Trong bối cảnh giá cả nhiều mặt hàng tăng cao, không ít gia đình đang đối mặt với thách thức trong việc cân đối thu chi. Ở những thành phố lớn với mức sống đắt đỏ, áp lực càng lớn hơn đối với những gia đình có thu nhập không cao và đang nuôi con nhỏ. Kinh nghiệm chi tiêu tiết kiệm được nhiều phụ nữ chia sẻ với nhau.
Ghi chép thu chi để tiết kiệm 10-20% thu nhập
Chị Nguyễn Thị Ngọc (40 tuổi) và chồng đều làm ở cơ quan nhà nước và đang nuôi 3 con nhỏ trong độ tuổi ăn học. Ngoài tổng lương khoảng 18 triệu đồng/tháng, họ còn khoản thu nhập thêm không cố định từ công việc làm thêm.
Một trong những bước quan trọng nhất để kiểm soát chi tiêu mà chị Ngọc tâm đắc chính là việc ghi chép lại thu nhập và các khoản chi: "Hãy ghi chép lại thu nhập và chi tiêu của bạn và gia đình để rút kinh nghiệm và quản lý chi tiêu tốt hơn. Cân đối mọi thứ, để có khoản tiết kiệm 10-20% mỗi tháng".
Mỗi tháng, chị Ngọc bỏ ra một buổi để đối chiếu các khoản chi tiêu và thu nhập. Việc ghi chép này giúp chị xác định được đâu là những khoản chi không cần thiết và từ đó tối ưu hóa ngân sách. Từ khi bắt đầu áp dụng cách này, gia đình chị có thể tiết kiệm được 10-20% mỗi tháng, dù thu nhập không cao.
Hai vợ chồng chị Ngọc và ba con. (Ảnh: NVCC)
Với ba con nhỏ, việc đảm bảo dinh dưỡng là điều không thể lơ là. Tuy nhiên, giá cả thực phẩm tại Hà Nội không hề rẻ. Giải pháp của chị Ngọc là tận dụng nguồn thực phẩm từ quê nhà: "Chúng tôi thường nhờ người thân ở quê gửi thực phẩm lên Hà Nội. Thực phẩm từ quê không chỉ rẻ mà còn đảm bảo chất lượng hơn".
Đối với thực phẩm mua ở Hà Nội, chị Ngọc có kế hoạch cụ thể. Mỗi tuần, chị chọn một ngày để đi chợ mua đủ thực phẩm cho cả tuần. Thực đơn và danh sách mua sắm được chị viết rõ ràng để tránh mua những thứ không cần thiết. Khi thực phẩm về đến nhà, chị Ngọc dành thời gian sơ chế sạch sẽ và cất vào tủ lạnh để giữ sự tươi ngon lâu dài.
Gia đình chị Ngọc không cầu kỳ trong việc ăn uống hàng ngày. Bữa cơm thường có một món canh, rau luộc và một đến hai món mặn. Việc chuẩn bị các bữa ăn đơn giản không chỉ giúp tiết kiệm thời gian nấu nướng mà còn giảm thiểu lãng phí nguyên liệu thực phẩm.
"Chúng tôi chú trọng vào sự cân bằng dinh dưỡng hơn là sự đa dạng món ăn. Quan trọng là các con được ăn đủ chất và cảm thấy ngon miệng. Đối với tôi, điều quan trọng là làm sao để bữa ăn gia đình vẫn luôn ấm áp và đầy đủ chất dù không cầu kỳ", mẹ đảm Hà thành chia sẻ.
Cuộc sống bận rộn khiến nhiều gia đình đôi khi phải đi ăn ngoài tiệm để tiết kiệm thời gian. Tuy nhiên ở gia đình chị Ngọc, hầu hết các bữa ăn đều là tự nấu; cả gia đình 5 người luôn ăn đủ 3 bữa ở nhà: "Ra ngoài ăn không chỉ đắt đỏ mà còn khó kiểm soát chất lượng thực phẩm. Chúng tôi chỉ ăn ngoài trong những dịp thật đặc biệt," chị giải thích.
Thực phẩm được chị sơ chế sạch sẽ trước khi cất tủ lạnh. (Ảnh: NVCC)
Thói quen ăn uống tại nhà còn giúp gắn kết các thành viên. Những giờ phút cùng nhau nấu nướng và thưởng thức bữa ăn là khoảng thời gian quý giá để họ chia sẻ và tận hưởng niềm vui gia đình. Các con của chị Ngọc cũng dần hình thành thói quen ăn uống lành mạnh và tránh xa các loại thức ăn nhanh không có lợi cho sức khỏe.
Ba mẹ con tập thể dục ngoài trời. (Ảnh: NVCC)
Chị Ngọc cho rằng việc đưa ra quyết định chi tiêu thông minh là bí quyết để duy trì cuộc sống cân bằng, vui vẻ với túi tiền hạn chế. Thay vì cắt giảm hoàn toàn các chi phí cho vui chơi giải trí, chị Ngọc lựa chọn những hoạt động không cần nhiều chi phí hoặc có khuyến mãi như các hoạt động ngoài trời, đi công viên miễn phí...
Đối với việc mua sắm vật dụng gia đình và quần áo, chị Ngọc thường chọn những đợt giảm giá hoặc thanh lý. "Điều quan trọng là không lặp lại sai lầm mua những thứ không cần thiết. Luôn ưu tiên những gì thực sự cần trước," chị nhắn nhủ.
Không chỉ dừng ở việc quản lý chi tiêu hàng ngày, chị Ngọc còn nghĩ xa hơn với kế hoạch tài chính dài hạn. Chị dành thời gian học hỏi về các hình thức tiết kiệm và đầu tư nhỏ nhằm sinh lợi cho tương lai, dù chưa có điều kiện đầu tư lớn.
Chi tiêu có trọng điểm cho con cái
Một mẹ đảm Hà thành khác cũng được chị em khen ngợi khi chia sẻ bí quyết chi tiêu tiết kiệm là chị Vũ Thu Trang (35 tuổi). Trong quá trình lo toan cho gia đình, chị đúc rút những mẹo hay và cách quản lý ngân sách không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn đảm bảo điều kiện sinh trưởng, phát triển tốt nhất cho các con.
Luôn đặt sức khỏe của con cái lên hàng đầu, chị Trang nhận thức rõ rằng mỗi lần con ốm phải đi khám thì không chỉ cả nhà stress vì xót trẻ mà còn tốn kém rất nhiều chi phí. Do đó, chị chú trọng việc nâng cao sức đề kháng cho con bằng cách khuyến khích vận động và tham gia các hoạt động ngoài trời. Không chỉ đơn thuần là vui chơi, việc cho con tiếp xúc với môi trường tự nhiên giúp trẻ thích nghi tốt hơn với các điều kiện khắc nghiệt và từ đó giảm nguy cơ mắc các bệnh vặt.
Gia đình chị Thu Trang. (Ảnh: NVCC)
"Có một cách nữa mà nhiều gia đình hiện lựa chọn là mua bảo hiểm sức khỏe cho em bé của mình để khi cần nằm viện cũng sẽ đỡ tốn một khoản kha khá mà vẫn đảm bảo con được chăm sóc tốt. Mọi người cũng nên chú ý đến việc tiêm chủng cho con để hạn chế nguy cơ mắc những bệnh lây nhiễm", chị Trang chia sẻ.
Mua quần áo cho trẻ nhỏ cũng là khoản chi không nhỏ đối với nhiều gia đình. Thay vì bị cuốn theo những mốt thời trang nhanh chóng lỗi thời, chị Trang chỉ mua những bộ đồ có kiểu dáng đơn giản nhưng chất lượng tốt, thấm hút mồ hôi. Chị chỉ chọn vài bộ đẹp để con mặc trong những dịp trang trọng như đi chơi hay tham gia sự kiện, tránh lãng phí do mua sắm tràn lan. Điều này còn giúp con cái hiểu được giá trị của sự tiết kiệm và cách sử dụng đồ một cách hiệu quả.
Về đồ chơi, chị Trang chọn cách đầu tư có trọng điểm, tập trung vào những món đồ chơi như lego và sách. Đây là những món không chỉ có thể sử dụng được lâu dài mà còn kích thích sự sáng tạo và trí tưởng tượng của trẻ.
Việc đọc sách từ nhỏ giúp phát triển tư duy và khả năng ngôn ngữ, mở rộng vốn từ vựng cũng như khả năng diễn đạt. Trong khi đó, lego giúp phát triển kỹ năng logic và tư duy không gian, tuy đắt đỏ so với các loại đồ chơi thông thường nhưng giá trị giáo dục và phát triển kiến thức mà nó mang lại thực sự đáng giá.
Hai bé thường được trải nghiệm những hoạt động ngoài trời. (Ảnh: NVCC)
Chị Trang nhấn mạnh vào tầm quan trọng của việc cho con cái trải nghiệm không gian ngoài trời hơn là sa đà vào các trung tâm thương mại và khu vui chơi trong nhà. Những chuyến đi dã ngoại trong công viên, các buổi cắm trại ngắn hoặc tham gia các lớp học ngoài trời giúp trẻ hòa mình với thiên nhiên, từ đó học hỏi và khám phá nhiều điều mới lạ. Trẻ em không chỉ có thêm kiến thức mà còn học được cách yêu thương và trân trọng môi trường sống xung quanh.
Với phương châm giáo dục mang tính trải nghiệm, các chuyến du lịch của gia đình chị Trang cũng thay đổi theo thời gian. Chị cho biết: "Khi các con còn nhỏ, tôi ưu tiên những kỳ nghỉ dưỡng ở nơi có dịch vụ tiện nghi đầy đủ để tiện chăm sóc. Tuy nhiên, khi các con lớn hơn và có ý thức hơn về thế giới xung quanh, tôi hướng tới các chuyến du lịch mang tính trải nghiệm nhiều hơn. Những hành trình khám phá không chỉ giúp các con mở rộng tầm nhìn, hiểu biết về văn hóa, lịch sử mà còn giúp cả gia đình có những khoảng thời gian bên nhau".
Tất cả những phương pháp trên không chỉ giúp gia đình chị Trang tiết kiệm chi phí mà còn đảm bảo cho các con có môi trường phát triển lành mạnh nhất.