Các đối tượng vi phạm sử dụng nhiều thủ đoạn tinh vi để vận chuyển hàng lậu. (Ảnh: CHQ)
Theo thông tin từ Cục Hải quan, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất và kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ tiếp tục diễn biến phức tạp. Nhiều vụ việc diễn ra công khai tại các địa bàn trọng điểm, đồng thời gia tăng mạnh trên môi trường thương mại điện tử với quy mô lớn, kéo dài, nhất là đối với các mặt hàng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân như thực phẩm, dược phẩm, thực phẩm chức năng.
Các đối tượng lợi dụng chính sách tạo thuận lợi trong hoạt động xuất nhập khẩu để buôn lậu, gian lận thương mại trên nhiều tuyến, trong đó tập trung ở tuyến đường biển và đường bộ.
Cụ thể, tuyến biển chiếm tỷ trọng vi phạm lớn nhất với 899/1.790 vụ (50,2%), tập trung tại các cảng biển trọng điểm như Vạn Gia, Đình Vũ, Nam Hải Đình Vũ, Tân Vũ, VIP Green, Cát Lái, ICD Phước Long, Hiệp Phước, Vict, Cái Mép… Các mặt hàng vi phạm chủ yếu là dầu diesel, than cám, mỹ phẩm, thực phẩm đông lạnh, thủy sản, con giống, gia cầm, xăng dầu…
Các đối tượng lợi dụng địa hình phức tạp và dài, vùng nước rộng lớn, thời gian cao điểm để vận chuyển trái phép hàng hóa các mặt hàng như thực phẩm đông lạnh, thủy sản, con giống, gia cầm, than, xăng dầu, mỹ phẩm... Điển hình là các vụ việc phát hiện, bắt giữ liên quan đến các lô hàng xuất khẩu (tỏi, mỏ hàn điện, ghế gấp) có dấu hiệu giả mạo xuất xứ Việt Nam để xuất khẩu đi Mỹ.
Tuyến đường bộ ghi nhận 669 vụ (37%), tập trung ở tuyến biên giới Việt-Trung và Việt-Campuchia. Thủ đoạn phổ biến là các đối tượng lợi dụng chính sách tạo điều kiện thuận lợi trong hoạt động xuất nhập khẩu; chính sách ưu đãi cho cư dân biên giới để buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới thông qua việc trà trộn hàng hóa; cất giấu trong người, trong hành lý các mặt hàng cấm, hàng có trị giá cao như: ngoại tệ, thuốc lá, điện thoại di động... Hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép mặt hàng pháo nổ, đường kính trắng vẫn tiếp diễn ở địa bàn các tỉnh miền Trung và tuyến biên giới Việt-Lào.
Kết quả, từ 15/6-14/7/2025, lực lượng Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý 1.790 vụ vi phạm (tăng 194 vụ, tương đương 11,7% so với cùng kỳ năm 2024), trị giá hàng hóa ước tính 1.481 tỷ đồng; thu ngân sách nhà nước 76,53 tỷ đồng. Cơ quan Hải quan khởi tố 2 vụ (giảm 60%), chuyển cơ quan khác khởi tố 14 vụ (tăng 16,7%).
Lũy kế từ 15/12/2024-14/7/2025, toàn ngành Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý 10.351 vụ; trị giá hàng hóa vi phạm khoảng 15.095 tỷ đồng; thu ngân sách 537,88 tỷ đồng; khởi tố 10 vụ, chuyển cơ quan khác khởi tố 68 vụ.
Cục Hải quan cũng cho biết, công tác đấu tranh phòng, chống ma túy cũng đạt kết quả quan trọng. Trong tháng 7, cơ quan Hải quan chủ trì và phối hợp với các lực lượng chức năng phát hiện, bắt giữ 22 vụ/28 đối tượng (trong đó chủ trì 11 vụ), tang vật thu giữ khoảng 100kg ma túy các loại, gồm 32,9kg cần sa; 2,34kg heroin; 29 kg ketamine; 36,3kg và 4 viên ma túy tổng hợp; 8,06gram ma túy khác.
Lũy kế từ 15/12/2024-14/7/2025, phát hiện 125 vụ/152 đối tượng (Hải quan chủ trì 54 vụ), thu giữ khoảng 2,1 tấn ma túy các loại, trong đó có 401,7 gram thuốc phiện; 155kg cần sa; 35kg heroin; 1,86kg cocain; 1.500kg ketamine; 309,3kg và 1.903 viên ma túy tổng hợp; 106kg và 60.000 viên ma túy khác.
MINH PHƯƠNG