Meta 2025: Cuộc đại tu mảng AI, đánh giá hiệu suất khắc nghiệt và sa thải chấn động

8 giờ trướcBài gốc

Quyết tâm thống trị kỷ nguyên AI tiếp theo, Meta Platforms đã dành cả năm qua để thực hiện các thay đổi mạnh mẽ. Mark Zuckerberg, Giám đốc điều hành Meta Platforms, cải tổ các bộ phận, phân bổ lại nguồn lực cho những sản phẩm mới và rót hàng chục tỉ USD vào cuộc chạy đua AI với OpenAI, Google cùng nhiều đối thủ khác.

Cùng với đó là sự thay đổi rõ rệt trong giọng điệu lãnh đạo, thể hiện qua việc tỷ phú người Mỹ sinh năm 1984 công khai ca ngợi cái mà ông gọi là “năng lượng nam tính” hơn.

Trong quá trình này, Meta Platforms thu hẹp tham vọng metaverse, nâng cao yêu cầu về hiệu suất làm việc và cắt giảm hàng nghìn nhân viên, tất cả đều nhằm theo đuổi tầm nhìn lớn của Mark Zuckerberg về siêu trí tuệ cá nhân.

Ở một số khía cạnh, những động thái này giúp công ty mẹ Facebook hoạt động hiệu quả hơn và đổi mới nhanh hơn. Song mặt trái là một số bộ phận bị xáo trộn bởi căng thẳng nội bộ, gồm cả va chạm phát sinh từ việc tái tổ chức mảng AI và Mark Zuckerberg đẩy mạnh cuộc chiến giành nhân tài, theo lời các nhân viên Meta Platforms.

Một số người cho rằng các đợt sa thải hồi đầu năm là không cần thiết và gây suy sụp tinh thần, nhất là khi Mark Zuckerberg gán nhãn những người mất việc với “hiệu suất thấp”.

Mark Zuckerberg từng cảnh báo nhân viên Meta về một năm căng thẳng - Ảnh: Insider

Sự chuyển mình của Meta Platforms diễn ra trong bối cảnh các hãng công nghệ lớn viết lại chiến lược, cắt giảm chi phí, cứng rắn hơn với nhân viên và đặt những canh bạc khổng lồ vào AI, với niềm tin rằng công nghệ này sẽ quyết định ai dẫn đầu trong thập kỷ tới.

Meta Platforms đánh cược rằng việc hành động quyết liệt và nhanh hơn sẽ giúp công ty có lợi thế so với đối thủ. Sau nhiều tháng tái cấu trúc văn hóa đầu năm 2025, tâm lý nhân viên đã cải thiện những tháng gần đây, theo một phát ngôn viên của Meta Platforms, dựa trên kết quả khảo sát nội bộ gần nhất.

Tuy vậy, các nhà đầu tư lo ngại về chiến lược của Meta Platforms, đặc biệt là kế hoạch chi hàng chục tỉ USD cho hạ tầng và nhân lực AI. Câu hỏi đặt ra là liệu công ty có đang đi quá đà hay không? Giá cổ phiếu Meta Platforms tăng 7,5% kể từ đầu năm, chưa bằng một nửa mức tăng của chỉ số S&P 500 và kém hơn phần lớn các công ty trong nhóm Magnificent Seven.

“Công ty cần phải trình bày rõ tầm nhìn của mình, cho thấy các bộ phận kết nối với nhau ra sao và quan trọng nhất, chứng minh được tăng trưởng ổn định”, Mike Proulx, Giám đốc nghiên cứu tại hãng Forrester, nhận định.

Magnificent Seven là biệt danh được giới tài chính đặt cho 7 hãng công nghệ hàng đầu của Mỹ, đóng vai trò chủ chốt trong việc thúc đẩy đà tăng trưởng của thị trường chứng khoán Mỹ, đặc biệt là chỉ số S&P 500 và Nasdaq những năm gần đây.

Tùy theo thời điểm, danh sách này có thể thay đổi một chút, nhưng thông thường Magnificent Seven gồm Nvidia, Microsoft, Apple, Alphabet, Amazon, Meta Platforms và Tesla. S&P 500 là một chỉ số chứng khoán quan trọng của Mỹ, đại diện cho 500 công ty đại chúng lớn nhất đang niêm yết trên các sàn giao dịch của Mỹ như NYSE (Sở giao dịch chứng khoán New York) và Nasdaq.

Cuộc đại tu mảng AI

Trong mùa hè, Mark Zuckerberg tìm cách thay đổi nhận thức rằng Meta Platforms đang tụt lại phía sau các đối thủ AI. Tháng 6, Meta Platforms đầu tư 14,3 tỉ USD để mua 49% cổ phần Scale AI và chiêu mộ nhà đồng nhà sáng lập startup gán nhãn dữ liệu này là Alexandr Wang (28 tuổi) về làm giám đốc AI. Hai tháng sau, Meta Platforms đổi tên đội ngũ phụ trách AI thành Meta Superintelligence Labs (MSL).

Khi ban lãnh đạo Meta Platforms tìm cách tái tổ chức các nhóm và chiêu mộ nhân tài hàng đầu từ đối thủ cạnh tranh, một số cựu nhân viên công khai cho rằng công ty thiếu chiến lược AI mạch lạc.

Joena Zhang, cựu nhân viên Meta Platforms, viết trên LinkedIn hồi tháng 11 rằng trong nửa đầu năm, khi MSL còn được gọi là GenAI, “không ai thực sự biết người khác đang làm gì”. Cô cho biết có vô số cuộc họp nhưng không dẫn tới “những quyết định thực sự”

Hồi tháng 7, Tijmen Blankevoort (cựu nhà nghiên cứu Meta Platforms) cho rằng công ty thiếu một tầm nhìn rõ ràng và nhất quán, khiến nhân viên khó thực sự tin tưởng và cùng nhau dốc sức theo đuổi.

Mùa hè qua, công ty mẹ Facebook đưa ra gói đãi ngộ khổng lồ để thu hút nhân tài AI hàng đầu từ các đối thủ, gồm cả OpenAI, Google DeepMind, Apple và Anthropic. Điều này khiến mối quan hệ giữa lực lượng cũ và người mới tuyển trở nên căng thẳng, vì những người đến sau lại được hưởng lương thưởng vượt trội so với người làm việc lâu năm. Theo hai nhân viên MSL, điều đó còn dẫn tới sự cạnh tranh âm thầm trong nội bộ, khi mỗi bên đều cố chứng minh rằng ý tưởng AI của mình mới là quan trọng và có giá trị nhất.

Ngoài ra, mâu thuẫn còn đến từ việc ai được ưu tiên dùng tài nguyên điện toán và ai được làm việc trong nhóm tinh hoa ở trung tâm MSL, bởi điều đó mang lại cả lợi thế công việc lẫn danh tiếng trong nội bộ công ty.

Tháng 8, Meta Platforms tiến hành cuộc tái tổ chức lớn lần thứ tư trong vòng 6 tháng để tinh giản nỗ lực về AI, chia MSL thành 4 nhóm: Phòng thí nghiệm mới có tên TBD Lab, nhóm sản phẩm phụ trách trợ lý Meta AI, nhóm hạ tầng, và phòng thí nghiệm nghiên cứu AI nền tảng lâu đời FAIR.

Sau cuộc cải tổ, việc ai chịu trách nhiệm cho dự án nào trở nên không rõ ràng và nhân sự bị điều chuyển giữa các nhóm, theo lời hai nhân viên MSL. Một người nói thêm rằng luồng thông tin giữa TBD Lab và MSL không phải lúc nào cũng thông suốt.

Ít nhất 8 nhân sự AI của Meta Platforms, gồm nhà nghiên cứu, kỹ sư và lãnh đạo sản phẩm cấp cao, đã rời công ty trong vòng hai tháng sau khi MSL được thành lập. Meta Platforms cho biết phần lớn họ đã làm việc tại công ty nhiều năm và rằng một số người nghỉ việc là bình thường với tổ chức có quy mô như vậy.

Đến tháng 10, Meta Platforms sa thải khoảng 600 người trong một cuộc tái tổ chức rộng hơn của MSL. Alexandr Wang nói với nhân viên rằng việc cắt giảm này nhằm đẩy nhanh quá trình ra quyết định.

Alexandr Wang - đồng sáng lập và cựu CEO Scale AI - hiện làm Giám đốc AI của Meta Platforms

Shay Boloor, chiến lược gia thị trường trưởng tại hãng Futurum Equities, nói với Insider rằng những thay đổi này giúp Meta Platforms tăng tốc trong việc phát hành mô hình và tích hợp AI trên Facebook, Instagram, WhatsApp.

“Meta hiện là một trong số ít công ty huấn luyện các mô hình tiên tiến và triển khai chúng cho hàng tỉ người dùng. Đó chính là hướng đi đúng mà Meta nên theo đuổi”, Shay Boloor bình luận.

Meta Platforms cũng xáo trộn đội ngũ lãnh đạo tại Reality Labs, bộ phận phát triển các sản phẩm thực tế ảo và thực tế hỗn hợp. Công ty đang cân nhắc cắt giảm ngân sách cho đơn vị metaverse thuộc Reality Labs, điều có thể dẫn tới cắt giảm việc làm, theo Insider.

Một phát ngôn viên Meta Platforms cho biết công ty đang phân bổ lại một phần đầu tư “từ metaverse sang kính AI và thiết bị đeo” để phù hợp với đà phát triển, đồng thời nhấn mạnh rằng “không có kế hoạch thay đổi rộng hơn ngoài điều đó”.

Mark Zuckerberg từng dốc toàn lực vào metaverse năm 2021, nhưng nay trọng tâm của ông là AI - Ảnh: Getty Images

Đánh giá hiệu suất khắc nghiệt

Các đợt sa thải tại MSL là một phần trong nỗ lực rộng lớn hơn của Meta Platforms nhằm thắt chặt hiệu quả hoạt động trong 2025, khi công ty giảm bớt các cấp quản lý và thực hiện quy trình đánh giá hiệu suất nghiêm ngặt hơn so với những năm trước.

Vào tháng 1, Mark Zuckerberg thông báo với nhân viên rằng ông sẽ siết chặt việc đánh giá hiệu quả làm việc và nhanh chóng cho nghỉ khoảng 5% nhân sự bị xem là có hiệu suất thấp. Đến tháng 2, công ty đã cắt giảm khoảng 3.600 người trong tổng số gần 78.450 nhân viên.

Từ tháng 5, Meta Platformsyêu cầu các quản lý phải xếp nhiều nhân viên hơn vào nhóm bị đánh giá thấp. Với những nhóm có từ 150 người trở lên, khoảng 15 - 20% nhân sự buộc phải bị xếp vào mức “dưới kỳ vọng”, cao hơn mức 12 - 15% của năm trước.

Theo nhiều nhân viên, thay đổi này khiến môi trường làm việc trở nên cực kỳ căng thẳng, giống như “nồi áp suất”, và làm gia tăng sự cạnh tranh gay gắt giữa các cá nhân. Để tránh bị rơi vào nhóm cuối, các nhóm có xu hướng ưu tiên những dự án ngắn hạn, dễ thể hiện kết quả hơn là các kế hoạch dài hơi.

Yêu cầu phải “đủ tỷ lệ người bị đánh giá thấp” khiến một số quản lý cố tình để trống vị trí hoặc tuyển người chỉ nhằm xếp họ vào nhóm hiệu suất thấp, theo nguồn tin của Insider.

Meta Platforms cho biết tâm lý nhân viên đã cải thiện trong nửa cuối năm 2025. Khảo sát nội bộ mới nhất, thực hiện từ ngày 20.10 đến 3.11, cho thấy mức “lạc quan” đạt 80%, “tự hào” đạt 71% và “niềm tin vào lãnh đạo” đạt 68%, theo dữ liệu mà Meta Platforms chia sẻ với Insider.

Mỗi chỉ số này đều tăng từ 10 đến 12 điểm % so với khảo sát trước đó, diễn ra từ 21.4 đến 5.5. Cuộc khảo sát mới nhất có tỷ lệ tham gia là 91%, Meta Platforms cho hay.

Lý do rời đi và ở lại

Sự kết hợp giữa thay đổi chính sách, tái tổ chức, cắt giảm việc làm và kỳ vọng hiệu suất cao hơn đã kích hoạt làn sóng nghỉ việc trong năm 2025. Một số nhân viên cho biết lập trường chính trị ngày càng thay đổi của Meta Platforms và những điều chỉnh trong quản trị nội bộ không còn phù hợp với giá trị cá nhân của họ.

“Meta năm 2025 là công ty rất khác so với Oculus và Facebook hồi 2017”, một kỹ sư rời Meta Platforms vào tháng 8, sau gần 8 năm gắn bó, viết trong một thông điệp chia tay nội bộ.

Kỹ sư này viện dẫn “vấn đề nguyên tắc” cho sự ra đi của mình, đồng thời nói thêm rằng “sự liên kết đôi khi ngầm, đôi khi công khai với chính quyền Trump” đã mâu thuẫn với các giá trị cá nhân ông. Những chủ đề tương tự cũng xuất hiện trong các trường hợp nghỉ việc khác trong năm 2025.

Một phát ngôn viên Meta Platforms cho biết các trường hợp xin nghỉ việc chỉ chiếm một phần nhỏ trong toàn công ty. Meta Platforms hiện có 78.450 nhân viên và quy mô nhân sự tăng 8% so với cùng kỳ năm trước.

Một số nhân viên rời Meta Platforms nói với Insider rằng họ không còn kênh hiệu quả để phản hồi với lãnh đạo về các chủ đề như DEI (Đa dạng - Công bằng - Hòa nhập) hay việc đề cao “năng lượng nam tính”, bởi các câu hỏi trong các buổi hỏi & đáp đã được chọn trước, và bài đăng chỉ trích quyết định của lãnh đạo đôi khi bị gỡ khỏi nền tảng nội bộ.

Jonny Oser, Phó chủ tịch phụ trách truyền thông nội bộ của Meta Platforms, cho biết công ty sẽ không trả lời những câu hỏi dễ gây rắc rối nếu bị lộ ra ngoài, hoặc những câu hỏi về nhân sự mà ban lãnh đạo đã giải thích trước đó.

Phát ngôn viên Meta Platforms nói công ty không xóa bài viết chỉ vì nội dung chỉ trích ban lãnh đạo, mà chỉ can thiệp khi bài vi phạm các quy định về ứng xử trong cộng đồng, chẳng hạn có lời lẽ thiếu tôn trọng. Người này nói thêm rằng thực tế vẫn có rất nhiều bài đăng phê phán lãnh đạo được giữ nguyên, miễn là chúng tuân thủ quy định và mang tính góp ý xây dựng.

Trong một cuộc khảo sát ẩn danh vào tháng 1 mang tên “Đo lường nỗi sợ nơi làm việc”, nhiều nhân viên Meta Platforms cho biết rất lo ngại nếu nói thẳng về điều kiện làm việc thì có thể bị kỷ luật. Theo ảnh chụp màn hình mà Insider xem được, hai mức được chọn nhiều nhất là “rất sợ” và “cực kỳ sợ”.

Dù một số người rời đi, những người khác cho biết vẫn lạc quan về môi trường mới tại Meta Platforms.

Hai nhân viên hiện tại nói với Insider rằng Meta Platforms vẫn là nơi làm việc đáng giá, đặc biệt với những ai quen hoạt động trong môi trường áp lực cao.

“Tôi cho rằng những người tự tin vào kỹ năng của mình và có thành tích cao thường sẽ thành công”, một kỹ sư cấp cao nhận xét.

Một cựu nhân viên Meta Platforms cho rằng công ty trước đây “quá nuông chiều người lao động”, nhưng điều đó đang thay đổi.

Một kỹ sư tiết lộ về những lý do để ở lại Meta Platforms: "Điểm tích cực là chúng ta vẫn đang đi tiên phong trong nghiên cứu và phát triển. Có rất nhiều thứ thú vị về AI, thiết bị đeo thông minh và robot đang được tiến hành, mang đến cho những nhân viên xuất sắc cơ hội học hỏi và xây dựng nhiều kỹ năng tốt. Hơn nữa, chúng tôi vẫn được trả lương rất cao, lại có đồ ăn miễn phí. Điều đó giúp ích rất nhiều”.

Sơn Vân

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/meta-2025-cuoc-dai-tu-mang-ai-danh-gia-hieu-suat-khac-nghiet-va-sa-thai-chan-dong-242435.html