Malaysia đối mặt 'bóng ma' Timor-Leste: Bài học đắt giá từ vụ nhập tịch trái phép 12 cầu thủ

Malaysia đối mặt 'bóng ma' Timor-Leste: Bài học đắt giá từ vụ nhập tịch trái phép 12 cầu thủ
13 giờ trướcBài gốc
Timor-Leste từng đối mặt với án phạt nặng từ AFC.
Timor-Leste – án phạt lịch sử và lời cảnh tỉnh của AFC
Năm 2016, Liên đoàn Bóng đá châu Á (AFC) ra quyết định trục xuất Timor-Leste khỏi vòng loại Asian Cup 2023 sau khi phát hiện 12 cầu thủ gốc Brazil thi đấu trái phép cho đội tuyển nước này trong giai đoạn 2011–2015. Các cầu thủ bị phát hiện sử dụng giấy tờ giả, còn Liên đoàn bóng đá Timor-Leste bị cáo buộc “thiếu trung thực và vi phạm nghiêm trọng quy định của FIFA”.
AFC không chỉ hủy toàn bộ kết quả các trận có cầu thủ vi phạm, mà còn cấm vĩnh viễn một số quan chức, đồng thời tuyên bố: “AFC có chính sách không khoan nhượng với việc sử dụng cầu thủ không đủ điều kiện. Các liên đoàn thành viên phải chịu trách nhiệm đảm bảo tính minh bạch tuyệt đối trong mọi hồ sơ cầu thủ.”
Ban đầu, Timor-Leste phủ nhận cáo buộc và kháng cáo lên FIFA, song sau gần ba năm điều tra – từ 2015 đến 2018 – tổ chức này buộc phải thừa nhận sai phạm, chấp nhận án phạt và tiến hành cải tổ toàn diện bộ máy. Vụ bê bối khiến Timor-Leste bị cô lập trên bình diện khu vực, bỏ lỡ hai kỳ Asian Cup liên tiếp và mất gần một thập kỷ mới khôi phục uy tín trong giới bóng đá Đông Nam Á.
Malaysia lặp lại “vết xe đổ” – cơn khủng hoảng niềm tin mới của bóng đá Đông Nam Á
Gần 10 năm sau, Malaysia đang đi trên con đường tương tự. Ngày 25/9, Ủy ban Kỷ luật FIFA tuyên bố phạt nặng Liên đoàn Bóng đá Malaysia (FAM) và treo giò bảy cầu thủ nhập tịch gồm Facundo Garcés, Imanol Machuca, Héctor Hevel, Gabriel Palmero, Rodrigo Holgado, João Figueiredo và Jon Irazabal.
Nguyên nhân là FAM đăng ký cầu thủ cho đội tuyển quốc gia mà không xác minh đầy đủ mối liên hệ hợp pháp với Malaysia, đặc biệt liên quan đến tình trạng cư trú và giấy tờ gốc.
Theo báo cáo dài 19 trang của FIFA, các cầu thủ này không đáp ứng tiêu chí quốc tịch thi đấu theo Điều 5 Quy định FIFA về tư cách cầu thủ. Một số trường hợp thậm chí chưa đủ thời gian cư trú hợp pháp, trong khi hồ sơ đăng ký vẫn được FAM gửi lên Liên đoàn châu Á mà không qua đối chiếu độc lập với Cục Đăng ký Quốc gia Malaysia.
Malaysia có thể sẽ phải đối mặt với án phạt tương tự như Timor Leste.
Hiện FAM đã khởi động quy trình kiểm toán nội bộ, coi vụ việc là bài học khó nhưng cần thiết về quản trị. Liên đoàn này dự kiến gửi đơn kháng cáo lên FIFA, tập trung vào tính hợp pháp của quá trình nhập tịch và xác minh hồ sơ công dân.
Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng Malaysia có thể đối mặt một quá trình điều tra kéo dài, tương tự như Timor-Leste trước đây. Luật sư thể thao Richard Wee nhận định: “Vụ Timor-Leste kéo dài gần ba năm và để lại hậu quả sâu sắc. Điều quan trọng nhất với FAM lúc này là minh bạch, hợp tác và cải cách, thay vì đối đầu hoặc phủ nhận.”
Vụ việc của Malaysia không chỉ là khủng hoảng nội bộ, mà còn ảnh hưởng tới hình ảnh bóng đá Đông Nam Á, khu vực vốn đang nỗ lực cải thiện vị thế trong hệ thống AFC. Nếu bị kết luận vi phạm, Malaysia có thể phải hủy kết quả một số trận đấu quốc tế, đồng thời đối mặt nguy cơ bị loại khỏi các giải đấu châu lục, giống như Timor-Leste từng trải qua.
Vụ bê bối cũng đặt ra câu hỏi lớn về quản trị thể thao, khi nhiều liên đoàn trong khu vực đang chạy đua nhập tịch cầu thủ ngoại để nâng cao thành tích ngắn hạn, mà thiếu quy trình thẩm định minh bạch và chuyên nghiệp.
Trong bối cảnh FIFA và AFC siết chặt quy định, bóng đá Đông Nam Á cần bài học từ Malaysia và Timor-Leste để không đánh đổi uy tín quốc gia lấy thành tích nhất thời.
Hướng đi nào cho FAM?
Tương lai của bóng đá Malaysia lúc này phụ thuộc vào cách FAM đối diện khủng hoảng. Nếu chọn cách tiếp cận minh bạch, hợp tác với FIFA và tiến hành cải tổ thực chất trong quản lý cầu thủ, Malaysia có thể giữ lại phần nào niềm tin từ người hâm mộ.
Ngược lại, nếu tiếp tục phủ nhận và đổ lỗi, FAM có thể rơi vào vòng xoáy mất uy tín và trừng phạt kéo dài, giống như “bóng ma" Timor-Leste từng ám ảnh khu vực gần một thập kỷ trước.
Hoàng Vũ
Nguồn PL&XH : https://phapluatxahoi.kinhtedothi.vn/malaysia-doi-mat-bong-ma-timor-leste-bai-hoc-dat-gia-tu-vu-nhap-tich-trai-phep-12-cau-thu-433475.html