Đưa ra hai phương án đề xuất trên, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho rằng, hiện mức sống tối thiểu của người lao động rất thấp so với nhu cầu thực tế do ảnh hưởng của lạm phát, biến động giá cả và những yếu tố bất định của thị trường.
Ảnh minh họa.
điều chỉnh lương tối thiểu là yêu cầu cấp bách
Theo kết quả khảo sát do Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam thực hiện trong tháng 3 – 4 năm 2025 với gần 3.000 người lao động tại 10 tỉnh, thành phố cho thấy, có đến 54,9% người lao động cho biết tiền lương, thu nhập của họ vừa đủ chi tiêu cơ bản của gia đình. Trong khi đó, 26,3% phải tằn tiện, chi tiêu kham khổ; 7,9% không đủ sống, phải làm thêm các công việc khác để có thêm thu nhập trang trải cuộc sống.
Đáng chú ý, kết quả khảo sát có đến 12,5% người lao động thường xuyên (hàng tháng) phải vay mượn tiền để ổn định cuộc sống; 29,9% người lao động thỉnh thoảng (3-4 tháng/lần) phải vay mượn tiền.
Con số đáng chú ý khác, chỉ có 55,5% người lao động có đủ điều kiện ăn thịt, cá trong tất cả các bữa ăn chính, cho thấy, còn một bộ phận không nhỏ chưa có mức dinh dưỡng ổn định và đầy đủ.
Bên cạnh đó, có 72,5% người lao động đã lập gia đình cho biết, tiền lương, thu nhập hiện tại ảnh hưởng đến quyết định sinh thêm con của họ. Hơn 53,5% người lao động cho biết tiền lương chỉ đáp ứng một phần (trên 50%) nhu cầu chi cho giáo dục con cái. Đặc biệt, có 6,9% người lao động cho biết tiền lương của họ không đáp ứng được nhu cầu chi cho giáo dục con cái.
Đây là con số đáng lo ngại, có thể dẫn đến việc con của họ không được tiếp cận với giáo dục chất lượng, ảnh hưởng đến khả năng phái triển và cơ hội nghề nghiệp của thế hệ tương lai.
Do đó, theo Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, việc điều chỉnh lương tối thiểu là yêu cầu cấp bách đối với người lao động và gia đình họ, để cải thiện đời sống trong bối cảnh lạm phát và biến động giá cả.
Tại phiên họp thứ nhất năm 2025 của Hội đồng Tiền lương quốc gia, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đề xuất 2 phương án lương tối thiểu vùng từ ngày 1/1/2026. Phương án 1: Điều chỉnh mức lương tối thiểu tăng từ 320.000 – 450.000 đồng, bình quân tăng 9,2% so với năm 2024 – 2025. Phương án 2, điều chỉnh mức lương tối thiểu tăng từ 290.000 – 410.000 đồng, bình quân tăng 8,3% so với năm 2024 – 2025.
Cùng với đó, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam đề xuất điều chỉnh từ 3% đến 5%; bộ phận kỹ thuật của Hội đồng Tiền lương quốc gia đề xuất mức tăng lương tối thiểu từ 6,5% đến 7%.
đề xuất thời điểm áp dụng tăng lương sớm hơn ngày 1/1/2026
Trao đổi với báo chí bên lề cuộc họp Hội đồng Tiền lương quốc gia họp phiên thứ nhất bàn về mức lương tối thiểu mới đây, ông Ngọ Duy Hiểu, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội đồng Tiền lương quốc gia cho biết mức tăng lương tối thiểu cụ thể sẽ được đề xuất theo hướng hài hòa, vừa đảm bảo quyền lợi người lao động, vừa tạo điều kiện để doanh nghiệp có cơ hội phục hồi, phát triển trong bối cảnh còn nhiều thách thức.
Liên quan đến đề xuất thời điểm điều chỉnh mức lương này, đại diện người lao động cho biết vấn đề trên sẽ được tiếp tục thương lượng, nhưng có thể đề xuất thời điểm áp dụng tăng lương sớm hơn ngày 1/1/2026. Thời điểm trên do phía đại diện người sử dụng lao động đưa ra. Thời điểm tăng hai bên sẽ tiếp tục thương lượng, tuy nhiên mong muốn chung của người lao động vẫn là tăng sớm.
Ông Hiểu cũng cho biết thêm, hiện chưa có quyết định cụ thể về mức tăng. Tuy nhiên, các bên sẽ tính toán, lựa chọn để đưa ra mức hợp lý, phù hợp với biến động giá cả trên thị trường, đồng thời vẫn đảm bảo khả năng chi trả của doanh nghiệp.
Theo một chuyên gia, mức đề xuất 6,5 – 7% của bộ phận kỹ thuật của Hội đồng Tiền lương quốc gia là hợp lý, cân bằng giữa đề xuất của các bên. Vị chuyên gia này cho biết, việc tăng lương phải dựa trên tăng trưởng kinh tế, mức sống tối thiểu của Tổng cục Thống kê công bố. Đề xuất tăng lương tối thiểu từ 1/1/2026 mức 6 – 7% là hợp lý, khả thi, doanh nghiệp chấp nhận được và cũng cải thiện đời sống cho người lao động”.
Lương tối thiểu vùng đã được điều chỉnh 16 lần từ năm 2009. Gần đây nhất, từ ngày 1/7/2024, Nghị định 74/2024/NĐ-CP Chính phủ đã điều chỉnh tăng lương tối thiểu theo tháng 6%, với các mức: vùng I là 4,96 triệu đồng, vùng II là 4,41 triệu đồng, vùng III là 3,86 triệu đồng, vùng IV là 3,45 triệu đồng. Nghị định 74 cũng nêu rõ danh mục địa bàn áp dụng mức lương tối thiểu từ ngày 1/7/2024 theo 4 vùng.
Hải Ninh