Lý do ông Trump đánh thuế vào chip TSMC?

12 giờ trướcBài gốc

Theo Newsweek, đây không chỉ là một động thái kinh tế mà còn mang nhiều hàm ý địa chính trị, đặc biệt trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng vươn lên trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI).

Tổng thống Donald Trump ký các sắc lệnh hành pháp tại Phòng Bầu dục vào ngày 20.1 - Ảnh: Getty

Lý do ông Trump nhắm vào chip TSMC?

Trong bài phát biểu trong tuần này trước các thành viên đảng Cộng hòa, Tổng thống Trump nhấn mạnh rằng mục tiêu của mức thuế mới là đưa hoạt động sản xuất chip trở lại Mỹ. Cụ thể, ông tuyên bố rằng các công ty công nghệ sẽ không muốn trả mức thuế 25%, 50% hoặc thậm chí 100% khi nhập khẩu chip từ nước ngoài, và do đó, họ sẽ phải đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất trên đất Mỹ.

Với việc Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC) của Đài Loan (Trung Quốc) sản xuất phần lớn chip bán dẫn cao cấp trên thế giới, thuế quan này có thể tác động trực tiếp đến những gã khổng lồ công nghệ như Apple, Nvidia, AMD, Qualcomm và thậm chí cả Intel, công ty từng sản xuất chip nội địa nhưng hiện cũng phải dựa vào dây chuyền gia công của TSMC.

Trong bối cảnh căng thẳng thương mại với Trung Quốc, quyết định của ông Trump có vẻ như nhằm tạo ra hàng rào bảo hộ cho ngành công nghiệp bán dẫn Mỹ. Điều này cũng phản ánh nỗi lo ngại về sự phụ thuộc vào Đài Loan - một điểm nóng địa chính trị có thể trở thành bất ổn nếu xảy ra xung đột với Trung Quốc.

Tuy nhiên, động thái này lại đi ngược với chính sách hạn chế xuất khẩu chip sang Trung Quốc, khi Mỹ đang tìm cách ngăn chặn Bắc Kinh tiếp cận công nghệ tiên tiến, nhưng lại đánh thuế vào đối tác cung cấp chip quan trọng nhất của mình.

Tác động đến ngành công nghệ Mỹ

Tổng thống Donald Trump đẩy mạnh thuế chip Đài Loan với tham vọng giảm phụ thuộc vào nước ngoài, ép các tập đoàn như TSMC đầu tư vào Mỹ. Thế nhưng, động thái này lại vô tình mở đường cho Trung Quốc tăng tốc phát triển chip nội địa và AI - lĩnh vực Mỹ đang nỗ lực duy trì thế thượng phong. Trong khi đó, ngành công nghệ Mỹ chao đảo giữa bài toán chi phí tăng vọt, chuỗi cung ứng đứt gãy và sự bất ổn kéo dài.

Giấc mơ "Made in USA" - Tham vọng và thực tế phũ phàng: Ông Trump kỳ vọng Apple, Nvidia sẽ đổ tiền xây dựng nhà máy chip tại Mỹ, thoát khỏi sự phụ thuộc vào TSMC. Tuy nhiên, thách thức nằm ở thời gian và công nghệ. Một nhà máy chip cần 5-7 năm để hoàn thiện, trong khi TSMC và Samsung vẫn nắm giữ bí quyết sản xuất chip tiên tiến nhất. Giấc mơ tự chủ bán dẫn của Mỹ có nguy cơ thành "bong bóng" nếu không giải được bài toán "đi tắt đón đầu".

Để lấp đầy khoảng trống đó, Trung Quốc hiện đẩy mạnh sản xuất chip 28nm và 14nm, đồng thời dùng AI để bù đắp hạn chế công nghệ.

Ryan Hass, chuyên gia về Đông Á, cảnh báo: "Mỹ không thể thay thế chip Đài Loan ngay lập tức. Đây là canh bạc rủi ro khi Trung Quốc đang rình rập cơ hội".

Lạm phát công nghệ - Người tiêu dùng thành "nạn nhân": Nếu Mỹ tiếp tục nhập chip từ Đài Loan, thuế mới sẽ đẩy giá chip tăng vọt, kéo theo chi phí sản xuất iPhone, laptop, GPU AI tăng 20-30%. Do đó, người dùng phải trả thêm hàng trăm USD cho mỗi thiết bị, trong khi các công ty như Nvidia buộc phải cắt giảm đầu tư vào AI - lĩnh vực đang cần chip cao cấp hơn bao giờ hết.

Nvidia "kẹt giữa làn đạn" - TSMC và DeepSeek: Áp lực kép đè nặng lên Nvidia: Một mặt, họ phụ thuộc 90% vào TSMC - đối tượng chịu thuế. Mặt khác, DeepSeek (Trung Quốc) đang vươn lên mạnh mẽ nhờ chip giá rẻ và AI tối ưu. Nếu thuế khiến Nvidia chậm chân, đối thủ Trung Quốc có cơ hội chiếm lĩnh thị trường AI - điều Mỹ lo ngại nhất.

Nguy hiểm hơn, Đài Loan - đồng minh then chốt của Mỹ ở châu Á - có thể xa rời Washington nếu chính sách thuế làm tổn hại kinh tế hòn đảo. Một người dùng mạng xã hội phản ứng: "Đánh thuế chip Đài Loan là tự bóp nghẹt ngành công nghệ Mỹ!".

Giữa làn sóng chỉ trích, vài tiếng nói ủng hộ Trump coi đây là nước cờ chiến lược. Nhà bình luận BarretYT lập luận: "TSMC buộc phải xây nhà máy ở Mỹ. Thuế là cách kiểm soát công nghệ chip, buộc Đài Loan khuất phục". Tuy nhiên, phần lớn chuyên gia cho rằng chiến lược này phản tác dụng: Thay vì giúp Mỹ "thoát Trung", nó vô tình trao thế mạnh cho Bắc Kinh và khiến Washington lệ thuộc vào các nhà máy chip chậm trễ, tốn kém.

Phản ứng của chính quyền Đài Loan

Sau tuyên bố của Tổng thống Donald Trump về khả năng áp thuế lên chip nhập khẩu từ Đài Loan, hòn đảo đã nhấn mạnh tầm quan trọng của mối quan hệ kinh tế và công nghệ chặt chẽ với Mỹ. Người đứng đầu cơ quan kinh tế hòn đảo, Kuo Jyh-huei, khẳng định rằng Đài Loan và Mỹ có mối quan hệ bổ trợ lẫn nhau trong lĩnh vực sản xuất chip, đặc biệt là mô hình hợp tác giữa các công ty thiết kế chip của Mỹ và ngành gia công bán dẫn của Đài Loan.

Thay vì phản ứng đối đầu, Đài Loan lựa chọn tiếp tục theo dõi sát sao các diễn biến chính sách của Washington, đồng thời tìm kiếm các giải pháp hợp tác nhằm đảm bảo lợi ích song phương. Chính quyền hòn đảo nhấn mạnh cam kết duy trì một môi trường ổn định cho chuỗi cung ứng toàn cầu, đồng thời bày tỏ thiện chí đối thoại để cùng tìm ra giải pháp phù hợp cho cả hai bên.

Về phía TSMC, công ty này vẫn chưa đưa ra phản hồi chính thức về tuyên bố của ông Trump. Tuy nhiên, trong quá khứ, TSMC đã có những điều chỉnh đáng kể theo yêu cầu của Washington, bao gồm việc ngừng cung cấp chip cho Huawei và đầu tư xây dựng cơ sở sản xuất tại Arizona, với tổng vốn đầu tư lên tới 65 tỉ USD trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump.

Trong khi đó, Viện trưởng Hành chính viện Đài Loan Trác Vĩnh Thái nhấn mạnh rằng hòn đảo sẽ có các biện pháp thích hợp để hỗ trợ ngành bán dẫn, đồng thời tái khẳng định vai trò quan trọng của Đài Loan trong chuỗi cung ứng công nghệ toàn cầu. Ông cũng cho biết Đài Loan sẽ tiếp tục hợp tác với các đối tác quốc tế để đảm bảo sự phát triển ổn định của ngành công nghiệp bán dẫn, đồng thời duy trì một chính sách cân bằng và linh hoạt trước các thay đổi trong môi trường thương mại quốc tế.

Hoàng Vũ

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/ly-do-ong-trump-danh-thue-vao-chip-tsmc-228772.html