Méo mó chất lượng giải ngân đầu tư công tại Đắk Lắk

3 giờ trướcBài gốc

Dự án thành phần 3, Cao tốc đường bộ Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột có chiều dài tuyến hơn 48 km, tổng mức đầu tư xây lắp hơn 4.200 tỷ đồng, do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông và nông nghiệp phát triển nông thôn tỉnh Đắk Lắk (Ban A) làm chủ đầu tư. Theo cam kết của các nhà thầu và tỉnh Đắk Lắk với Thủ tướng Chính phủ, dự án sẽ thông tuyến trước ngày 30/8/2025. Chỉ vài tuần nữa là đến 30/8, thời hạn Thủ tướng Chính phủ yêu cầu hoàn thành Dự án Cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột, nhưng khối lượng thi công ở Dự án thành phần 3 địa phận Đắk Lắk mới đạt hơn 61% giá trị hợp đồng.

Chỉ còn vài tuần nữa là đến hạn hoàn thành 30/8 theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, nhưng dự án thành phần 3 Cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột thời điểm này mới đạt khoảng 61% tiến độ.

Cùng với nguyên nhân vướng mắc về mặt bằng, bãi đổ thải, thủ tục cấp phép các mỏ đất, đá làm vật liệu thì sự yếu kém của một số nhà thầu cũng khiến dự án chậm tiến độ. Ông Nguyễn Cường, Giám đốc điều hành dự án cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột thuộc Tập đoàn Sơn Hải (nhà thầu chính gói thầu xây lắp số 1) cho biết, nhà thầu phụ không đáp ứng được yêu cầu thi công, đơn vị đang phải làm thủ tục chuyển hết khối lượng thi công còn lại để tự thực hiện: “Công ty TNHH Xây dựng và Thương mại Sài Gòn thì họ quá chậm trễ cho nên nhà thầu chính đã cắt bớt đợt đầu là 3,5km khối lượng, tiếp theo đợt 2 cắt 2km khối lượng. Nhà thầu phụ còn 1,5km khối lượng nhưng vẫn chưa xong mà thấy trong tình trạng không làm nữa rồi. Cho nên, vê tiến độ 30/8 thì nhà thầu chính cũng phải báo cáo với chủ đầu tư rồi cắt lại để làm cho kịp tiến độ”.

Nhiều dự án, công trình trọng điểm tại Đắk Lắk cũng đang bị chậm tiến độ xa so với kế hoạch, ảnh hưởng đến mục tiêu tăng trưởng chung của địa phương.

Cùng với dự án cao tốc Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột, nhiều dự án, công trình trọng điểm tại Đắk Lắk cũng đang bị chậm tiến độ xa so với kế hoạch, ảnh hưởng đến mục tiêu tăng trưởng chung của địa phương.

Không chỉ tiến độ, mà chất lượng thực tế của các dự án đầu tư công tại Đắk Lắk cũng không ít bất ổn. Toàn tỉnh hiện có số vốn tạm ứng lên đến 4.300 tỷ đồng vẫn chưa làm thủ tục thanh toán khối lượng hoàn ứng.

Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên trị giá hơn 1.100 tỷ đồng đã hoạt động hơn 6 năm nhưng còn hơn 900 tỷ đồng chưa quyết toán. Việc xử lý hậu quả về tài chính và các vấn đề liên quan kéo dài và phức tạp.

Ông Nguyễn Hữu Phúc, Phó Giám đốc Sở Công thương tỉnh Đắk Lắk cho biết, việc số vốn đầu tư tạm ứng quá lớn đã dẫn đến chất lượng giải ngân bị “bóp méo”, bởi khối lượng thi công, tiến độ công trình chỉ nằm trên giấy. Đáng chú ý, một số dự án đã tạm ứng nhưng nhà thầu phá sản, dự án đình hoãn, không thực hiện… dẫn đến khó có khả năng thu hồi vốn tạm ứng, các con số về tăng trưởng cũng khó đảm bảo.

Theo thống kê của Bộ Kế hoạch đầu tư cũ thì cứ 1 đồng đầu tư công tham gia đóng góp vào 0,6 đồng tăng trưởng và cứ 1 đồng đầu tư công thì thu hút được 1,3-1,6 đồng đầu tư ngoài ngân sách. Nhưng mà thực tế ở đây, 4.300 tỷ đồng có giải ngân nhưng không đóng góp được gì, tiền giải ngân cho ứng thôi chứ chưa có khối lượng.

Năm 2025, tổng số vốn đầu tư công theo kế hoạch tại tỉnh Đắk Lắk là hơn 14.800 tỷ đồng, đến trung tuần tháng 7 mới phân bổ chi tiết đến từng danh mục dự án được 12.200 nghìn tỷ đồng và giải ngân chỉ đạt khoảng 3.800 tỷ đồng (đạt 31,1%). Việc chậm giải ngân vốn đầu tư công, nguyên nhân đôi khi lại có dấu hiệu ôm vốn một cách “mập mờ” của một số cơ quan, đơn vị cấp tỉnh.

Ông Nguyễn Hữu Phúc, Phó Giám đốc Sở Công thương tỉnh Đắk Lắk bày tỏ lo ngại khi hơn 4.300 tỷ đồng giải ngân (nhưng thực tế là vốn tạm ứng), không có khối lượng, không đóng góp gì cho tăng trưởng.

Ông Trương Công Thái, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk nêu vấn đề: “Về Chương trình mục tiêu Quốc gia, vốn Trung ương, Hội đồng Dân tộc của Quốc hội vào đi kiểm tra về họp thì nói nguồn vốn phân bổ về rồi cuối cùng cứ ôm trên này, không phân bổ xuống địa phương, có những vấn đề đó tế nhị, khó hiểu mà các đồng chí cứ để như thế? Quan điểm của tôi và đồng chí Tạ Anh Tuấn - Chủ tịch UBND tỉnh mới là không giao cho sở ngành làm chủ đầu tư mà đưa thẳng tiền xuống cho đơn vị thụ hưởng. Anh cứ giữ trên này, đưa tay phải xong tay trái kéo nhà thầu xuống cùng làm với anh thì làm sao được, cái đó rất nguy hiểm, mà không chỉ đạo được, không đánh giá được, không nói được đâu”.

Những bất ổn trong đầu tư công tại Đắk Lắk, đã tồn tại từ lâu, ở hầu hết các khâu: khâu phân bổ, giải ngân, tạm ứng vốn, quản lý chất lượng đến giám sát, quyết toán. Thực tế, những bất ổn này đã để lại những hậu quả rất khó xử lý. Điển hình như Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên, giá trị hơn 1.100 tỷ đồng nhưng hơn 6 năm đi vào hoạt động, mới quyết toán hơn 200 tỷ đồng, còn lại hơn 900 tỷ đồng đang bị “treo”. Công trình trụ sở UBND tỉnh Đắk Lắk trị giá vài trăm tỷ đồng cũng chưa quyết toán, dù đã đi vào hoạt động gần 10 năm.

Trong các tồn tại vừa nêu, theo ông Trương Công Thái, có trách nhiệm của công tác giám sát và cần được phải làm rõ trách nhiệm các tổ chức, cá nhân. Các cơ quan chuyên môn như Sở Tài chính, Thanh tra tỉnh cần vào cuộc, thậm chí chuyển sang cơ quan điều tra để làm rõ nếu có sai phạm.

Nếu không có biện pháp chấn chỉnh mạnh tay, siết kỷ cương, làm rõ trách nhiệm từng tổ chức, cá nhân liên quan, thì không chỉ mục tiêu tăng trưởng của tỉnh khó đạt, mà còn gây thất thoát nguồn lực, lãng phí đầu tư.

PV/VOV-Tây Nguyên

Nguồn VOV : https://vov.vn/kinh-te/meo-mo-chat-luong-giai-ngan-dau-tu-cong-tai-dak-lak-post1219852.vov