Theo TechCrunch, Meta sẽ cập nhật chính sách quyền riêng tư từ ngày 16.12 để phản ánh thay đổi này, đồng thời sẽ thông báo đến người dùng trong vài ngày tới. Chính sách mới được áp dụng trên toàn cầu, ngoại trừ người dùng tại Hàn Quốc, Vương quốc Anh và Liên minh châu Âu - nơi luật bảo mật dữ liệu không cho phép hình thức thu thập này.
Người chat với Meta AI sẽ bị thu thập dữ liệu phục vụ trong hệ sinh thái của Meta
Chỉ ảnh hưởng đến quảng cáo trên Facebook và Instagram
Từ lâu, hoạt động kinh doanh cốt lõi của Meta đã dựa trên việc xây dựng hồ sơ chi tiết về người dùng Facebook và Instagram để bán quảng cáo siêu nhắm mục tiêu. Công ty cung cấp cho các nhà quảng cáo công cụ tiếp cận những nhóm người dùng và nhân khẩu học cụ thể. Giờ đây, Meta sẽ sử dụng thêm dữ liệu từ các cuộc trò chuyện với chatbot AI để mở rộng hồ sơ này, cung cấp thêm một nguồn tín hiệu mạnh mẽ khác nhằm tối ưu hóa quảng cáo.
Trên thực tế, Meta vốn đã có rất nhiều thông tin về người dùng, nhưng Meta AI lại tạo ra một dòng dữ liệu hoàn toàn mới và phong phú hơn. Theo công ty, hơn một tỉ người trò chuyện với Meta AI mỗi tháng và việc người dùng có những cuộc đối thoại dài, chi tiết với chatbot là điều phổ biến. Cho đến nay, Meta chủ yếu cung cấp các sản phẩm AI miễn phí, nhưng giờ đây hãng có thể cải thiện dịch vụ quảng cáo – vốn rất giá trị - dựa trên dữ liệu thu được từ đó.
Ví dụ, nếu một người dùng trò chuyện với Meta AI về việc leo núi, công ty có thể hiển thị quảng cáo liên quan đến dụng cụ leo núi. Tuy nhiên, phát ngôn viên Emil Vazquez của Meta cho biết bản cập nhật quyền riêng tư này không chỉ áp dụng riêng cho Meta AI mà còn mở rộng sang các sản phẩm AI khác của công ty.
Điều này đồng nghĩa, Meta có thể sử dụng dữ liệu từ các tính năng AI tích hợp trong kính thông minh Ray-Ban Meta - bao gồm cả ghi âm giọng nói, hình ảnh, video được AI phân tích - để phục vụ quảng cáo. Ngoài ra, Meta cũng có thể khai thác dữ liệu từ tính năng video AI mới mang tên Vibes hay công cụ tạo ảnh bằng AI mang tên Imagine.
Các cuộc trò chuyện với Meta AI sẽ chỉ ảnh hưởng đến quảng cáo trên Facebook và Instagram nếu người dùng đăng nhập cùng một tài khoản trên cả hai nền tảng. Meta khẳng định hiện không có cách nào để người dùng từ chối việc này.
Những thay đổi về quyền riêng tư một lần nữa nhắc nhở rằng các sản phẩm miễn phí từ những tập đoàn công nghệ lớn thường đi kèm với những điều kiện ràng buộc. Nhiều công ty công nghệ đã sử dụng tương tác với AI để huấn luyện mô hình của họ. Chẳng hạn, Meta đã dùng dữ liệu từ giọng nói, ảnh, video phân tích qua Meta AI trên kính thông minh để cải thiện công nghệ. Giờ đây, dữ liệu này còn được đưa thẳng vào hệ thống quảng cáo của họ.
Trong buổi họp báo, bà Christy Harris - quản lý chính sách quyền riêng tư của Meta - cho biết công ty vẫn đang xây dựng hệ thống để tận dụng tương tác với AI nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm quảng cáo. Tuy nhiên, Meta cam kết các cuộc trò chuyện về những chủ đề nhạy cảm - bao gồm quan điểm tôn giáo, khuynh hướng tình dục, chính kiến, sức khỏe, nguồn gốc chủng tộc hay dân tộc, niềm tin triết học hoặc việc tham gia công đoàn - sẽ không bị khai thác để hiển thị quảng cáo.
Các hãng khác thì sao?
Với OpenAI, đơn vị đứng sau ChatGPT, chiến lược kiếm tiền từ AI đã bắt đầu chuyển động rõ rệt. Sau khi trở thành công cụ được sử dụng rộng rãi trên toàn cầu, ChatGPT không chỉ dừng ở hỗ trợ người dùng sáng tạo nội dung, tra cứu hay trò chuyện. Công ty đã giới thiệu tính năng thanh toán trực tiếp trong ứng dụng, cho phép mua hàng trên các nền tảng như Etsy hay Shopify.
Đây là bước đi nhằm biến ChatGPT thành một “chợ điện tử” mới, nơi AI không chỉ là trợ lý mà còn là kênh thương mại. Song song, OpenAI đang tuyển dụng nhân sự cấp cao để phát triển mảng quảng cáo, với mục tiêu biến ChatGPT thành cỗ máy doanh thu trị giá hàng tỉ USD. Dù chưa đặt quảng cáo trực tiếp vào giao diện trò chuyện, nhưng kịch bản này ngày càng được nhắc tới nhiều hơn, với điều kiện phải tinh tế để không phá vỡ trải nghiệm người dùng.
Khác với OpenAI, Google lại chọn cách tiếp cận thận trọng hơn với Gemini. Từ đầu năm, công ty đã tích hợp các mô hình ngôn ngữ vào dịch vụ quảng cáo Performance Max, giúp nhà quảng cáo tự động tạo ra nội dung hấp dẫn và phù hợp hơn. Tuy nhiên, khi nói đến khả năng hiển thị quảng cáo ngay trong chatbot Gemini, Google khẳng định sẽ chưa làm trong năm 2025.
Sundar Pichai, CEO của Alphabet, thừa nhận công ty có “ý tưởng hay” để quảng cáo xuất hiện một cách tự nhiên và hữu ích, nhưng ông hiểu rõ rủi ro nếu người dùng cảm thấy bị “quấy rầy”. Với Gemini, Google ưu tiên phát triển các gói trả phí như AI Pro hay AI Ultra, mở rộng quyền truy cập và tốc độ xử lý thay vì ngay lập tức nhúng quảng cáo.
Trong khi đó, Anthropic, nhà phát triển Claude, lại đi theo một hướng được xem là “lành tính” hơn. Công ty này công bố chính sách cho phép người dùng lựa chọn: hoặc đồng ý để dữ liệu trò chuyện được dùng huấn luyện mô hình, hoặc từ chối hoàn toàn. Những người đồng ý (opt-in) sẽ giúp Claude cải thiện, nhưng dữ liệu được giữ tối đa trong 5 năm và loại bỏ nội dung nhạy cảm.
Chính sách này tạo sự minh bạch, củng cố niềm tin của người dùng trong bối cảnh dư luận ngày càng lo lắng về quyền riêng tư. Claude hiện chưa có động thái thương mại hóa bằng quảng cáo, nhưng lựa chọn bảo mật này có thể là lợi thế cạnh tranh so với các đối thủ.
Đối lập hoàn toàn với sự thận trọng của Google và tính minh bạch của Anthropic, xAI và Grok - do Elon Musk phát triển và tích hợp trực tiếp vào mạng xã hội X – áp dụng một cơ chế mặc định gây nhiều tranh cãi: tất cả dữ liệu từ người dùng, từ bài đăng, tin nhắn đến câu hỏi cho Grok, đều có thể được sử dụng để huấn luyện AI, trừ khi người dùng chủ động từ chối. Điều này đã vấp phải chỉ trích từ giới chuyên gia an ninh mạng và các nhà nghiên cứu AI vì thiếu minh bạch, nhất là khi Grok chưa có báo cáo an toàn chi tiết. Nhiều ý kiến cũng lo ngại về mối liên hệ giữa xAI với chính phủ Mỹ khi xuất hiện thông tin nền tảng này có thể dùng cả dữ liệu công quyền để huấn luyện.
Điểm chung là, dù cách tiếp cận khác nhau, các tập đoàn AI hàng đầu đều đang bước vào giai đoạn tìm đường kiếm tiền. Từ quảng cáo, thương mại điện tử đến các gói trả phí, AI không còn là dịch vụ miễn phí vô điều kiện. Việc Meta công khai khai thác dữ liệu trò chuyện AI để tăng sức mạnh cho nền tảng quảng cáo chỉ là bước khởi đầu của xu thế mới: biến những cuộc trò chuyện vốn mang tính riêng tư thành tài nguyên kinh doanh.
Bùi Tú