Lý do 'gã khổng lồ' Samsung Heavy Industries chọn Việt Nam làm công xưởng đóng tàu trọng tải lớn

7 giờ trướcBài gốc

Trên bản đồ công nghiệp toàn cầu, Samsung Heavy Industries (SHI) đang vẽ nên một “hải trình” mới đầy tham vọng, hướng về Việt Nam như một trung tâm chiến lược cho sản xuất và phát triển công nghệ đóng tàu trọng tải lớn. Sau hơn nửa thế kỷ dẫn đầu ngành công nghiệp hàng hải thế giới, “gã khổng lồ” Hàn Quốc này đang cho thấy tầm nhìn dài hạn trong việc mở rộng chuỗi cung ứng, giảm chi phí và tăng cường năng lực sản xuất ở khu vực Đông Nam Á, nơi Việt Nam nổi lên với vị thế ngày càng vững chắc trong lĩnh vực công nghiệp biển.

TIỀM LỰC ĐẠI GIA ĐÓNG TÀU SAMSUNG HEAVY INDUSTRIES

Samsung Heavy Industries (SHI), một trong ba tập đoàn đóng tàu lớn nhất Hàn Quốc đang đẩy mạnh chiến lược mở rộng ra ngoài lãnh thổ, với Việt Nam nổi lên như điểm đến trọng tâm trong khu vực Đông Nam Á. Động thái này cho thấy tầm nhìn dài hạn của SHI trong việc đa dạng hóa chuỗi cung ứng, tối ưu chi phí sản xuất và tận dụng nguồn nhân lực kỹ thuật cao của Việt Nam trong bối cảnh ngành hàng hải thế giới chuyển mình mạnh mẽ theo hướng xanh và số hóa.

Thành lập từ năm 1974, Samsung Heavy Industries là thành viên chủ lực của Tập đoàn Samsung, hoạt động trong các lĩnh vực đóng tàu, kỹ thuật ngoài khơi, hệ thống tự động hóa và giải pháp kỹ thuật số cho ngành hàng hải. Cơ sở sản xuất lớn nhất của tập đoàn là Geoje Shipyard có diện tích hơn 3,5 triệu m², sở hữu dock dài 640m và rộng 97,5m, được đánh giá là một trong những nhà máy đóng tàu hiện đại nhất thế giới. Đây là nơi SHI đã chế tạo hàng trăm tàu chuyên dụng và công trình biển có độ phức tạp cao, trong đó bao gồm các tàu chở LNG, tàu khoan dầu, FPSO và tàu chở dầu VLCC.

Tính đến năm 2024, doanh thu của Samsung Heavy Industries đạt khoảng 9,9 nghìn tỷ won (tương đương 7,3 tỷ USD), tăng hơn 30% so với năm 2023, trong bối cảnh nhu cầu đóng mới tàu chở LNG và tàu sử dụng nhiên liệu xanh tăng mạnh. Lợi nhuận hoạt động đạt 249 tỷ won (gần 180 triệu USD). Tỷ lệ đơn hàng xuất khẩu chiếm hơn 90% tổng doanh thu, tập trung vào các thị trường châu Âu, Trung Đông và Bắc Mỹ. Tính đến giữa năm 2025, SHI đã nắm trong tay tổng giá trị đơn hàng tồn (backlog) hơn 34 tỷ USD, đủ để đảm bảo sản xuất trong vòng 3 năm tới.

Về kết quả kinh doanh cụ thể, trong nửa đầu năm 2025, tập đoàn ghi nhận 12 hợp đồng mới với tổng giá trị hơn 6 tỷ USD, bao gồm 8 tàu chở LNG cỡ lớn (174.000 m³), 2 tàu chở dầu thô Suezmax và 2 giàn khoan bán tiềm thủy. Bên cạnh đó, SHI cũng đang phát triển dòng tàu LNG thế hệ mới áp dụng công nghệ hỗ trợ gió, giúp giảm phát thải tới 5–8% so với thiết kế truyền thống. Đây là một trong những sáng kiến công nghệ trọng điểm hướng đến mục tiêu “Net Zero 2050” mà SHI đặt ra.

Trong lộ trình quốc tế hóa, SHI đã và đang xúc tiến hợp tác với Việt Nam thị trường được đánh giá có tiềm năng lớn trong lĩnh vực đóng tàu và dịch vụ kỹ thuật hàng hải.

LÝ DO VIỆT NAM TRỞ THÀNH “ĐIỂM NÓNG” TRONG NGÀNH ĐÓNG TÀU

Mới đây, Samsung Heavy Industries cho biết rằng họ đã nhận được đơn đặt hàng trị giá 341,1 tỷ won (237 triệu USD) để đóng 3 tàu chở dầu cho một hãng vận tải Liberia. Samsung Heavy cho biết rằng 3 tàu này sẽ được đóng tại 1 xưởng đóng tàu chưa được tiết lộ tại Việt Nam và dự kiến bàn giao vào tháng 3/2029, như một phần trong chiến lược đa dạng hóa cơ sở sản xuất của công ty.

Đây không phải động thái mới của “ông lớn” trong ngành đóng tàu toàn cầu, những năm gần đây, khi hiệu suất đơn hàng tăng lên, tình trạng thiếu hụt năng lực khiến Samsung Heavy Industries đang tích cực bổ sung năng lực sản xuất bằng cách thuê ngoài sản xuất khối cho các nhà máy đóng tàu Trung Quốc.

Tuy nhiên, do những biến động địa chính trị và quan hệ thương mại quốc tế, ngành đóng tàu của Hàn Quốc dự đoán Samsung Heavy Industries sẽ đẩy nhanh quá trình mở rộng sang các khu vực bên ngoài Trung Quốc, chẳng hạn như Đông Nam Á.

Vào tháng 6/2025, Samsung Heavy Industries đã ký Biên bản ghi nhớ (MOU) với Công ty Cổ phần Cơ khí Tàu thủy Dầu khí Việt Nam (PVSM), một công ty con của Tập đoàn Công nghiệp và Năng lượng Việt Nam, về hợp tác đóng tàu chở dầu thô. Theo thỏa thuận, hai bên sẽ cùng đóng hai tàu chở dầu thô Suezmax trọng tải 157.000 DWT và hai tàu chở dầu sản phẩm LR2 trọng tải 115.000 DWT, với các hợp đồng đóng tàu chính thức sẽ được ký kết vào tháng 11 năm nay và việc đóng tàu sẽ bắt đầu vào tháng 10 năm 2026.

Hai bên dự kiến kết hợp chuyên môn thiết kế và kỹ thuật tàu của Samsung Heavy Industries với các cơ sở sản xuất tại địa phương của Tập đoàn Công nghiệp và Năng lượng Việt Nam (Vinacomin) để cùng nhau đóng tàu chở dầu thô và sản phẩm. Hợp tác sẽ bao gồm chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân sự, giảm chi phí và lập kế hoạch xây dựng tại địa phương nhằm thúc đẩy phát triển công nghiệp khu vực. Ban đầu, trọng tâm sẽ là tàu chở dầu MR, vốn đang có nhu cầu cao ở châu Á, trước khi mở rộng sang tàu chở dầu Suezmax lớn hơn.

Sự hợp tác này được xem là bước ngoặt cho ngành đóng tàu Việt Nam. Nhiều năm qua, ngành đóng tàu nhà nước của Việt Nam đã phải vật lộn với nợ công cao, chậm tiến độ dự án và hoạt động kém hiệu quả. Việc hợp tác với Samsung Heavy Industries, một tập đoàn đóng tàu hàng đầu thế giới, mang đến cơ hội tiếp thu công nghệ và kinh nghiệm tiên tiến, đồng thời khôi phục năng lực cạnh tranh.

Ngoài ra, các nguồn tin quốc tế cho biết Samsung Heavy Industries đang nghiên cứu phương án xây dựng nhà máy đóng tàu mới tại Việt Nam dành cho tàu cỡ nhỏ và vừa, nhằm mở rộng năng lực sản xuất ngoài Hàn Quốc và giảm phụ thuộc vào các nhà cung cấp Trung Quốc.

Với bề dày kinh nghiệm hơn nửa thế kỷ, nền tảng công nghệ mạnh mẽ cùng năng lực tài chính vững chắc, Samsung Heavy Industries đang khẳng định vị thế không chỉ là nhà sản xuất tàu hàng đầu thế giới mà còn là đối tác tiềm năng của Việt Nam trong hành trình phát triển ngành công nghiệp biển hiện đại. Nếu dự án đầu tư tại Việt Nam được triển khai, đây sẽ là cú hích quan trọng, giúp Việt Nam từng bước tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu của ngành đóng tàu – lĩnh vực đang được xem là trụ cột trong chiến lược kinh tế biển quốc gia.

Ngành đóng tàu của Việt Nam có tiềm năng tăng trưởng đáng kể, hiện xếp hạng thứ 7 thế giới, Việt Nam chiếm 0,61% thị trường đóng tàu toàn cầu. Theo Cục Hàng hải và Đường thủy nội địa Việt Nam thuộc Bộ Xây dựng, đến năm 2030, đội tàu biển Việt Nam dự kiến sẽ mở rộng lên 1.750 tàu với tổng trọng tải 18 triệu tấn.

Nhu cầu đóng tàu mới trong nước dự kiến đạt 16-41 tàu mỗi năm, tương đương 0,7-0,8 triệu tấn mỗi năm, bao gồm cả đóng mới và thay thế cho các đội tàu cũ.

Trong khi đó, nhu cầu đóng tàu mới trên toàn cầu dự kiến sẽ tăng 3,95% mỗi năm, đạt 5.284 tàu mỗi năm với tổng công suất là 311,2 triệu tấn.

Với năng lực đóng tàu trong nước khoảng 3,5 triệu tấn/năm, Việt Nam có tiềm năng tham gia tích cực hơn vào thị trường quốc tế, ước tính đến năm 2030, ngành đóng tàu Việt Nam có thể sản xuất 2,7-2,8 triệu tấn tàu/năm để xuất khẩu, chiếm 0,88-0,9% thị trường toàn cầu.

Bảo An

Nguồn Thương Gia : https://thuonggiaonline.vn/ly-do-ga-khong-lo-samsung-heavy-industries-chon-viet-nam-lam-cong-xuong-dong-tau-trong-tai-lon-post564265.html