Lý do siêu phẩm anime tạo cơn địa chấn ở Nhật Bản

19 giờ trướcBài gốc

Loạt kỷ lục không tưởng

Tháng 10/2020, Thanh gươm diệt quỷ: Chuyến tàu vô tận (Demon Slayer: Mugen Train) phát hành tại Nhật Bản và ngay lập tức tạo ra cú nổ phòng vé mạnh mẽ chưa từng có.

Trong suốt thời gian chiếu rạp, Chuyến tàu vô tận lập loạt kỷ lục mang tính lịch sử của ngành điện ảnh Nhật Bản và toàn cầu, có thể kể đến: Phim có doanh thu mở màn cao nhất lịch sử Nhật Bản (thu về 4,6 tỷ yên chỉ trong 3 ngày công chiếu), anime đạt mốc 10 tỷ yên nhanh nhất trong lịch sử (chỉ mất 10 ngày, bỏ xa thành tích trước đó của Vùng đất linh hồn là 25 ngày), phim điện ảnh có doanh thu nội địa cao nhất mọi thời đại (hơn 404 triệu USD, vượt qua Titanic, Vùng đất linh hồn, Your Name…), phim nước ngoài (không nói tiếng Anh) có mở màn cao nhất tại Mỹ, phim điện ảnh có doanh thu cao nhất năm 2020 trên toàn cầu, anime có doanh thu cao nhất mọi thời đại (507 triệu USD, đẩy lùi Vùng đất linh hồn sau 19 năm giữ danh hiệu này)…

Chuyến tàu vô tận mở ra thời kỳ huy hoàng cho thương hiệu Thanh gươm diệt quỷ.

Tính đến thời điểm hiện tại, Chuyến tàu vô tận vẫn là anime có doanh thu cao nhất mọi thời đại, bỏ xa các vị trí tiếp theo của Vùng đất linh hồn (395 triệu USD), Your Name (382 triệu USD)…

Tuy nhiên, loạt kỷ lục không tưởng của Chuyến tàu vô tận đang bị đe dọa phá vỡ bởi chính phần tiếp theo của Thanh gươm diện quỷ là Vô hạn thành 1 (Demon Slayer: Infinity Castle - Part 1).

Sau khi ra mắt tại Nhật Bản vào ngày 18/7, phần đầu của Vô hạn thành ghi nhận loạt thành tích khủng như doanh thu ngày đầu tiên cao nhất trong lịch sử phòng vé Nhật Bản (1,64 tỷ yên ~ 11,1 triệu USD), doanh thu một ngày cao kỷ lục ở Nhật Bản (13,8 triệu USD vào ngày 20/7), doanh thu cuối tuần mở màn cao nhất (5,52 tỷ yên ~ 36,8 triệu USD) và anime đạt mốc 10 tỷ yên nhanh nhất (chỉ mất 8 ngày). Sau 13 ngày, bom tấn anime này tiếp tục dẫn đầu phòng vé Nhật Bản, đạt tổng doanh thu hơn 99 triệu USD.

Vì Vô hạn thành 1 mới bắt đầu công chiếu được khoảng 2 tuần và chưa phát hành tại thị trường quốc tế, những con số mà phim đạt được sắp tới có lẽ còn khủng khiếp hơn nữa. Giới truyền thông dự đoán phim hoàn toàn có thể giành được danh hiệu anime có doanh thu cao nhất mọi thời đại của phần phim năm 2020, bởi đây là trận chiến cuối cùng và khốc liệt nhất trong Thanh gươm diệt quỷ.

Trước những con số ấn tượng mà phim đạt được, đạo diễn Yuichi Terao tuyên bố ông và đoàn làm phim quan tâm đến phản ứng tích cực từ người hâm mộ và khán giả hơn là doanh thu.

"Tôi không muốn biến bộ phim thành trò chơi số liệu. Tôi biết mọi người theo đuổi những bộ phim bom tấn, nhưng chúng tôi cố gắng nhìn xa hơn thế để thấy những gương mặt hạnh phúc trên những khán giả khác nhau. Chúng tôi cũng mong chứng kiến họ say mê câu chuyện, sự kết hợp đó... Đó là động lực để chúng tôi tiếp tục tạo ra anime. Đối với chúng tôi, không có gì tuyệt vời hơn thế", đạo diễn Terao nói với Crunchyroll News.

Cốt truyện hấp dẫn, dễ đồng cảm

Từ năm 2020, truyền thông Nhật Bản đặt ra câu hỏi: “Điều gì đằng sau thành công vang dội của anime Thanh gươm diệt quỷ tại phòng vé Nhật Bản?”.

Trước khi Thanh gươm diệt quỷ xuất hiện, Vùng đất linh hồn (Spirited Away, 2001) không có đối thủ trong suốt gần 20 năm. Đây là chiến thắng mang tính lịch sử, đánh dấu sự chuyển mình của anime Nhật Bản từ sản xuất kiểu truyền thống sang kiểu mới.

Khác với Vùng đất linh hồn, Thanh gươm diệt quỷ được chuyển thể từ truyện tranh Kimetsu no Yaiba của Gotōge Koyoharu, phát hành từ tháng 2/2016 đến tháng 5/2020. Điều này có nghĩa anime có được lượng fan trung thành từ manga gốc.

Truyện tranh Thanh gươm diệt quỷ phát hành lần đầu vào năm 2016.

Tuy nhiên, lợi thế này không đáng kể vì nếu so sánh về số lượng độc giả hùng hậu, một tác phẩm non trẻ như Kimetsu no Yaiba khó có thể cạnh tranh với loạt truyện tranh kinh điển như Naruto, One Piece, Shingeki no Kyojin (Attack on Titan), Conan hay Doraemon…

Anime Thanh gươm diệt quỷ thậm chí còn kéo độc giả về cho bản truyện tranh. Khi anime phát hành vào năm 2019, lượng độc giả manga tăng từ 3,5 triệu lên 12 triệu bảng trong vài tháng. Đến nay, truyện tranh bán được hơn 150 triệu bảng tại Nhật Bản, trở thành hiện tượng văn hóa.

Điểm ưu việt của Kimetsu no Yaiba hơn những “người tiền nhiệm” là chỉ dài 205 chương. Đây là thời lượng vừa phải, nội dung gọn gàng, hợp lý, không kéo dài vô tận như nhiều shounen (thể loại manga có các yếu tố như hành động, phiêu lưu, tình bạn, sự trưởng thành và cạnh tranh, với nhân vật chính thường là nam giới) khác. Điều này giúp thu hút lượng độc giả mới, vốn e ngại tiếp cận những bộ truyện tranh quá dài, không biết khi nào mới kết thúc.

Để cho ra bộ phim hay, điều tiên quyết là phải có cốt truyện thu hút khán giả. Thanh gươm diệt quỷ đáp ứng được yêu cầu này.

Dành cho những ai chưa biết, Thanh gươm diệt quỷ lấy bối cảnh Nhật Bản thời Taisho (1912-1926). Cốt truyện chính xoay quanh Sát quỷ đoàn - tổ chức do gia tộc Ubuyashiki lập ra với mục đích tiêu diệt ác quỷ. Câu chuyện mở đầu bằng vụ thảm sát gia đình Kamado, chỉ còn nam chính Tanjiro Kamado và em gái Nezuko sống sót, nhưng Nezuko bị biến thành quỷ. Để cứu em gái và chiến đấu với ác quỷ, Tanjiro trải qua khóa huấn luyện khắc nghiệt để được gia nhập Sát quỷ đoàn.

Giới phê bình đánh giá cốt truyện không quá mới, nhưng có tính bền vững, phù hợp với mọi thời đại. Đó là khai thác chủ đề tình cảm gia đình, tình bạn, tình đồng chí, sự hướng thiện, lòng trắc ẩn, sự hy sinh và cả quá trình trưởng thành của con người. Nó hấp dẫn với cả trẻ em lẫn người lớn.

Thanh gươm diệt quỷ thiên về chiến đấu, nhưng không quên khai thác sâu nội tâm nhân vật.

Truyện và phim không chỉ khai thác sâu câu chuyện đằng sau từng nhân vật chính diễn, mà còn cho khán giả thấy được những uẩn khúc từ phía phe ác quỷ. Nhờ đó, người xem thấu hiểu và đồng cảm hơn với từng nhân vật. Nhiều khán giả chia sẻ không kìm được nước mắt trước những cảnh về khoảnh khắc cuối cùng của nhân vật.

“Tanjiro mang trên mình một gánh nặng nhưng cậu ấy chấp nhận nó một cách tự nhiên mà không hề phàn nàn. Dường như việc chứng kiến một người trực tiếp đối mặt với bất công trong cuộc sống và vượt qua chúng bằng nỗ lực, ý chí mạnh mẽ đã trở thành nguồn động viên cho khán giả ngày nay. Ngoài ra, phim còn có những tình tiết kịch tính về phe ác quỷ. Đây không chỉ là bộ phim thú vị mà còn rất cảm động”, nhà phê bình anime Ryota Fujitsu nói với Mainichi.

Chiến lược mang đến thành công

Yếu tố quan trọng khác góp phần vào thành công của bộ phim là những thay đổi trong cách truyền tải nội dung.

Trong thời gian manga được phát hành, bản chuyển thể anime lên sóng từ tháng 4/2019 trên kênh Tokyo MX của Đài Phát thanh Truyền hình Tokyo Metropolitan. Mặc dù được chiếu vào khung giờ muộn đêm thứ Bảy, chất lượng hình ảnh xuất sắc của phim gây xôn xao trong cộng đồng người hâm mộ anime, giúp phim nhanh chóng trở thành hiện tượng phổ biến hơn.

Fujitsu cho biết việc bộ phim được phát sóng trên kênh địa phương vào khung giờ khuya góp phần nuôi dưỡng chiều sâu của cốt truyện.

“Các đài lớn có nhiều kiểm soát về những gì có thể trình chiếu và quan điểm của nhà đài có tính chi phối mạnh. Trong khi đó, các khung giờ khuya trên kênh địa phương cho phép chương trình diễn ra đúng ý nhà sản xuất, khiến cho việc hiện thực hóa ý tưởng nghệ thuật trở nên dễ dàng hơn", ông giải thích.

Sau này, bản anime truyền hình được chiếu trên cả những nền tảng phát trực tuyến như Netflix, Funimation, Crunchyroll..., từ đó tiếp cận sâu rộng hơn đến khán giả toàn cầu.

Theo bài viết trên 36Kr, bí quyết thành công của thương hiệu còn nằm ở mô hình phát triển nội dung liên tục: TV anime - phim điện ảnh - TV anime - rồi phim điện ảnh mới... tạo ra sự kỳ vọng liên tục cho khán giả, đồng thời lan tỏa truyền thông mạnh mẽ.

Bản truyền hình và điện ảnh của anime có sự tiếp nối về nội dung (chỉ chọn những chương quyết định để đầu tư sản xuất phim điện ảnh), có tác dụng hình thành thói quen xem phim cho khán giả cũng như kích thích sự tò mò - muốn biết nội dung tiếp theo là gì phải ra rạp xem.

Chất lượng hình ảnh cũng được hãng sản xuất Ufotable chú trọng phát triển. Studio đưa kỹ thuật đồ họa 2D kết hợp 3D lên tầm cao mới. Hiệu ứng kỹ xảo đặc biệt (nước, lửa, ánh sáng...) đẹp đến mức được đánh giá là "mỗi khung hình đều có thể làm poster".

So với nét vẽ thô sơ của bản gốc, các nhân vật của Thanh gươm diệt quỷ xuất hiện trên anime sinh động, sắc nét và gần như không tì vết. Từ biểu cảm đến chuyển động đều mượt mà. Cảnh chiến đấu tốc độ cao nhưng vẫn rõ ràng, dễ theo dõi.

Chuyến tàu vô tận từng được ca ngợi là có hình ảnh đẹp nhất trong lịch sử anime chiếu rạp, thậm chí thắng giải Japan Academy Prize. Đến Vô hạn thành, công nghệ - kỹ thuật càng được nâng cấp hơn, mang đến trải nghiệm khó quên cho khán giả, cảnh chiến đấu không thua kém điện ảnh Hollywood, nhất là khi xem trong rạp IMAX.

Âm thanh và nhạc phim cũng nâng tầm tác phẩm. Theo trang Simple About Things, hai nhà soạn nhạc Yuki Kajiura và Go Shiina tạo ra bản nhạc nền kết hợp giữa nhạc truyền thống Nhật (shamisen, shakuhachi) và các dàn nhạc hiện đại, vừa tạo cảm giác hoành tráng vừa gợi cảm xúc mạnh mẽ trong Vô hạn thành. Thiết kế âm thanh cũng rất tinh vi: từ tiếng chém kiếm đến tiếng quỷ gầm đều được xử lý để tăng chiều sâu màn hình

GamesRadar nhận xét âm nhạc làm gia tăng sự kịch tính và căng thẳng khi xem phần mới nhất của Thanh gươm diệt quỷ.

Ca khúc chủ đề Shine in the Cruel Night. Nguồn: YouTube.

Hai ca khúc chủ đề mới là A World Where the Sun Never Rises do Aimer thể hiện và Shine in the Cruel Night do LiSA trình bày - hai giọng ca gắn bó với nhiều bản nhạc kinh điển của Thanh gươm diệt quỷ - đều nhận vô số lời khen từ khán giả. Chúng góp phần đẩy cảm xúc người xem lên cao trào và làm tăng thêm sức nặng cho câu chuyện.

Những yếu tố về hình ảnh và âm thanh bù đắp được một số thiếu sót trong cốt truyện. Giọng lồng tiếng cũng nằm trong thành công này.

Không thể bỏ qua chiến dịch quảng bá rầm rộ và sáng tạo. Đoàn phim tổ chức sự kiện công chiếu quy mô lớn, chiếu sớm tại các rạp IMAX, phát hành poster từng nhân vật, phỏng vấn đạo diễn, họp báo livestream...

Họ cũng hợp tác với các hãng như Lawson, GU, Animate để đẩy mạnh sản xuất hàng hóa và vật phẩm liên quan đến phim.

Fan cũng được khuyến khích chia sẻ trải nghiệm trên mạng xã hội, tạo ra hiệu ứng dây chuyền.

Cộng đồng người hâm mộ Thanh gươm diệt quỷ tại Nhật Bản hoạt động rất mạnh. Theo báo chí Nhật Bản, họ tổ chức đặt vé nhóm, xếp hàng dài tại rạp chiếu phim vào những ngày đầu công chiếu, cosplay, mua hàng hóa, vẽ fanart... Lực lượng này hùng hậu đến mức mỗi đợt phát hành đều được ví như lễ hội văn hóa đại chúng.

Hơn thế nữa, hành vi phổ biến của fan trung thành là xem đi, xem lại nhiều lần để ủng hộ phim.

Ngoài ra, anime Thanh gươm diệt quỷ ra mắt vào đúng thời điểm đại dịch COVID-19 bùng phát. Lệnh phong tỏa buộc nhiều người phải ở yên trong nhà, có thời gian tiếp cận các nội dung giải trí mới, nhất là trên nền tảng như Netflix.

"Khi COVID-19 đóng băng sản xuất và hủy lịch phát hành nhiều phim, Thanh gươm diệt quỷ trở thành sản phẩm lớn đầu tiên phát hành sau thời gian dài không có phim hay. Khán giả Nhật bị dồn nén và muốn trở lại rạp. Trong bối cảnh đó, phim như một điểm bùng nổ", Matthew Alt, chuyên gia văn hóa Nhật Bản, phân tích thêm.