Mặt nạ tinh xảo 2.200 tuổi hé lộ thông tin thú vị

4 giờ trướcBài gốc

Trong cuộc khai quật tại thành phố cổ Phanagoria trên bán đảo Taman của Nga, các nhà khảo cổ đã tìm thấy một chiếc mặt nạ sân khấu Satyr. Hiện vật này có niên đại khoảng 2.200 năm tuổi. Ảnh: Oleg Deripaska’s Volnoe Delo Foundation.

Theo các chuyên gia, chiếc mặt nạ cung cấp thêm bằng chứng về sự tồn tại của một nhà hát ở thành phố Phanagoria của người Hy Lạp cổ đại cũng như hé lộ những thông tin mới về đời sống văn hóa và tôn giáo trong khu vực vào hơn 2.000 năm trước. Ảnh: Oleg Deripaska’s Volnoe Delo Foundation.

Nhóm nghiên cứu cho hay chiếc mặt nạ Satyr làm từ đất nung có nhiều chi tiết tuyệt đẹp. Trong đó, một lỗ thủng để giữ dây đeo mặt nạ cũng như lớp sơn xanh quanh mắt và màu đỏ trên râu. Ảnh: Phanagoria Museum.

Dựa trên kích thước và hình dạng của chiếc mặt nạ, các nhà nghiên cứu tin rằng hiện vật này là một đạo cụ sân khấu thay vì đơn thuần là một món đồ trang trí. Ảnh: Ancient origins.

Chiếc mặt nạ sân khấu cổ xưa này dài khoảng 30 cm, khắc họa hình ảnh một satyr - sinh vật thần thoại Hy Lạp với thân hình người, sừng, đuôi và chân dê. Giống như nhiều mặt nạ sân khấu khác của người Hy Lạp cổ đại, hiện vật khai quật ở Phanagoria có những đặc điểm được phóng đại, bao gồm: gò má, râu rậm và tai lớn. Ảnh: Oleg Deripaska’s Volnoe Delo Foundation.

Chiếc mặt nạ cũng có những dấu vết còn sót lại của một số chi tiết được vẽ như đường viền màu xanh quanh mắt và bộ râu, ria mép màu đỏ. Ảnh: Phanagoria Archaeological Expedition, Institute of Archaeology, Russian Academy of Sciences, and the Volnoe Delo Foundation.

Satyr thường được liên tưởng đến thần Dionysus của Hy Lạp - vị thần của rượu vang, tiệc tùng và sân khấu. Những chiếc mặt nạ như thế này được các diễn viên sử dụng để hoán đổi vai diễn. Mỗi chiếc mặt nạ đại diện cho trạng thái cảm xúc hoặc vai trò của nhân vật trong câu chuyện. Ví dụ như bộ râu đỏ của Satyr sẽ báo hiệu cho khán giả rằng nhân vật này có tính khí nóng nảy. Ảnh: Phanagoria Archaeological Expedition, Institute of Archaeology, Russian Academy of Sciences, and the Volnoe Delo Foundation.

Bên cạnh việc được sử dụng trong nghệ thuật sân khấu, mặt nạ Satyr còn đóng một vai trò quan trọng trong tín ngưỡng thờ thần Dionysus. Tín ngưỡng này đặc biệt phổ biến ở Phanagoria, nhất là dưới thời vua Mithridates VI Eupator - người coi vị thần này là vị thần hộ mệnh của bản thân. Ảnh: Phanagoria Archaeological Expedition, Institute of Archaeology, Russian Academy of Sciences, and the Volnoe Delo Foundation.

Chiếc mặt nạ được tìm thấy tại vị trí mà các nhà nghiên cứu tin rằng là nơi một nhà hát cổ đại từng tọa lạc ở trung tâm Phanagoria. Ảnh: thehistoryblog.

Trước khi phát hiện ra chiếc mặt nạ sân khấu trên, các nhà khảo cổ đã tìm thấy một số mặt nạ có kích thước nhỏ hơn, chỉ dài khoảng 10 cm và được sử dụng trong các nghi lễ dâng lên các vị thần thay vì được dùng trên sân khấu. Ảnh: thehistoryblog.