Tổng quan điều chỉnh dự án Metro số 2
Ban Quản lý đường sắt đô thị (MAUR) đã trình UBND TP.HCM và Sở Xây dựng báo cáo điều chỉnh dự án Metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương), đề xuất tăng tổng mức đầu tư từ 47.890 tỷ đồng lên 52.047 tỷ đồng. Nguyên nhân chính của việc điều chỉnh này bao gồm việc bổ sung quy mô xây dựng, cập nhật công nghệ mới và yếu tố trượt giá.
Trước đó, TP.HCM đã thống nhất chuyển đổi nguồn vốn cho dự án từ vốn vay ODA sang sử dụng ngân sách thành phố. Sự thay đổi này đi kèm với những điều chỉnh quan trọng về kỹ thuật và quy mô để đảm bảo tính đồng bộ và hiệu quả lâu dài.
Dãy nhà mặt tiền đường Cách mạng Tháng Tám, quận Tân Bình (cũ) đã lùi sâu sau khi bàn giao mặt bằng cho Metro Số 2. (Ảnh: Giang Anh).
Những thay đổi chính trong đề xuất mới
Phương án điều chỉnh bao gồm nhiều thay đổi đáng chú ý về quy mô, công nghệ và dự báo vận hành, nhằm tối ưu hóa hiệu quả của tuyến metro huyết mạch này.
Mở rộng quy mô và kết nối liên tuyến
Theo đề xuất mới, tổng chiều dài tuyến Metro Bến Thành - Tham Lương sẽ là 11,269 km, tăng hơn 200 m so với thiết kế ban đầu. Trong đó, có 9,255 km đi ngầm và phần còn lại chạy trên cao cùng đường dẫn vào depot. Quy mô dự án bao gồm 10 ga ngầm (tính cả ga trung tâm Bến Thành), một ga trên cao và một depot tại Tham Lương (quận 12 cũ).
Một bổ sung quan trọng là đoạn kết nối trực tiếp với tuyến Metro số 1 tại ga Bến Thành và mở rộng các hạng mục tại Depot Tham Lương. Việc này nhằm đảm bảo khả năng kết nối đồng bộ với tuyến Metro số 6 trong tương lai (kết nối sân bay Tân Sơn Nhất và sân bay Long Thành) cũng như các tuyến đường sắt đô thị khác.
Nâng cấp công nghệ và số lượng đoàn tàu
Hệ thống cấp điện cho tàu sẽ được thay đổi từ công nghệ ray thứ ba sang hệ thống cấp điện trên cao. Giải pháp này tương tự như tuyến Metro số 1, giúp tăng cường an toàn và đồng bộ hóa công nghệ giữa các tuyến.
Thiết kế mới cũng bổ sung hệ thống thu hồi năng lượng tái sinh từ quá trình phanh tàu, giúp tiết kiệm điện năng vận hành. Số lượng đoàn tàu cũng được tính toán lại để đáp ứng nhu cầu gia tăng:
Giai đoạn đầu: 14 đoàn tàu (loại 3 toa).
Giai đoạn tiếp theo: Tăng lên 16 đoàn tàu và sau đó là 22 đoàn tàu (loại 6 toa).
Dự báo lưu lượng hành khách tăng
Việc điều chỉnh thiết kế dựa trên các tính toán cập nhật về lưu lượng hành khách, với dự báo nhu cầu di chuyển trong giờ cao điểm sẽ tăng đáng kể qua các năm:
Đến năm 2030: Hơn 11.800 khách mỗi giờ mỗi hướng.
Đến năm 2040: Hơn 28.500 khách mỗi giờ mỗi hướng.
Đến năm 2060: Hơn 40.500 khách mỗi giờ mỗi hướng.
Cơ cấu tổng mức đầu tư mới
Tổng chi phí 52.047 tỷ đồng trong phương án cập nhật được phân bổ vào các hạng mục chính sau:
Lịch trình triển khai dự kiến
Dự án Metro Bến Thành - Tham Lương được phê duyệt lần đầu vào năm 2010 với kỳ vọng tạo ra một trục giao thông công cộng khối lượng lớn, kết nối trung tâm thành phố với cửa ngõ Tây Bắc. Tuy nhiên, dự án đã gặp nhiều vướng mắc về vốn, thủ tục và giải phóng mặt bằng, dẫn đến việc chưa thể thi công.
Hướng tuyến Metro Số 2. (Đồ họa: Thanh Huyền).
Theo kế hoạch mới nhất, dự án dự kiến sẽ khởi công vào ngày 15/01/2026 và hoàn thành vào năm 2030. Đây cũng là dự án đầu tiên TP.HCM dự kiến áp dụng các cơ chế đặc thù theo Nghị quyết 188 của Quốc hội để đẩy nhanh tiến độ.
Lưu ý: Các thông tin về tổng mức đầu tư và tiến độ là đề xuất trong báo cáo điều chỉnh dự án và có thể thay đổi trong quá trình phê duyệt và triển khai thực tế.
CTVX