Lực lượng vũ trang Quân khu 5 vững bước dưới Quân kỳ Quyết thắng

7 giờ trướcBài gốc

Sắt son lời thề “Hy sinh vì Tổ quốc”

Ngày 12-3-1945, Đội Du kích Ba Tơ - đơn vị vũ trang đầu tiên do Đảng lãnh đạo - ra đời với lời thề “Hy sinh vì Tổ quốc”, đã thắp lên ngọn lửa đấu tranh khắp miền Nam Trung Bộ. Tiếp đó, tại Quảng Nam, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Đắk Lắk … các đội du kích, đội tự vệ lần lượt hình thành, lớn mạnh, đóng vai trò nòng cốt, cùng nhân dân vùng lên giành chính quyền trong Cách mạng Tháng Tám năm 1945.

Đại tá Lương Đình Chung, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Quân khu 5 phát biểu tại Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân khu 5 lần thứ XI nhiệm kỳ 2025-2030.

Ngày 2-9-1945, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời. Ngay sau đó, đất nước rơi vào tình thế “ngàn cân treo sợi tóc”, vừa chống “giặc đói”, “giặc dốt”, vừa đối phó với giặc ngoại xâm. Tình hình mới đặt ra yêu cầu phải sớm hình thành tổ chức hành chính - quân sự để kịp thời phát triển LLVT, phòng thủ, sẵn sàng cho cuộc kháng chiến khó tránh khỏi. Thực hiện chỉ thị của Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, ngày 16-10-1945, Chiến khu 5, Chiến khu 6 được thành lập ở Nam Trung Bộ. Đây là mốc son chính thức đánh dấu sự ra đời, mở ra trang sử vàng chói lọi của LLVT Quân khu 5 anh hùng.

Cuối tháng 12-1946, hưởng ứng “Lời kêu gọi Toàn quốc kháng chiến” của Chủ tịch Hồ Chí Minh, quân và dân Khu 5 nhất tề xông lên, quyết tử bảo vệ từng tấc đất quê hương. Tại Mặt trận Quảng Nam - Đà Nẵng, quân và dân ta bám trụ kiên cường, chiến đấu giành giật với kẻ thù từng căn nhà, góc phố, giam chân chúng trong nội thành suốt một tháng.

Thành tích ấy được đồng chí Phạm Văn Đồng - đại diện Trung ương và Chính phủ tại Nam Trung Bộ trao tặng lá cờ “Giữ vững” và biểu dương: “So sánh với toàn quốc, Mặt trận Quảng Nam - Đà Nẵng được liệt vào hạng đánh mạnh nhất, dẻo dai nhất”.Tinh thần quả cảm ấy còn tỏa sáng trên chiến trường Tây Nguyên. Trong trận đánh Suối Vối - Rộc Dứa (tháng 11-1947), quyết tử quân Ngô Mây đã dũng cảm ôm bom xông thẳng vào đội hình địch, tiêu diệt hơn một trung đội lính Âu - Phi. Hành động anh hùng ấy trở thành biểu tượng rực rỡ nhất của tinh thần “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh” của cán bộ, chiến sĩ Khu 5.

LLVT Quân khu 5 dâng hương tại tượng đài khởi nghĩa Ba Tơ.

Từ năm 1947 - 1954, Vùng tự do Nam - Ngãi - Bình - Phú được xây dựng và giữ vững, trở thành biểu tượng của tài năng, ý chí kiên cường, lòng quả cảm, của thế trận lòng dân Khu 5 vững chắc. Vùng tự do vừa là hậu phương trực tiếp cho vùng tạm chiếm, cho chiến trường Nam Bộ, vừa là chỗ dựa tin cậy tiếp sức cho phong trào cách mạng ở Nam Lào và Đông Bắc Campuchia.

Năm 1951, với trận tiến công đồn Kon Plong, lần đầu tiên, một trung đoàn chủ lực cơ động của Liên khu 5 tiến công địch trong công sự vững chắc ở địa hình rừng núi giành thắng lợi. Tháng 1-1953, ta tiếp tục giành thắng lợi lớn trong Chiến dịch An Khê. Đông - Xuân 1953 - 1954, Liên khu ủy và Bộ tư lệnh Liên khu 5 đã phát huy tinh thần chủ động, mưu trí, sáng tạo, điều chủ lực cơ động tiến công Bắc Tây Nguyên, buộc địch phải phân tán binh lực của cuộc hành quân Át-lăng, đánh theo cách đánh của ta. Nhờ đó, ta vừa giữ vững vùng tự do, vừa đột phá phòng tuyến Măng Đen - Măng Búk - Kon Rẫy, giải phóng tỉnh Kon Tum (tháng 2-1954), uy hiếp Tây Nguyên, thiết thực chia lửa với chiến trường Điện Biên Phủ. Sau đó, lập nên chiến công vang dội tại Đắk Pơ (tháng 6-1954), Bồ Bồ (tháng 7-1954), góp phần kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.

Trung dũng, kiên cường, lừng lẫy chiến công

Sau Hiệp định Geneva, phong trào cách mạng Liên khu 5 bước vào giai đoạn đầy khó khăn, thử thách bởi sự đánh phá ác liệt của Mỹ - ngụy. Nêu cao tinh thần chủ động, tự lực tự cường, Liên khu ủy 5 từ phía Tây Thừa Thiên Huế di chuyển vào Trung Man, Hiên, Giằng, sau đó là Trà My để lập căn cứ địa cách mạng, xây dựng lực lượng, kết hợp đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang. Ngọn lửa cách mạng bùng lên từ khởi nghĩa Trà Bồng, miền Tây Quảng Ngãi (1959), mở đầu phong trào Đồng khởi, tiếp đó là những chiến công chói lọi: Nà Niêu (1962) đánh bại “trực thăng vận”, Kỳ Sanh (1964) đập tan “thiết xa vận”, Ba Gia (1965) đã góp phần làm phá sản chiến lược “chiến tranh đặc biệt” của Mỹ - ngụy.

LLVT Quân khu 5 thắp hương tưởng nhớ các Anh hùng liệt sĩ.

Đầu năm 1965, đế quốc Mỹ ồ ạt đưa quân viễn chinh vào Đà Nẵng, Chu Lai, Quy Nhơn, Nha Trang, An Khê… Khu 5 một lần nữa trở thành địa bàn đầu tiên đối mặt trực tiếp với kẻ thù xâm lược; tư tưởng phân vân, lo lắng là điều khó tránh khỏi. Khu ủy 5, Quân khu ủy, Bộ tư lệnh Quân khu 5 đã kịp thời lãnh đạo tư tưởng, quyết tâm đánh Mỹ và thắng Mỹ, xây dựng “Vành đai diệt Mỹ”, phát động phong trào “Tìm Mỹ mà đánh, lùng ngụy mà diệt”, thực hiện phương châm “nắm thắt lưng địch mà đánh”.

Bằng những chiến công oanh liệt tại Núi Thành (tháng 5-1965), Vạn Tường (tháng 8-1965)… LLVT Quân khu 5 đã chứng minh bản lĩnh, không những dám đánh mà còn biết đánh, quyết thắng giặc Mỹ xâm lược. Từ đây, mảnh đất Khu 5 trở thành biểu tượng “Trung dũng, kiên cường, đi đầu diệt Mỹ”.

Với tinh thần “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”, nêu cao ý chí chịu đựng gian khổ, khắc phục khó khăn, LLVT Quân khu tiếp tục lập những chiến công vẻ vang trong Tết Mậu Thân 1968, Núi Ngang (tháng 5-1968), Đăk Tô - Tân Cảnh (tháng 4-1972), Hiệp Đức (tháng 4-1972), Cấm Dơi (tháng 8-1972), Tiên Phước (tháng 9-1972), Ba Tơ (tháng 10-1972)... Cùng với toàn Miền và cả nước, LLVT Quân khu 5 giáng những đòn nặng nề, làm thất bại chiến lược “chiến tranh cục bộ” và “Việt Nam hóa chiến tranh”, buộc Mỹ phải ký kết Hiệp định Paris, rút quân khỏi Việt Nam.

Năm 1974, trong Chiến dịch Nông Sơn - Thượng Đức, Sư đoàn 2 tiến công tiêu diệt cứ điểm Nông Sơn - Trung Phước (tháng 7-1974), LLVT Mặt trận 4 phối hợp với chủ lực của Bộ đánh chiếm quận lỵ Thượng Đức (tháng 8-1974). Những chiến thắng này không chỉ mở toang cánh cửa phía Tây Nam Đà Nẵng, mà còn cung cấp cơ sở thực tiễn quan trọng để Bộ Tổng Tham mưu hoàn thiện kế hoạch chiến lược, đề xuất với Quân ủy Trung ương và Bộ Chính trị quyết tâm giải phóng miền Nam trong 2 năm 1975 - 1976.

Mùa Xuân năm 1975, Quân khu 5 là địa bàn diễn ra hai trong ba chiến dịch lớn là: Tây Nguyên và Huế - Đà Nẵng. Phối hợp với chiến thắng Buôn Ma Thuột, LLVT Quân khu tiến công tiêu diệt quận lỵ Tiên Phước - Phước Lâm (10-3-1975), phát triển tiến công giải phóng thị xã Tam Kỳ (24-3), thị xã Quảng Ngãi (24-3) và thành phố Đà Nẵng (29-3); cùng chủ lực Mặt trận Tây Nguyên, chủ lực Bộ, tiến công giải phóng các tỉnh ven biển: Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận; tham gia giải phóng các đảo gần bờ và quần đảo Trường Sa; tham gia Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, cùng quân và dân cả nước làm nên Đại thắng mùa Xuân 1975, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Vững bước dưới Quân kỳ Quyết thắng

Sau ngày non sông thu về một mối, LLVT Quân khu 5 tập trung khắc phục hậu quả chiến tranh, xây dựng kinh tế, truy quét tàn quân địch, giải quyết vấn đề FULRO, bảo vệ biên giới Tây Nam và làm nghĩa vụ quốc tế. Mười năm giúp bạn (1979-1989) là chặng đường gian khổ mà vô cùng vẻ vang. Hàng chục nghìn cán bộ, chiến sĩ Khu 5 đã sát cánh cùng quân và dân Campuchia truy quét tàn quân địch, xây dựng chính quyền, củng cố LLVT, giúp nhân dân khôi phục và phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội. LLVT Quân khu đã hoàn thành xuất sắc nghĩa vụ cao cả, xứng đáng được tôn vinh là “Đội quân nhà Phật”, Bộ đội Cụ Hồ trong lòng nhân dân hai nước.

Các lực lượng vượt cửa mở trong diễn tập KVPT của thành phố Đà Nẵng năm 2021.

Trong thời kỳ đổi mới, LLVT Quân khu cùng các lực lượng giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, nhất là trên địa bàn Tây Nguyên. Tập trung nâng cao chất lượng tổng hợp, khả năng sẵn sàng chiến đấu, điều chỉnh tổ chức lực lượng theo hướng “tinh, gọn, mạnh”, làm nòng cốt trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với an ninh nhân dân, biên phòng toàn dân; tham mưu, chỉ đạo gắn kết chặt chẽ giữa phát triển kinh tế - xã hội với củng cố quốc phòng, an ninh, xây dựng phòng thủ Quân khu, khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố ngày càng vững chắc.

Chiến sĩ trẻ Sư đoàn 2, Quân khu 5 bắt mục tiêu trong diễn tập.

Quán triệt sâu sắc các quan điểm, đường lối đổi mới về quân sự, quốc phòng, Quân khu đã chủ động nghiên cứu và đề xuất nhiều chủ trương, mô hình mới, giải pháp sáng tạo, nhiều nội dung, công việc chưa có tiền lệ như: Đề xuất chuyển hướng tích cực từ xây dựng “pháo đài quân sự huyện” sang xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố” (1988) hay mô hình chi bộ quân sự (1989) đã trở thành chủ trương chung của Đảng trong lãnh đạo xây dựng và hoạt động của dân quân tự vệ trên phạm vi cả nước.

Các đoàn kinh tế - quốc phòng của Quân khu với phương châm “3 bám, 4 cùng” đã đồng hành cùng cấp ủy, chính quyền các địa phương trong các chương trình phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống nhân dân, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn, địa bàn chiến lược. Hình ảnh “Người chiến sĩ Khu 5” dấn thân nơi hiểm nguy, tìm kiếm, cứu nạn đồng bào ở Trà Leng, Phước Lộc (2020), giúp dân trong trận lũ lịch sử ở Đà Nẵng (2022), căng mình nơi tuyến đầu chống dịch Covid-19… đã in đậm trong lòng nhân dân, góp phần củng cố cơ sở chính trị, bồi đắp “thế trận lòng dân” vững chắc.

Bộ đội Sư đoàn 2 luôn chắc tay súng, vững niềm tin trên trận địa SSCĐ.

Với những đóng góp to lớn trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, LLVT Quân khu 5 đã vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng thưởng Huân chương Hồ Chí Minh, Huân chương Quân công hạng Nhất, Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất, đặc biệt hai lần được tặng thưởng Huân chương Sao Vàng. Toàn Quân khu có 942 tập thể, 474 cá nhân được tuyên dương danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân (trong đó nhiều đơn vị, địa phương được phong tặng lần 2, lần 3), cùng nhiều phần thưởng cao quý khác.

Đại tá Lương Đình Chung, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Quân khu 5 thăm hỏi, tặng quà người có công tại Trung tâm Điều dưỡng người có công tỉnh Quảng Ngãi.

Những năm tới, tình hình thế giới, khu vực, trong nước và trên địa bàn Quân khu tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường. Kế thừa và phát huy truyền thống vẻ vang của LLVT Quân khu qua 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, Đảng ủy, Bộ tư lệnh Quân khu tập trung lãnh đạo, quán triệt sâu sắc quan điểm, đường lối quân sự, quốc phòng của Đảng; xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh, LLVT Quân khu vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”, trọng tâm là thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân khu lần thứ XI với ba khâu đột phá: (1) Đổi mới, nâng cao chất lượng huấn luyện đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới; tập trung xây dựng chính quy, chấp hành nghiêm pháp luật, kỷ luật và bảo đảm an toàn; (2) Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong thực hiện các nhiệm vụ của LLVT Quân khu; (3) Xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cán bộ chủ trì có đủ phẩm chất, năng lực, uy tín đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.

Lịch sử hào hùng, truyền thống vinh quang luôn là tài sản vô giá, hành trang quan trọng, là động lực tinh thần to lớn để cán bộ, chiến sĩ LLVT Quân khu 5 sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ, vững bước tiến vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.

Đại tá LƯƠNG ĐÌNH CHUNG, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Quân khu 5

Nguồn QĐND : https://www.qdnd.vn/quoc-phong-an-ninh/xay-dung-quan-doi/luc-luong-vu-trang-quan-khu-5-vung-buoc-duoi-quan-ky-quyet-thang-862392