Lý do Qatar để Hamas đặt văn phòng chính trị ở thủ đô Doha

6 giờ trướcBài gốc

Khói bốc lên sau vụ nổ ở thủ đô Doha của Qatar vào ngày 9/9. Ảnh: AFPTV

Theo kênh Al Jazeera ngày 9/9, quốc gia vùng Vịnh này từ lâu đã đóng vai trò trung gian, cả ở Trung Đông và xa hơn nữa. Nước này có quan hệ tốt với những quốc gia đối đầu nhau, như Mỹ và Iran, nên trở thành nơi diễn ra các cuộc đối thoại giữa những đối thủ.

Sự hiện diện của nhiều lãnh đạo thuộc nhóm Hamas tại thủ đô Doha đã khiến thành phố này trở thành căn cứ cho các cuộc đàm phán nhằm chấm dứt cuộc chiến ở Gaza và thả các con tin Israel bị giam giữ.

Nhưng điều đó dường như đang bị đe dọa sau vụ Israel tấn công một số lãnh đạo Hamas ở Doha ngày 9/9 (xem video dưới. Nguồn: Reuters).

Hamas mở văn phòng chính trị ở Qatar từ khi nào?

Hamas lần đầu mở Văn phòng chính trị ở Qatar vào năm 2012, sau khi các lãnh đạo trong đó có ông Khaled Meshaal rời Syria một năm sau khi cuộc chiến tại nước này bùng nổ.

Các quan chức Qatar nhiều lần nói rằng quyết định tiếp nhận ban lãnh đạo Hamas được đưa ra theo đề nghị từ Mỹ. Trong một bài viết đăng trên tờ Wall Street Journal (WSJ) năm 2023, Đại sứ Qatar tại Mỹ Meshal bin Hamad Al Thani nói rằng Mỹ muốn văn phòng của Hamas đặt ở Doha để thiết lập các kênh liên lạc gián tiếp với Hamas.

Những lãnh đạo chính trị Hamas nào từng có mặt tại đây?

Nhiều lãnh đạo cấp cao của Hamas đã có mặt hoặc từng có mặt ở Qatar sau khi văn phòng Hamas được mở.

Ông Meshaal, cựu lãnh đạo Văn phòng chính trị Hamas và từng sống sót sau vụ ám sát của Israel ở Jordan năm 1997, đã chuyển đến Qatar vào năm 2012. Ông Ismail Haniyeh, người kế nhiệm ông Meshaal làm lãnh đạo chính trị và từng là Thủ tướng Palestine, cũng sống ở Qatar từ năm 2017, khi mà ông rời Gaza để trở thành lãnh đạo chính trị. Ông Haniyeh đã bị Israel ám sát tại thủ đô Tehran của Iran vào tháng 7/2024.

Những lãnh đạo khác tại Qatar gồm có ông Khalil al-Hayya, thành viên hội đồng lãnh đạo Hamas, và ông Mousa Abu Marzouk.

Tại sao Qatar lại tiếp nhận Hamas?

Qatar được coi là một trong những bên trung gian quan trọng nhất trong khu vực và trên trường quốc tế, nên là một nhân tố có ảnh hưởng lớn.

Nước này đã viện trợ tài chính cho Gaza – nơi bị Israel phong tỏa ở nhiều mức độ từ năm 2007 – trong nhiều năm và cũng là một trong những nước đi đầu trong việc ủng hộ sự nghiệp của người Palestine.

Động thái cung cấp Văn phòng chính trị cho Hamas là do kết hợp của hai yếu tố này.

Trong bài viết trên WSJ, Đại sứ Meshal bin Hamad Al Thani cho rằng văn phòng Hamas thường xuyên được sử dụng trong các nỗ lực hòa giải, giúp hạ nhiệt các cuộc xung đột ở Israel và các vùng lãnh thổ Palestine.

Ông Al Thani nói: “Không nên nhầm lẫn rằng sự hiện diện của văn phòng Hamas nghĩa là ủng hộ mà đó là để thiết lập một kênh liên lạc gián tiếp quan trọng”.

Năm 2024, Thủ tướng Qatar Sheikh Mohammed bin Abdulrahman bin Jassim Al Thani nói rằng Qatar có thể xem xét lại vai trò trung gian, vì một số bên đã lợi dụng vai trò hòa giải cho lợi ích chính trị hẹp hòi.

Qatar còn tiếp nhận những ai khác?

Việc được công nhận là một bên trung gian và nơi trú ẩn an toàn cho các nhóm chính trị từ khắp nơi đã khiến thủ đô của Qatar trở thành địa điểm đặt trụ sở của nhiều nhân tố quốc tế.

Một số nhân vật chính trị Arab đã chuyển đến Qatar, đặc biệt sau phong trào Mùa xuân Arab.

Ngoài ra, Qatar còn là nơi đặt văn phòng chính trị của Taliban từ năm 2013 khi nhóm này chống Mỹ và chính phủ Afghanistan cũ. Văn phòng chính trị Taliban cũng được mở theo đề nghị của Mỹ để làm nơi tổ chức các cuộc đàm phán hòa bình.

Dĩ nhiên, Qatar tiếp nhận sự hiện diện của Mỹ – dưới hình thức căn cứ không quân Al Udeid, căn cứ quân sự lớn nhất của Mỹ ở Trung Đông.

Thùy Dương/Báo Tin tức và Dân tộc

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/the-gioi/ly-do-qatar-de-hamas-dat-van-phong-chinh-tri-o-thu-do-doha-20250910094454433.htm