"Dù tham gia sau nhưng Việt Nam đến nay đã sở hữu một lực lượng gìn giữ hòa bình chất lượng cao. Các cán bộ, chiến sĩ gìn giữ hòa bình đều đang làm rất tốt nhiệm vụ và là những đại diện xuất sắc cho Việt Nam trên trường quốc tế” - Đại tá Mick Jansen - Tùy viên Quốc phòng Australia tại Việt Nam đã khẳng định như vậy khi chia sẻ nhận định về sứ mệnh gìn giữ hòa bình của Việt Nam với phóng viên VOV.
PV: Năm ngoái Việt Nam và Australia đã ký kết Thỏa thuận Đối tác gìn giữ hòa bình. Theo ông, thỏa thuận này phản ánh tầm nhìn chung nào của hai nước trong lĩnh vực hợp tác gìn giữ hòa bình?
Đại tá Mick Jansen, Tùy viên Quốc phòng Australia tại Việt Nam. Ảnh QĐND
Đại tá Mick Jansen: Hai bên đã ký kết Thỏa thuận Đối tác gìn giữ hòa bình vào tháng 3/2024. Điều quan trọng là chúng ta đã dành rất nhiều thời gian để xem xét các phương án và cách thức thực thi thỏa thuận này.
Vào tháng trước, hai bên đã ký kết Kế hoạch 3 năm (2025-2027) nhằm triển khai thỏa thuận. Tôi cho rằng, điều này thể hiện rõ cả Australia và Việt Nam đều nhận thức được, gìn giữ hòa bình không chỉ là một phần quan trọng trong quan hệ song phương mà còn là sự đóng góp của hai nước đối với an ninh toàn cầu.
Đây là lĩnh vực mà chúng ta cần chú trọng trong mối quan hệ song phương, vì lợi ích chung cho cộng đồng quốc tế. Tôi nghĩ cả hai bên đều học hỏi được rất nhiều thông qua những trải nghiệm hợp tác trong quá trình này.
PV: Sau hơn một năm kể từ khi ký kết, hai nước đã triển khai những hoạt động cụ thể nào để đưa thỏa thuận vào thực tiễn?
Đại tá Mick Jansen: Tôi cho rằng, đây là một trong những thành công lớn trong quá trình tăng cường hợp tác thực chất giữa hai nước. Kế hoạch triển khai Thỏa thuận đối tác gìn giữ hòa bình bao gồm 30 lĩnh vực hoạt động khác nhau. Một ví dụ nổi bật là Australia tiếp tục hỗ trợ vận chuyển đường không cho Bệnh viện dã chiến cấp 2 của Việt Nam đến Nam Sudan. Đây là hoạt động chúng tôi đã duy trì đều đặn cho mỗi đợt triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình.
Bên cạnh đó, chúng tôi sẽ tiếp tục chương trình đào tạo tiếng Anh cho lực lượng gìn giữ hòa bình; đồng thời mở rộng thêm các hoạt động hợp tác thực tế khác, tổ chức các cuộc trao đổi kinh nghiệm và thảo luận chuyên sâu như về sức khỏe tâm thần.
Đây là một trong những thành quả nổi bật, chúng tôi đã thiết lập được kênh liên lạc hiệu quả với các chuyên gia để cùng trao đổi về cách chuẩn bị lực lượng, chăm sóc tinh thần cho binh sĩ trước, trong và sau khi hoàn thành nhiệm vụ. Thời gian triển khai nhiệm vụ kéo dài 12 tháng là khoảng thời gian xa gia đình khá dài. Cá nhân tôi rất trân trọng sự hy sinh của những người lính gìn giữ hòa bình và những nỗ lực mà họ đang cống hiến trong những điều kiện vô cùng khắc nghiệt.
PV: Như ông đã biết, Việt Nam đang gấp rút xây dựng một lực lượng tinh nhuệ, đủ năng lực thực hiện các nhiệm vụ quốc tế. Theo ông, hợp tác với các đối tác như Australia sẽ hỗ trợ Việt Nam như thế nào trong việc phát triển lực lượng gìn giữ hòa bình chất lượng cao?
Đại tá Mick Jansen: Tôi cho rằng, Việt Nam thực tế đã có một lực lượng gìn giữ hòa bình tinh nhuệ. Những gì các bạn đã làm được trong khoảng 8 năm qua để có được những thành tựu như hiện tại, là minh chứng rõ ràng. Giờ đây, điều quan trọng là làm sao để tiếp tục phát triển ở những lĩnh vực mới và mở rộng hơn nữa lực lượng gìn giữ hòa bình.
Thực tế, các đơn vị như Bệnh viện dã chiến cấp 2, các kỹ sư quân sự, hay các sĩ quan lực lượng gìn giữ hòa bình có nhiệm vụ nặng nề. Họ phải làm việc trong môi trường quốc tế đầy áp lực và đã thể hiện năng lực vượt trội. Tất cả đều là những đại diện xuất sắc cho Việt Nam. Tôi nghĩ rằng, đó là điều mà mọi người dân Việt Nam hoàn toàn có thể tự hào.
Về phía Australia, chúng tôi chia sẻ kinh nghiệm triển khai lực lượng và cũng đang học hỏi từ Việt Nam, nhất là những lĩnh vực mà chúng tôi chưa có nhiều kinh nghiệm. Dù Australia có các sĩ quan được triển khai tại các Phái bộ Gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc (UNMISS) như ở Nam Sudan, nhưng chúng tôi không có các đơn vị lớn triển khai tại đó. Vì vậy, chúng tôi học được rất nhiều từ kinh nghiệm triển khai trong dài hạn của Việt Nam tại thực địa. Đây thực sự là cơ hội quý báu để hai bên cùng chia sẻ và hợp tác trong xây dựng lực lượng gìn giữ hòa bình.
PV: Thông qua các hoạt động hợp tác thực tiễn như ông đã đề cập, ông có ấn tượng như thế nào về cán bộ chiến sĩ Việt Nam trong việc triển khai thỏa thuận Đối tác gìn giữ hòa bình giữa hai nước?
Đại tá Mick Jansen: Có thể nói rằng, các cán bộ chiến sỹ Việt Nam thực sự rất tuyệt vời. Chúng tôi có mối quan hệ hợp tác chặt chẽ với Cục Gìn giữ hòa bình Việt Nam - các bạn không chỉ là đối tác mà còn là những người bạn tốt. Chúng tôi đang cùng nhau triển khai Thỏa thuận đúng với tinh thần đã đặt ra, và sẵn sàng thử nghiệm những lĩnh vực hợp tác mới.
Như trong buổi họp tổng kết với các cán bộ tại Cục Gìn giữ hòa bình Việt Nam, hai bên đã cùng nhau rà soát kỹ lưỡng, rút kinh nghiệm những vấn đề đặt ra, qua đó thúc đẩy đối thoại và tin cậy. Ngoài ra, chúng tôi còn phối hợp rất tốt với các đối tác như Bệnh viện Quân y 175 tại TP. Hồ Chí Minh, Học viện Quân y tại Hà Nội, cùng nhau tổ chức các chương trình huấn luyện hiệu quả. Tôi cho rằng, đó là những bước phát triển tích cực, và chúng tôi rất mong chờ sự hợp tác sâu rộng hơn nữa với Việt Nam trong tương lai.
PV: Nghị quyết số 59 của Bộ Chính trị xác định hội nhập quốc tế là một động lực chiến lược cho Việt Nam trong thời kỳ mới. Vậy ông đánh giá thế nào về sự chủ động hội nhập của Việt Nam trong lĩnh vực hợp tác quốc phòng với Australia?
Đại tá Mick Jansen: Tổng Bí thư Tô Lâm từng nói về Nghị quyết 59 rằng, đây không chỉ là việc tiếp nhận mà còn là về trách nhiệm đóng góp của Việt Nam; không chỉ đơn giản là hội nhập nhiều hơn mà còn là hội nhập một cách toàn diện. Tổng Bí thư cũng nhấn mạnh rằng, trong quá trình hội nhập, các bạn không được quên bản sắc dân tộc. Tôi cho rằng điều đó thực sự rất quan trọng. Và tôi nghĩ đó chính là một điểm mạnh trong quá trình hợp tác.
Xin lấy ví dụ, năm 2024, lực lượng Hải quân Việt Nam đã sang Australia để tham gia cuộc Diễn tập Kakadu ở thành phố Darwin. Đây là lần đầu tiên một tàu Hải quân Việt Nam tham gia diễn tập tại Australia. Các bạn đã thực sự hòa mình cùng chúng tôi, tích cực tham gia các hoạt động diễn tập.
Từ đó, chúng tôi học hỏi được rất nhiều kinh nghiệm của Việt Nam để hợp tác hiệu quả hơn. Tôi cho rằng, mỗi quốc gia đều cần mang đến một góc nhìn khác biệt. Vì vậy, lời phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm về việc không bao giờ quên bản sắc dân tộc theo tôi là chìa khóa quan trọng trong lĩnh vực này.
Tôi cũng nghĩ đến một số hình ảnh của lực lượng gìn giữ hòa bình Việt Nam ở Nam Sudan - những người lính đang làm nhiệm vụ quốc tế rất tự hào là người Việt Nam. Họ mang theo văn hóa Việt Nam, món ăn Việt Nam, thậm chí họ còn trồng rau Việt Nam tại Nam Sudan. Đó cũng là cách để giới thiệu văn hóa Việt Nam đến với cộng đồng quốc tế.
Chúng tôi đang học các bạn, để giữ được bản sắc dân tộc trong quá trình đảm nhận các nhiệm vụ quốc tế ở nước ngoài. Tôi nghĩ đó là một ấn tượng của Việt Nam. Và chính tôi cũng được chứng kiến niềm tự hào dân tộc và cống hiến hết mình của các bạn. Tôi nghĩ đó thực sự là một điều tuyệt vời!.
PV: Cám ơn Đại tá Mick Jansen.
Phương Hoa/VOV