Mất quyền mua F-35, Thổ Nhĩ Kỳ chọn Eurofighter với giá 'cắt cổ' trong thương vụ gây sốc

8 giờ trướcBài gốc

Chiến đấu cơ Eurofighter Typhoon bị đánh giá là yếu hơn nhiều so với F-35 của Mỹ. Ảnh: MW.

Vương quốc Anh và Thổ Nhĩ Kỳ ngày 28/10 vừa qua đã ký hợp đồng trị giá 5,4 tỷ bảng Anh (7,2 tỷ USD) để mua 20 tiêm kích Eurofighter Typhoon thế hệ thứ 4, kèm theo một thỏa thuận bổ sung trị giá 2,6 tỷ bảng Anh (3,5 tỷ USD) cho các gói nâng cấp hiện đại hóa – theo các nguồn tin từ phía Anh.

Với mức giá 360 triệu USD mỗi chiếc, Eurofighter trở thành một trong những máy bay chiến đấu đắt đỏ nhất từng được xuất khẩu, vượt xa thương vụ gây tranh cãi trước đó với Kuwait, khi mỗi chiếc được bán với giá 321 triệu USD.

Để so sánh, tiêm kích tàng hình F-35A thế hệ thứ 5 – tiên tiến hơn so với Eurofighter Typhoon – thường được xuất khẩu với giá dưới 150 triệu USD/chiếc, ví dụ như Phần Lan đã mua 66 chiếc F-35A với giá 147 triệu USD mỗi chiếc, bao gồm cả chuyển giao công nghệ và sản xuất nội địa – điều mà thỏa thuận giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Anh không hề có.

Dòng Eurofighter Typhoon vốn gặp nhiều khó khăn trên thị trường quốc tế. Ngoài thương vụ 12 chiếc cho Áo năm 2003, hợp đồng với Thổ Nhĩ Kỳ lần này là vụ xuất khẩu thành công đầu tiên ngoài khu vực Vùng Vịnh.

Máy bay chiến đấu Eurofighter của Không quân Hoàng gia Anh. Ảnh: MW.

Eurofighter đã thua trong mọi cuộc đấu thầu mà nó từng cạnh tranh với F-35, và chỉ duy trì được dây chuyền sản xuất nhờ các đơn đặt hàng trong nước từ bốn quốc gia sáng lập – Anh, Đức, Italy và Tây Ban Nha.

Các nước này đều chịu sức ép chính trị nhằm duy trì ngành công nghiệp quốc phòng nội địa: Đức và Italy phải cân bằng giữa việc tiếp tục mua Eurofighter để bảo vệ chương trình, đồng thời mua F-35 để có năng lực chiến đấu vượt trội; trong khi Anh đã ưu tiên F-35, ngừng mua Typhoon mới và đang dần loại biên số còn lại.

Khả năng chiến đấu của Eurofighter cũng bị chỉ trích nặng nề, với nhiều báo cáo từ Arab Saudi và Oman – hai quốc gia đã mua loại máy bay này – cho thấy hiệu suất của nó kém hơn cả các dòng tiêm kích cũ hơn nhiều của Mỹ, trong khi chi phí bảo trì rất cao. Những yếu tố này khiến dòng chiến đấu cơ châu Âu này khó thu hút thêm khách hàng.

Về phía Thổ Nhĩ Kỳ, nước này vật lộn với đội chiến đấu cơ già nua, bao gồm cả F-4 và các biến thể F-16 đời cũ với thiết bị điện tử và radar lạc hậu.

Ankara từng lên kế hoạch mua F-35 để thay thế các dòng cũ, nhưng bị loại khỏi chương trình năm 2019 sau khi mua hệ thống phòng không S-400 của Nga. Kể từ đó, tương lai không quân Thổ Nhĩ Kỳ trở nên bấp bênh.

Máy bay chiến đấu thế hệ thứ 5 F-35 của Mỹ. Ảnh: MW.

Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ từng đàm phán với Nga để mua Su-35 vào năm 2019, và đến tháng 6/2024 đã ký thỏa thuận sơ bộ với Mỹ để mua F-16 Block 70/72, song tiến độ vẫn chưa rõ ràng.

Do không thể mua tiêm kích Nga hoặc Trung Quốc vì là thành viên NATO, lại bất hòa với Pháp – nước sản xuất tiêm kích Rafale đang thành công trên thị trường, và Mỹ không sẵn lòng bán F-35 hoặc F-16, Thổ Nhĩ Kỳ gần như không còn lựa chọn nào khác ngoài Eurofighter.

Chính những hoàn cảnh chính trị đặc biệt này đã giúp chương trình Eurofighter giành được một thắng lợi hiếm hoi trên thị trường xuất khẩu, dù loại máy bay này còn nhiều hạn chế về kỹ thuật và hiệu năng chiến đấu.

Theo MW

Huyền Chi

Nguồn VietTimes : https://viettimes.vn/mat-quyen-mua-f-35-tho-nhi-ky-chon-eurofighter-voi-gia-cat-co-trong-thuong-vu-gay-soc-post191004.html