hành viên trưởng" cho Phòng Thi hành án dân sự khu vực.
Theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, thực hiện Kết luận 162 của Bộ Chính trị, dự thảo Luật quy định hệ thống Thi hành án dân sự gồm cơ quan quản lý Thi hành án dân sự thuộc Bộ Tư pháp, 34 cơ quan Thi hành án dân sự cấp tỉnh và 355 Phòng Thi hành án dân sự khu vực trực thuộc cơ quan Thi hành án dân sự cấp tỉnh.
Tiếp thu ý kiến của Đại biểu quốc hội, Luật Thi hành án dân sự (sửa đổi) đã bổ sung chức danh tư pháp "Chấp hành viên trưởng" để bổ nhiệm đối với trưởng phòng Thi hành án dân sự khu vực nhằm bảo đảm thống nhất trong việc chỉ đạo và phối hợp liên ngành trong công tác Thi hành án dân sự ở địa phương.
Theo khoản 2 Điều 23 Luật Thi hành án dân sự (sửa đổi), trưởng phòng Phòng Thi hành án dân sự khu vực đồng thời là Chấp hành viên trưởng.
Chấp hành viên trưởng thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn của Chấp hành viên; hướng dẫn, chỉ đạo hoạt động tổ chức thi hành án của Chấp hành viên Phòng Thi hành án dân sự khu vực và thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn khác theo phân công, ủy quyền của Thủ trưởng cơ quan thi hành án dân sự.
Chấp hành viên trưởng chịu trách nhiệm trước pháp luật và trước Thủ trưởng cơ quan Thi hành án dân sự về việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao.
Quyền của Thừa hành viên và Văn phòng Thi hành án
Từng có nhiều ý kiến đề nghị mở rộng thẩm quyền cho Văn phòng Thi hành án dân sự, Thừa hành viên được áp dụng các biện pháp cưỡng chế thi hành án để nâng cao hiệu quả xã hội hóa Thi hành án dân sự.
Theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, chủ trương đẩy mạnh xã hội hóa hoạt động Thi hành án dân sự đã được đề ra tại nhiều văn bản của Đảng. Tuy nhiên, cưỡng chế thi hành án là hoạt động mang tính quyền lực nhà nước, tác động trực tiếp đến quyền cơ bản của công dân như tài sản, cư trú...
Việc trao quyền này cho Văn phòng Thi hành án dân sự là tổ chức ngoài công lập tiềm ẩn rủi ro về an ninh, trật tự nếu không được kiểm soát chặt chẽ. Do đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội cho phép quy định theo hướng "chưa trao quyền cưỡng chế thi hành án toàn diện cho Văn phòng Thi hành án dân sự. Thừa hành viên chỉ có quyền đề nghị cơ quan có thẩm quyền thực hiện phong tỏa tài khoản, tài sản, tạm dừng giao dịch để ngăn chặn tẩu tán tài sản".
SONG MAI