Mất lực đẩy từ sầu riêng, xuất khẩu rau quả gặp khó

2 ngày trướcBài gốc

Theo ước tính của Hiệp hội rau quả Việt Nam (Vinafruit), trong tháng 3/2025, xuất khẩu rau quả đạt 421 triệu USD, giảm 10,5% so với cùng kỳ năm trước. Đây là tháng thứ 3 liên tiếp kim ngạch xuất khẩu rau quả giảm, kéo lũy kế xuất khẩu rau quả trong quý I/2025 giảm 13,2% xuống còn 1,1 tỷ USD.

Trung Quốc vẫn là thị trường nhập khẩu rau quả chính của Việt Nam, tiếp đến là Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản, Thái Lan, Australia, Malaysia, Hà Lan...

Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam đánh giá: "Kim ngạch xuất khẩu suy giảm trong quý I năm nay là điều hoàn toàn trái ngược so với năm 2024, khi rau quả bứt tốc ngay từ đầu năm và kéo dài suốt 12 tháng. Nếu xu hướng này kéo dài có thể ảnh hưởng đến mục tiêu xuất khẩu rau quả của cả năm 2025, thậm chí đứng trước nguy cơ sụt giảm so với 2024, vì đang bước vào giai đoạn quan trọng là vụ thu hoạch sầu riêng ở các tỉnh miền Tây", ông Nguyên quan ngại.

Kim ngạch xuất khẩu rau quả sụt giảm do sầu riêng gặp khó.

Theo các chuyên gia trong ngành, nguyên nhân chính dẫn đến sụt giảm xuất khẩu là do mặt hàng chủ lực sầu riêng đang gặp khó khăn trong xuất khẩu. Từ đầu năm 2025, Trung Quốc yêu cầu tất cả các lô hàng sầu riêng nhập khẩu phải có kết quả phân tích dư lượng Cadimi và chất vàng O tại các phòng thí nghiệm được nước này công nhận. Quy định này không chỉ áp dụng với Việt Nam, mà với tất cả các nước xuất khẩu, khiến quy trình xuất khẩu trở nên phức tạp, kéo dài thời gian thông quan.

Hiện nay, Việt Nam có 9 phòng kiểm nghiệm được Trung Quốc công nhận và đang chờ phê duyệt thêm 6 hồ sơ để mở rộng khả năng xét nghiệm, nhằm góp phần giảm bớt áp lực trong quá trình xuất khẩu sầu riêng.

Tuy nhiên, vẫn có trường hợp sầu riêng đã mang đi kiểm nghiệm nhưng đến cửa khẩu bị trả về. Nguyên nhân là do một số doanh nghiệp xuất khẩu lấy mẫu kiểm định không đủ tính đại diện cho lô hàng. Ví dụ, lô hàng thu hoạch từ 5 vườn nhưng chỉ xét nghiệm 3 mẫu. Khi hàng đến cửa khẩu, Hải quan Trung Quốc kiểm định và mẫu thử rơi vào 2 vườn không đạt chuẩn, nên hàng phải quay đầu.

Riêng với mặt hàng sầu riêng đông lạnh, ông Đặng Phúc Nguyên cho biết cuối năm 2024, Việt Nam ký được nghị định thư về xuất khẩu sầu riêng đông lạnh sang Trung Quốc và kỳ vọng mặt hàng này có thể mang lại kim ngạch 400 - 500 triệu USD. Tuy nhiên, sầu riêng đông lạnh cũng phải tuân thủ quy định về kiểm định vàng O và cadimi.

“Cơm sầu riêng đông lạnh là mặt hàng sơ chế, mỗi lô hàng có giá trị kinh tế cao nên các doanh nghiệp cũng chưa dám tham gia vì chưa có quy trình giao nhận rõ ràng với Trung Quốc”, ông Nguyên nói thêm.

Hiện Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang thúc đẩy đàm phán với Trung Quốc để đưa xuất khẩu sầu riêng quay trở lại đà tăng trưởng. Bộ cũng khuyến cáo người dân, doanh nghiệp xuất khẩu sầu riêng tuyệt đối không sử dụng các hóa chất bị cấm hoặc để mức dư lượng tối đa cho phép vượt ngưỡng theo quy định của nước nhập khẩu. Đồng thời, cần có các chương trình kiểm soát an toàn thực phẩm tại vườn, vùng trồng và tại các cơ sở đóng gói, chế biến, bảo quản để xuất khẩu thuận lợi hơn.

Năm 2024, xuất khẩu sầu riêng đạt 3,4 tỷ USD, chiếm gần 50% kim ngạch toàn ngành rau quả (hơn 7,15 tỷ USD). Năm 2025, Việt Nam đặt mục tiêu xuất khẩu rau quả đạt kim ngạch 8 tỷ USD, với động lực chính vẫn đến từ sầu riêng và sầu riêng đông lạnh.

Nhung Bùi

Nguồn Đầu Tư : https://baodautu.vn/mat-luc-day-tu-sau-rieng-xuat-khau-rau-qua-gap-kho-d258463.html