Theo Báo cáo đánh giá tác động môi trường dự án đường sắt Bến Thành – Cần Giờ do Công ty Cổ phần đầu tư và phát triển đường sắt cao tốc Vinspeed thực hiện, tuyến metro nối trung tâm TP.HCM với Cần Giờ có chiều dài 52,92km, tổng mức đầu tư hơn 85.650 tỷ đồng, tương đương khoảng 4 tỷ USD.
Công trình dự kiến thi công vào cuối năm nay và hoàn thành, khai thác năm 2028. Trong đó phần thi công, lắp đặt thiết bị được thực hiện từ quý IV/2025 đến quý III/2027. Cuối năm 2027, đơn vị sẽ vận hành thử nghiệm và quý I/2028 bắt đầu khai thác thương mại.
Tuyến metro Bến Thành-Cần Giờ có điểm cuối đặt tại khu đô thị Cần Giờ. (Ảnh: Lương Ý)
Báo cáo cho thấy tuyến metro này có điểm đầu tại ga Bến Thành của tuyến metro số 1 Bến Thành-Suối Tiên; điểm cuối tại xã Cần Giờ. Có 1 depot dự kiến đặt tại xã Cần Giờ và 2 trung tâm bảo dưỡng đặt tại Cần Giờ và Tân Thuận (Quận 7 cũ).
Tuyến này có 2 giai đoạn đầu tư nhà ga. Giai đoạn 1 có 2 ga là Bến Thành và ga Cần Giờ.
Giai đoạn 2 có 4 ga bao gồm ga Tân Thuận, ga Tân Mỹ, ga Nhà Bè và ga Bình Khánh (dựa theo nhu cầu). Ở giai đoạn 2 sẽ có 2 loại hình tàu chạy, gồm tàu tốc hành từ ga đầu đến ga cuối và tàu thường dừng tại tất cả các ga.
Dự án đi qua 8 xã phường của TP, gồm phường Bến Thành, phường Xóm Chiều, phường Tân Thuận, phường Tân Mỹ, xã Nhà Bè, xã Bình Khánh, xã An Thới Đông và xã Cần Giờ, với tổng diện tích đất sử dụng khoảng 317,67 ha.
Metro Bến Thành-Cần Giờ được xây dựng đường đôi, khổ 1435 mm, tốc độ thiết kế 350 km/h; dự kiến thời gian di chuyển từ ga đầu đến ga cuối khoảng hơn 13 phút.
Toàn tuyến dự kiến có 5 đoàn tàu, mỗi tàu 8 toa với sức chứa 600 hành khách sử dụng ghế ngồi cố định, không có chỗ đứng.
Dự kiến tần suất chạy tàu 20 phút/chuyến, áp dụng thống nhất cho cả khung giờ cao điểm và thấp điểm trong ngày, bắt đầu từ 6-23h tất cả ngày trong tuần.
Sơ đồ hướng tuyến metro Bến Thành-Cần Giờ. (Nguồn: Vinspeed)
Hướng tuyến bắt đầu từ Km0+00 khu vực nút giao Hàm Nghi – Lê Lợi (Bến Thành), theo dọc đường Phó Đức Chính vượt qua rạch Bến Nghé sang đường Lê Quốc Hưng.
Sau khi đi qua chợ Xóm Chiếu sẽ chuyển hướng đi dọc theo đường Nguyễn Tất Thành đến khu vực cầu Tân Thuận 2 sang đường Nguyễn Văn Linh qua nút giao với đường Nguyễn Thị Thập (khoảng Km4+950) sang địa phận phường Tân Mỹ.
Tuyến này tiếp tục vượt qua nút giao giữa đường Nguyễn Văn Linh với cầu Phú Mỹ đến đường Nguyễn Lương Bằng; vượt sông Rạch Đĩa sang địa phận xã Nhà Bè; vượt sông Soài Rạp sang địa phận xã Bình Khánh.
Tiếp tục đi song song với đường bộ cao tốc Bến Lức – Long Thành, sau đó chuyển hướng Đông Nam bám theo đường Rừng Sác vượt sông Lôi Giang, sông Dinh Bà đến điểm cuối thuộc khu đô thị Cần Giờ- xã Cần Giờ.
Đơn vị đầu tư cho biết hướng tuyến lựa chọn đi qua vùng đệm khu dự trữ sinh quyển Cần Giờ mà không đi vào vùng lõi. Đoạn tuyến Km44+00 đi về phía Đông tránh ranh giới khu vực bảo vệ rừng loại I.
Dự án đường sắt Bến Thành – Cần Giờ là dự án đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông mới, đầu tư trực tiếp. Dự án dự kiến sử dụng khoảng 400 lao động sau khi đưa vào vận hành.
Trước đó, ngày 29/10, Văn phòng UBND TP.HCM đã thông báo kết luận của Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được, tại cuộc họp giải quyết kiến nghị của Tập đoàn Vingroup, trong đó có dự án đường sắt đô thị nối trung tâm TP.HCM - Cần Giờ.
Nhà đầu tư đề xuất kéo dài tuyến metro kết nối Cần Giờ đi trung tâm TP.HCM tới ga Bến Thành - kết nối trực tiếp tại ga Bến Thành của tuyến số 1 Bến Thành - Suối Tiên, thay vì điểm dừng ở Tân Thuận (Quận 7 cũ).
Tuyến đường sắt đô thị nối Cần Giờ chạy song song với đường rừng Sác trên địa phận Cần Giờ. (Ảnh: Lương Ý)
Việc điều chỉnh tuyến về ga Bến Thành nhằm nâng cao hiệu quả khai thác vận hành, tăng độ phủ dịch vụ, và khả năng kết nối khu dân cư, trung tâm thương mại và khu vực trung tâm kinh tế hành chính của thành phố. Bên cạnh đó, việc điều chỉnh tuyến tăng tính kết nối với mạng lưới metro của thành phố, góp phần hình thành mạng lưới giao thông công cộng đồng bộ, thuận tiện cho người dân.
Phương án phát sinh đoạn Bến Thành đến Tân Thuận, nhà đầu tư đề xuất được đi ngầm, để giảm chi phí đền bù giải tỏa. Riêng đoạn từ Tân Thuận đến Cần Giờ sẽ tiếp tục thực hiện theo phương án đã đề xuất trước đó.
Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được ủng hộ đề xuất điều chỉnh điểm đầu tuyến từ ga Tân Thuận sang ga Bến Thành, và đề nghị nhà đầu tư tiếp tục nghiên cứu hướng tuyến, nhằm đảm bảo tính khả thi, tối ưu hóa khả năng khai thác, gia tăng khả năng kết nối và phục vụ phát triển kinh tế - xã hội theo định hướng phát triển không gian đô thị của TP.HCM, phát huy tối đa hiệu quả đầu tư.
Song song đó, phối hợp với các sở ngành liên quan cập nhật hướng tuyến bổ sung vào quy hoạch đường sắt đô thị.
Theo phương án cũ, tuyến metro kết nối trung tâm TP.HCM đến Cần Giờ dài khoảng 48,5 km, đi trên cao, điểm đầu đặt tại phường Tân Thuận, điểm cuối nối vào Khu đô thị lấn biển Cần Giờ, với tổng mức đầu tư khoảng 2,9 tỷ USD.
Hà Linh