Mã gen lý giải khả năng lặn biển đáng kinh ngạc của phụ nữ ở đảo Jeju

4 giờ trướcBài gốc

Một nhóm nhà khoa học quốc tế đã phát hiện một số đặc điểm di truyền giúp cho các nữ thợ lặn ở đảo Jeju (Hàn Quốc) – được gọi là “haenyeo” – có khả năng ngâm mình dưới nước vượt trội so với những cộng đồng khác, đài CNN hôm 7-5 đưa tin.

Nghiên cứu về haenyeo - những nữ thợ lặn phi thường

Trong hàng nghìn năm qua, các haenyeo kiếm sống bằng việc lặn biển, thu lượm nhím biển, bào ngư và các loại hải sản tầng đáy khác. Ở Jeju, đây là công việc gần như chỉ dành cho nữ giới và cực kỳ hiếm nam giới.

Các nữ thợ lặn haenyeo ở đảo Jeju (Hàn Quốc) có thể lặn biển mà không cần ống thở. Ảnh: TÂN HOA XÃ

Bất kể tuổi tác, thậm chí là ngay cả trong lúc mang thai, các haenyeo có thể lặn sâu tới 18 m nhiều lần trong 4-5 giờ liên tục mỗi ngày chỉ với một bộ đồ lặn và không cần ống thở.

Nhà di truyền học Melissa Ann Ilardo thuộc Đại học Utah (Mỹ) cùng các đồng nghiệp ở Hàn Quốc, Mỹ, Đan Mạch đã nỗ lực tìm ra lời giải cho câu hỏi liệu việc các nữ thợ lặn này có thể sống sót trong một trường thiếu oxygen trong thời gian dài như vậy là do các mã gen đặc biệt hay do luyện tập.

Khi lặn, cơ thể người sẽ phản ứng bằng cách giảm nhịp tim, tăng huyết áp và lá lách co lại để giải phóng oxygen trong máu, giúp bù đắp lượng không khí thiếu hụt trong điều kiện dưới nước.

Nhóm nghiên cứu đã so sánh mã gen của 30 haenyeo, 30 phụ nữ không làm nghề lặn ở đảo Jeju và 31 phụ nữ từ các vùng đất liền của Hàn Quốc. Những người này còn được yêu cầu tham gia hoạt động lặn mô phỏng để ghi lại các chỉ số như nhịp tim, huyết áp, kích thước lá lách.

Các nữ thợ lặn haenyeo ở đảo Jeju (Hàn Quốc) có thể lặn biển mà không cần ống thở. Ảnh: TÂN HOA XÃ

Phát hiện mã gen đặc biệt, hướng tới phát triển thuốc huyết áp

Phân tích cho thấy những người phụ nữ trên đảo Jeju, cả haenyeo và những người không phải thợ lặn, có xác suất mang mã gen liên quan tới bệnh huyết áp thấp cao hơn 4 lần so với người dân ở các vùng khác ở Hàn Quốc.

“Huyết áp của bạn tăng khi bạn lặn. Nhưng huyết áp của họ [người dân đảo Jeju] tăng ít hơn” - bà Ilardo nói.

Nhóm nghiên cứu cho rằng đây là đặc điểm tiến hóa để giữ an toàn cho thai nhi vì các haenyeo vẫn lặn trong suốt thai kỳ. Đối với tất cả phụ nữ có thai, huyết áp cao - như trong điều kiện lặn dưới nước - rất nguy hiểm cho thai nhi.

Theo PGS Ben Trumble thuộc Đại học bang Arizona (Mỹ), phát hiện mới về huyết áp của các nữ thợ lặn haenyeo nên được nghiên cứu sâu hơn.

Các nữ thợ lặn haenyeo ở đảo Jeju (Hàn Quốc) có thể lặn biển mà không cần ống thở. Ảnh: BLOOMBERG

Dựa trên mối liên hệ giữa gen và quá trình tổng hợp protein trong cơ thể, ông Trumble hy vọng việc nghiên cứu các haenyeo sẽ giúp tìm ra các phương thuốc bổ sung một số loại protein nhất định để điều trị các triệu chứng huyết áp bất thường ở người.

Các nhà khoa học cũng nhận thấy phụ nữ trên đảo Jeju có xác suất mang các biến thể di truyền liên quan tới khả năng chịu lạnh và chịu đau cao hơn. Tuy nhiên, bà Ilardo lưu ý rằng cần tiếp tục nghiên cứu để tìm ra câu trả lời rõ ràng hơn về vấn đề này.

Kích thước lá lách của phụ nữ trên đảo Jeju lớn hơn mức trung bình của nhóm đối chứng tới từ các vùng khác của Hàn Quốc, song các nhà khoa học cho rằng khác biệt này không gây ra ảnh hưởng đáng kể.

Nhóm nghiên cứu cũng nhận thấy khả năng lặn biển đáng kinh ngạc của các nữ thợ lặn haenyeo không chỉ phụ thuộc vào yếu tố di truyền.

Các haenyeo có nhịp tim thông thường chậm hơn và nhịp tim khi lặn của các haenyeo giảm nhiều hơn gấp rưỡi so với nhóm những phụ nữ không làm nghề lặn biển trên đảo Jeju. Điều này giúp các haenyeo tiết kiệm oxygen trong khi lặn.

HOÀN ĐỨC

Nguồn PLO : https://plo.vn/ma-gen-ly-giai-kha-nang-lan-bien-dang-kinh-ngac-cua-phu-nu-o-dao-jeju-post848666.html