Lực lượng dân quân tự vệ xứng đáng với niềm tin của Đảng, Nhà nước và nhân dân

3 ngày trướcBài gốc

Nhân dịp kỷ niệm 90 năm Ngày truyền thống lực lượng dân quân tự vệ (28-3-1935 / 28-3-2025), phóng viên Báo Quân đội nhân dân phỏng vấn Trung tướng Phạm Quang Ngân, Cục trưởng Cục DQTV (Bộ Tổng Tham mưu Quân đội nhân dân Việt Nam) về vai trò và những đóng góp quan trọng, cũng như phương hướng xây dựng, phát huy hiệu quả của lực lượng DQTV trong tình hình mới.

Trung tướng Phạm Quang Ngân. Ảnh: NGỌC HÂN

Phóng viên (PV): Đề nghị đồng chí cho biết những nét cơ bản về truyền thống và những thành tích nổi bật của DQTV Việt Nam qua các thời kỳ?

Trung tướng Phạm Quang Ngân: Lực lượng DQTV có bề dày lịch sử gắn liền với các cuộc kháng chiến bảo vệ Tổ quốc. Trải qua 90 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, DQTV từ chỗ là tổ chức vũ trang quần chúng do Đảng ta xây dựng, lãnh đạo, chỉ đạo, đã trở thành một bộ phận rất quan trọng của LLVT nhân dân Việt Nam. Trong các cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ xâm lược và chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, lực lượng DQTV đã cùng với bộ đội chủ lực và bộ đội địa phương tạo nên thế trận chiến tranh nhân dân rộng khắp, làm cho quân địch đi đến đâu cũng gặp sức mạnh kháng chiến của toàn dân Việt Nam.

DQTV còn là lực lượng đông đảo tham gia trừ gian, diệt ác, phá tề, phá các căn cứ hậu phương của địch. Trên các mặt trận chiến đấu, DQTV hăng hái tham gia phục vụ bộ đội; phối hợp, hiệp đồng chiến đấu chặt chẽ, có hiệu quả với các lực lượng khác, làm nòng cốt phát động phong trào toàn dân đánh giặc ở địa phương, cơ sở, hỗ trợ nhân dân đấu tranh chống địch, đồng thời, là lực lượng hậu bị to lớn để bổ sung cho bộ đội chủ lực khi cần thiết.

Trên mặt trận sản xuất, lực lượng DQTV thực hiện “tay cày, tay súng”, “tay búa, tay súng”, vừa sản xuất vừa sẵn sàng chiến đấu; gương mẫu, xung kích trong lao động sản xuất và bảo vệ sản xuất; cùng với lực lượng công an giữ gìn trật tự, an ninh ở địa phương, cơ sở; bảo vệ hậu phương, bảo vệ Đảng, chính quyền, tài sản của Nhà nước và tính mạng, tài sản của nhân dân.

Hải đội Dân quân thường trực tỉnh Kiên Giang quán triệt nhiệm vụ trước khi lên đường thực hiện nhiệm vụ trên biển. Ảnh: PHƯƠNG VŨ

PV: Những năm gần đây, lực lượng DQTV được xây dựng, phát triển và hoạt động hiệu quả ra sao, thưa đồng chí?

Trung tướng Phạm Quang Ngân: Trong công cuộc đổi mới đất nước, DQTV tiếp tục phát huy cao độ chủ nghĩa anh hùng cách mạng, đoàn kết, chủ động, vượt mọi khó khăn, tích cực lao động, học tập, công tác, sáng tạo, hoàn thành tốt các nhiệm vụ, trong đó nhiều nhiệm vụ hoàn thành xuất sắc, để lại những dấu ấn nổi bật, được cấp ủy, chính quyền các cấp và nhân dân ghi nhận, đánh giá cao.

Cục DQTV đã chủ trì, phối hợp với các cơ quan, tham mưu với Bộ Tổng Tham mưu, Bộ Quốc phòng, Quân ủy Trung ương báo cáo Đảng, Nhà nước rà soát và ban hành các nghị quyết, chỉ thị, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về công tác quân sự, quốc phòng địa phương nói chung, công tác DQTV nói riêng ngày càng đồng bộ, thống nhất, phù hợp với tình hình thực tế; chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc các cơ quan, đơn vị, địa phương chăm lo xây dựng lực lượng DQTV ngày càng "vững mạnh, rộng khắp" với cơ cấu, thành phần hợp lý; chất lượng chính trị, độ tin cậy ngày càng cao, luôn sẵn sàng chiến đấu, hoạt động hiệu quả.

Đến nay, toàn quốc có gần 1,4 triệu DQTV (đạt khoảng 1,38% dân số); 77,6% số cán bộ chỉ huy trưởng, chỉ huy phó ban CHQS cấp xã trên toàn quốc được đào tạo, trong đó có hơn 40.000 cán bộ có trình độ cao đẳng, đại học ngành quân sự cơ sở; 100% cấp xã có chi bộ quân sự, tỷ lệ đảng viên trong lực lượng DQTV đạt trên 28%, góp phần tăng cường sự lãnh đạo của Đảng với công tác quân sự, quốc phòng của các địa phương. Hàng trăm chốt dân quân thường trực (DQTT) biên giới đất liền gắn với các điểm dân cư đã được triển khai xây dựng và bước đầu đi vào hoạt động hiệu quả.

Các mô hình điểm, mô hình mới, như: Đơn vị DQTV vững mạnh toàn diện "mẫu mực, tiêu biểu"; hải đội DQTT tham gia bảo vệ chủ quyền biển, đảo trong tình hình mới; đơn vị DQTT, DQTV biển, dân quân cơ động, pháo binh, phòng không; chốt DQTT biên giới đất liền; bổ sung xây dựng lực lượng DQTV làm nhiệm vụ chiến tranh thông tin, chiến tranh không gian mạng, các đội bắn tỉa, chế áp UAV; đơn vị tự vệ trong các loại hình doanh nghiệp... được xây dựng sát với yêu cầu nhiệm vụ thực tế.

Các hải đội DQTT, hải đoàn tự vệ phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng tổ chức tuần tra, canh gác, vừa giữ gìn an ninh, trật tự trên biển, vừa khai thác nguồn lợi từ biển, làm điểm tựa giúp ngư dân vươn khơi, bám biển, giữ vững ngư trường truyền thống.

Lực lượng DQTV đã phối hợp với các lực lượng tại địa phương tuần tra, canh gác, bảo vệ an toàn các mục tiêu, bảo đảm an ninh, trật tự các ngày lễ, tết, các sự kiện chính trị trọng đại, đồng thời là lực lượng nòng cốt tại chỗ, tiên phong trong phòng, chống và khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, tìm kiếm cứu nạn, bảo vệ và phòng, chống cháy rừng; tích cực tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; tham gia công tác đền ơn đáp nghĩa, xây dựng nông thôn mới...

Ngành DQTV còn quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả công tác đối ngoại quốc phòng, đối ngoại nhân dân với các nước sang nghiên cứu, trao đổi về công tác DQTV, công tác quốc phòng địa phương và giáo dục quốc phòng của Việt Nam, nhất là với Lào, Campuchia, Trung Quốc, Venezuela... góp phần củng cố mối quan hệ đoàn kết hữu nghị, nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.

Hiệu quả hoạt động và những thành tích nổi bật của lực lượng DQTV đã được Đảng, Nhà nước ghi nhận, tặng thưởng Huân chương Sao Vàng (năm 2015); có 370 tập thể và 284 cán bộ, chiến sĩ DQTV qua các thời kỳ được phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân. Kỷ niệm 90 năm Ngày truyền thống, lực lượng DQTV vinh dự đón nhận Huân chương Hồ Chí Minh.

PV: Thưa đồng chí, thời gian tới, chúng ta cần làm gì để tiếp tục phát huy tốt vai trò của lực lượng DQTV?

Trung tướng Phạm Quang Ngân: Để lực lượng DQTV ngày càng vững mạnh, hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ được giao, xứng đáng với sự tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân, cần tập trung thực hiện tốt một số nội dung trọng tâm sau:

Một là, tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, các văn bản quy phạm pháp luật của Nhà nước về quốc phòng, an ninh; nhất là Kết luận số 41-KL/TW ngày 31-3-2009 của Ban Bí thư về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 16-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa IX) về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với lực lượng DQTV và lực lượng dự bị động viên trong tình hình mới; Luật DQTV năm 2019 và các văn bản hướng dẫn thực hiện.

Hai là, tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy đảng, sự chỉ đạo, quản lý, điều hành của chính quyền địa phương, người đứng đầu các cơ quan, tổ chức, sự tham gia của các ban, ngành, đoàn thể đối với công tác DQTV. Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh thực hiện hiệu quả Đề án Tổ chức lực lượng, huấn luyện, hoạt động, bảo đảm chế độ, chính sách đối với DQTV giai đoạn 2021-2025 và những năm tiếp theo.

Chính quyền các cấp từ Trung ương đến địa phương, cơ sở cần tăng cường công tác quản lý nhà nước về DQTV; huy động sự vào cuộc của các ban, ngành, đoàn thể, các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị-xã hội, cùng chăm lo xây dựng lực lượng DQTV thực sự vững mạnh về mọi mặt, đúng với chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước. Xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác DQTV có bản lĩnh chính trị vững vàng, có trình độ, năng lực toàn diện, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Ba là, thường xuyên củng cố, kiện toàn tổ chức, biên chế; không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng huấn luyện quân sự và giáo dục chính trị, pháp luật cho DQTV; tổ chức huấn luyện cho các đối tượng, thành phần DQTV sát với yêu cầu nhiệm vụ, tổ chức biên chế, trang bị, hoạt động, phù hợp với điều kiện thực tế của từng địa phương; nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các mô hình điểm về DQTV, đơn vị DQTV ở các địa bàn trọng điểm về quốc phòng, an ninh.

Bốn là, chú trọng nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động phối hợp của DQTV với các lực lượng. Thực hiện nghiêm quy chế phối hợp; chủ động nắm chắc tình hình, phối hợp chặt chẽ trong bảo vệ biên giới, biển, đảo; bảo vệ an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội ở cơ sở; phát huy tốt vai trò nòng cốt cùng toàn dân tham gia phát triển kinh tế-xã hội và phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, cứu hộ, cứu nạn; tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành nghiêm chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, tích cực tham gia xóa đói, giảm nghèo, xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở.

Năm là, xây dựng DQTV phải gắn với xây dựng địa phương, cơ sở vững mạnh toàn diện. Gắn xây dựng DQTV với xây dựng hệ thống chính trị, nhằm tăng cường củng cố, nâng cao chất lượng của tổ chức đảng, chính quyền, tổ chức chính trị-xã hội, tổ chức quần chúng ở địa phương, cơ sở; gắn xây dựng nền quốc phòng, thế trận quốc phòng toàn dân với thế trận an ninh nhân dân, xây dựng "thế trận lòng dân" ngày càng vững chắc trên từng địa bàn. Qua đó, tiếp tục khẳng định, giữ vững vị thế của DQTV trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa thời kỳ mới.

PV: Trân trọng cảm ơn đồng chí!

NGỌC HÂN (thực hiện)

Nguồn QĐND : https://www.qdnd.vn/quoc-phong-an-ninh/xay-dung-quan-doi/luc-luong-dan-quan-tu-ve-xung-dang-voi-niem-tin-cua-dang-nha-nuoc-va-nhan-dan-821423