Lý do chính quyền Tổng thống Trump muốn kiểm soát căn cứ Bagram của Afghanistan

3 giờ trướcBài gốc

Từ biểu tượng thất bại trong cuộc rút quân 2021, Bagram nay trở thành tâm điểm trong chiến lược của Tổng thống Trump, mở ra nguy cơ Mỹ tái can dự vào khu vực đầy bất ổn của Afghanistan (trong ảnh: Binh sĩ Mỹ tại căn cứ không quân Bagram, Afghanistan). Ảnh: AFP/TTXVN

Theo Đài phát thanh châu Âu RFE/RL ngày 19/9, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã bày tỏ mong muốn giành lại quyền kiểm soát căn cứ không quân Bagram ở Afghanistan, vốn bị bỏ hoang trong cuộc rút quân năm 2021. Động thái này xuất phát từ vị trí chiến lược của căn cứ, gần các địa điểm hạt nhân của Trung Quốc. Ông Trump cũng tiết lộ các cuộc đàm phán với Taliban để đạt được mục tiêu này.

Tầm quan trọng địa chính trị của Bagram

Căn cứ không quân Bagram, cách thủ đô Kabul khoảng 40 km về phía Bắc, là một sân bay quân sự lớn và là trung tâm hoạt động chính của Mỹ và NATO tại Afghanistan trong suốt 20 năm. Với đường băng dài 3,6 km, đủ khả năng tiếp nhận cả máy bay ném bom và máy bay vận tải cỡ lớn, Bagram đóng vai trò là bộ chỉ huy trung tâm trong suốt thời gian quân đội nước ngoài hiện diện tại đây.

Tuy nhiên, trong một cuộc rút quân hỗn loạn vào năm 2021, Mỹ đã bỏ lại hàng nghìn vũ khí và thiết bị quân sự tại căn cứ này. Kể từ đó, Bagram đã nằm dưới quyền kiểm soát của Taliban.

Theo Tổng thống Trump, lý do chính khiến ông muốn lấy lại căn cứ này không chỉ vì vai trò lịch sử của nó mà còn vì vị trí địa chính trị chiến lược. Ông cho biết Bagram "chỉ cách nơi Trung Quốc sản xuất vũ khí hạt nhân một khoảng thời gian lái xe".

Dù vị trí cụ thể mà ông đề cập vẫn chưa rõ ràng, nhưng nhiều khả năng ông đang ám chỉ đến bãi thử hạt nhân Lop Nur ở khu vực Tây Bắc Tân Cương, cách biên giới Afghanistan khoảng 2.000 km. Lập luận này đã từng được ông Trump đưa ra trong chiến dịch tranh cử trước đây và lần này ông tiếp tục nhấn mạnh nó như một lợi thế chiến lược quan trọng.

Một động thái gây tranh cãi

Việc Tổng thống Trump công khai ý định giành lại Bagram đã gây ra nhiều tranh cãi. Đây là lần đầu tiên một quan chức cấp cao của Mỹ thừa nhận các cuộc đàm phán với Taliban về một vấn đề quân sự chiến lược. Theo Wall Street Journal, dẫn lời những người am hiểu vấn đề, các quan chức Mỹ và Taliban đã thảo luận về khả năng cho phép quân đội Mỹ sử dụng Bagram làm "điểm xuất phát" cho các nhiệm vụ chống khủng bố.

Tuy nhiên, các bình luận của Tổng thống Trump về việc Trung Quốc đang kiểm soát Bagram đã bị cả Taliban và các chuyên gia bác bỏ. Taliban đã phủ nhận hoàn toàn cáo buộc này, trong khi các chuyên gia khẳng định Trung Quốc không có dấu ấn quân sự nào tại căn cứ. Dù vậy, Lầu Năm Góc bày tỏ sự cảnh giác trước việc Trung Quốc đang mở rộng nhanh chóng lực lượng hạt nhân, với kho vũ khí được cho là đã tăng 20% mỗi năm.

Phát biểu của ông Trump cũng nhận được nhiều phản ứng khác nhau. Các quan chức Taliban đã bác bỏ thẳng thừng đề xuất của ông Trump rằng Mỹ có thể giành lại quyền kiểm soát Bagram, đồng thời nhấn mạnh: "Người Afghanistan chưa bao giờ chấp nhận sự hiện diện quân sự của bất kỳ ai trong suốt lịch sử". Tuy nhiên, một số quan chức khác lại để ngỏ khả năng đàm phán để cải thiện quan hệ chính trị và kinh tế. Ông Zakir Jalaly, quan chức ngoại giao Taliban, cho biết trên mạng xã hội rằng: "Cả Afghanistan và Mỹ đều cần phải hợp tác với nhau; hai bên có thể có quan hệ chính trị và kinh tế dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau và lợi ích chung".

Trong khi đó, Lầu Năm Góc vẫn giữ thái độ trung lập, với người phát ngôn Sean Parnell tuyên bố rằng Bộ Quốc phòng Mỹ "thường xuyên xem xét cách sẽ ứng phó với nhiều tình huống bất ngờ khác nhau trên toàn cầu" và "chúng tôi luôn sẵn sàng thực hiện bất kỳ nhiệm vụ nào theo chỉ đạo của tổng thống".

Như vậy, việc Trump đặt vấn đề giành lại Bagram là một động thái chiến lược, vừa thể hiện sự chỉ trích đối với cách xử lý cuộc rút quân của chính quyền tiền nhiệm, vừa mở ra khả năng tái can dự vào một khu vực chiến lược. Tuy nhiên, con đường để đạt được mục tiêu này sẽ không hề dễ dàng, đòi hỏi các cuộc đàm phán phức tạp và có thể đối mặt với sự phản đối từ chính Taliban cũng như các quốc gia khác trong khu vực.

Vũ Thanh/Báo Tin tức và Dân tộc

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/the-gioi/ly-do-chinh-quyen-tong-thong-trump-muon-kiem-soat-can-cu-bagram-cua-afghanistan-20250920122058582.htm