Mâm cỗ vịt hoa sen của chị Thu Hương (Hà Nội) nổi bật với món vịt luộc bọc trong những cánh sen hồng mềm mại. Các món ăn đi kèm như gỏi ngó sen, lòng vịt trộn rau củ, tiết canh, bún tươi, nước chấm gừng ớt đều được sắp xếp tinh tế, hài hòa trong không gian trang trí hoa sen nghệ thuật. Một tổng thể vừa ấm cúng, vừa sang trọng, vừa thể hiện sự trân trọng đối với truyền thống cúng lễ đầu hạ.
Điểm nhấn của mâm cỗ là món vịt luộc nguyên con, được đặt trang trọng giữa bàn lễ và bọc bằng những cánh hoa sen tươi. Sen không chỉ là chất liệu trình bày, mà còn được dùng để ướp vịt, giúp thịt thơm mát, át đi mùi tanh và tạo hương dịu nhẹ đặc trưng. Vịt được chọn là loại vịt ta béo vừa, chắc thịt, luộc cùng gừng, sả, hoa sen và để nguội tự nhiên.
Xung quanh món chính là một loạt món phụ hài hòa về sắc – vị – khí:
Tiết canh vịt tươi rói, bày đẹp mắt với vài lát ớt đỏ và lá rau húng. Gỏi ngó sen trộn lòng mề vịt, rắc lạc rang, điểm thêm cà rốt và rau răm. Canh măng nấu vịt, thanh mát và thơm dịu, ăn kèm bún trắng và các loại rau sống. Nước mắm gừng tỏi ớt, pha chuẩn vị Bắc, vừa cay nồng vừa đậm đà.
Món vịt luộc là "linh hồn" của mâm cúng Tết Đoan Ngọ được chị Thu Hương khéo léo đặt trong lòng đài hoa sen hồng nở rộ, tạo nên sự kết hợp độc đáo giữa món ăn truyền thống và nghệ thuật trình bày hiện đại. Thịt vịt luộc chín tới, mềm ngọt, da bóng mượt mà không hôi, được chặt gọn gàng, bày biện đối xứng, tôn lên vẻ thanh sạch và trang trọng. Hương sen phảng phất nhẹ nhàng càng làm món vịt thêm phần tinh tế, đúng chất Hà Nội: thanh mà đậm, đơn mà sâu.
Tiết canh vịt tươi rói, bày đẹp mắt với vài lát ớt đỏ và lá rau húng.
Trà sen ướp hương – nốt trầm thanh khiết giữa bản hòa ca ẩm thực.
Chưa dừng lại ở đó, mâm cỗ còn có thêm xôi cốm, chè sen long nhãn, mứt sen trần và các loại bánh truyền thống, tạo nên sự đầy đặn cho một mâm lễ cúng đầu mùa.
Phía sau bàn lễ là một phông sen tươi sống động bao gồm sen bách diệp, đài sen, lá non, xen kẽ cùng hoa mõm sói và baby trắng. Chị Hương khéo léo kết thành hình vòm như mái đình xưa, gợi nhớ không gian tín ngưỡng truyền thống của người Bắc.
Rượu cái và rượu nếp cẩm trong mâm cỗ.
Chiếc bánh ú tro có hình chóp, màu vàng nâu trong vắt, gói bằng lá dong là món bánh không thể thiếu trong Tết Đoan Ngọ.
Mâm cỗ vịt sen hồng với sắc sen hồng thanh khiết, với hương thơm dịu nhẹ lan trong gió, và với từng món ăn được làm chỉn chu khiến người ta không chỉ thấy đó là một mâm cúng, mà là cả một phần ký ức Hà Nội được tái hiện.
Chị Hương nói: "Làm cỗ cúng không phải để phô trương, mà là để mình chậm lại, nhớ đến cha mẹ, tổ tiên. Mỗi bông sen, mỗi miếng vịt đều là lòng thành của người hậu thế".
Được biết, chị Thu Hương không phải đầu bếp chuyên nghiệp, nhưng là người có nhiều năm nghiên cứu văn hóa ẩm thực Bắc bộ. Với chị, mỗi mùa lễ là một dịp để kết nối các thế hệ, truyền lại nếp nhà bằng những việc tưởng như nhỏ: dọn bàn thờ, nấu mâm cỗ, bày hoa đẹp.
Mỗi món ăn trên mâm cúng Tết Đoan Ngọ không chỉ ngon miệng mà còn mang ý nghĩa phong thủy, sức khỏe và gắn bó gia đình – thể hiện sự chăm chút, yêu truyền thống và gu thẩm mỹ thanh tao của người phụ nữ Hà thành.
Mỗi món ăn trên mâm cỗ vịt Tết Đoan Ngọ không chỉ mang lại vị ngon, mà còn mang theo hơi thở của đất trời, của truyền thống và sự gắn kết gia đình. Mỗi chiếc bát, mỗi chiếc lá sen, từng cánh hoa, từng giọt nước mắm đều là một lời kể chuyện về người nội trợ đầy tâm huyết, về quê hương Việt Nam đầy ân tình, về một mùa hè được bắt đầu không chỉ bằng nắng mà bằng cả mùi hương ký ức.
Bảo An