Gần đây, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ số, mạng xã hội (MXH) đã trở thành một không gian gắn bó mật thiết với đời sống hằng ngày của người dân Việt Nam. Đây đáng lẽ là nơi chia sẻ thông tin, lan tỏa tri thức, gắn kết cộng đồng, nhưng không ít kẻ xấu đã lợi dụng để trục lợi, lừa đảo, bịa đặt, nói xấu cá nhân và doanh nghiệp, gây hệ lụy nghiêm trọng cho xã hội.
Ngày 8-9, Tập đoàn Vingroup khởi kiện dân sự, trình báo cơ quan chức năng và gửi văn bản tới các đại sứ quán về việc 68 tổ chức, cá nhân tung tin sai sự thật, tập trung vào 4 chủ đề chính: tình hình tài chính, chất lượng và nguồn gốc sản phẩm, vấn đề pháp lý, cùng thông tin cá nhân lãnh đạo.
Dù báo chí và cơ quan quản lý nhà nước đã nhiều lần cảnh báo, tình trạng nêu trên vẫn tiếp diễn với mức độ ngày càng tinh vi, phức tạp hơn. Không chỉ người cao tuổi, do thiếu kỹ năng số, đã trở thành nạn nhân của lừa đảo qua mạng, mà các tập đoàn kinh tế lớn cũng bị những tài khoản ẩn danh bịa đặt, vu khống, tung tin thất thiệt nhằm "câu view" hoặc trục lợi, khiến uy tín phía "nạn nhân" bị tổn hại nặng nề, thị trường chứng khoán chao đảo, niềm tin xã hội lung lay. Đây không còn là chuyện riêng của một vài cá nhân hay doanh nghiệp, mà thành vấn đề liên quan trực tiếp an ninh kinh tế và sự phát triển bền vững của đất nước.
Trong bối cảnh như vậy, không thể dung túng cho những hành vi coi thường pháp luật. Mỗi doanh nghiệp, mỗi cá nhân bị bôi nhọ, xúc phạm cần mạnh mẽ sử dụng các công cụ pháp lý để khởi kiện những kẻ tung tin giả. Đây không chỉ là cách bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình, mà còn là hành động văn minh, góp phần xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn - nơi người dân được sống trong môi trường thông tin lành mạnh, minh bạch và hạnh phúc trên nền tảng thượng tôn pháp luật.
Kinh nghiệm quốc tế cho thấy nhiều quốc gia đã vào cuộc rất quyết liệt. Singapore ban hành Đạo luật Bảo vệ khỏi tin giả và thao túng trực tuyến (POFMA), cho phép Chính phủ yêu cầu gỡ bỏ hoặc đính chính thông tin sai sự thật chỉ trong vài giờ, kèm theo mức phạt nặng đối với tổ chức, cá nhân vi phạm. Nước Đức áp dụng Đạo luật Thực thi Mạng (NetzDG), buộc các nền tảng MXH phải xóa bỏ nội dung vu khống, bịa đặt trong vòng 24 giờ, nếu không sẽ phải chịu phạt hàng chục triệu euro. Tại Mỹ, nhiều bang đã khởi kiện các trường hợp tung tin giả gây thiệt hại cho cá nhân và doanh nghiệp, coi đó là hành vi xâm phạm nghiêm trọng đến danh dự, quyền lợi kinh tế và an ninh cộng đồng.
Những biện pháp mạnh mẽ đó cho thấy cuộc chiến với tin giả, tin xấu độc trên MXH là yêu cầu chung của thời đại, không riêng một quốc gia nào.
Ở Việt Nam, các cơ quan chức năng cũng đã nhiều lần xử lý nghiêm những hành vi tung tin thất thiệt, cho thấy quyết tâm của cơ quan quản lý trong việc ngăn chặn, răn đe, đồng thời nhấn mạnh rằng không ai có quyền núp bóng tự do ngôn luận để xâm phạm danh dự, quyền lợi của người khác.
Kiên quyết xử lý theo đúng quy định pháp luật sẽ mang lại nhiều tác động xã hội tích cực. Nó không chỉ bảo vệ danh dự, uy tín cho cá nhân và doanh nghiệp bị hại mà còn tạo thành làn sóng đấu tranh chống lại cái xấu, làm trong sạch môi trường thông tin, củng cố niềm tin của cộng đồng và giúp doanh nghiệp yên tâm làm ăn, đóng góp cho sự phát triển kinh tế đất nước.
Người dân cần tỉnh táo, cảnh giác trước những thông tin lan truyền thiếu kiểm chứng; đồng thời ủng hộ, đồng hành với các doanh nghiệp Việt trong nỗ lực tự bảo vệ mình và bảo vệ môi trường kinh doanh trong sạch!
TS Tô Văn Trường