Người thợ làm mì Chũ tại Hợp tác xã Trại Lâm, xã Nam Dương, tỉnh Bắc Ninh phơi sản phẩm trong nhà màng.
Giữa miền trung du Bắc Bộ, mì Chũ (Bắc Ninh) từ lâu đã trở thành niềm tự hào của người địa phương. Bột mì được chế biến từ những hạt lúa bao thai hồng nổi tiếng, được trồng trên những cánh đồng mênh mông bên con sông Lục Nam trong lành. Nhờ bàn tay khéo léo của những người thợ, mì Chũ mang hương vị dẻo, thơm đặc trưng không lẫn vào đâu được. Trải qua hơn nửa thế kỷ, nghề làm mì nơi đây vẫn được gìn giữ như một nét đẹp văn hóa, kết tinh tinh túy của đất, gạo và con người quê hương tỉnh Bắc Ninh.
Bắc Ninh có nhiều nơi làm mì, nhưng nổi tiếng nhất là xã Nam Dương, tỉnh Bắc Ninh, nơi sản xuất mì Chũ dai, ngon được nhiều người ưa chuộng.
Trước đây, các nhà sản xuất mỳ thủ công nên năng lực sản xuất rất thấp, người thợ phải trải qua quy trình thủ công tỉ mỉ và vất vả để làm ra sợi mỳ dẻo, thơm, khi nấu không bị nát.
Hiện tại công nghệ, máy móc, thiết bị đã hỗ trợ rất nhiều cho các xưởng làm mì Chũ như: máy tráng bánh, máy thái bánh... nên năng lực sản xuất tốt hơn, thu nhập làm nghề của người dân cũng tăng lên nhiều.
Công nghệ hiện đại giúp cho tráng bánh chín đúng độ, máy thái bánh bảo đảm mỗi sợi mỳ đều kích thước.
Mì thái bánh xong sẽ được phơi nắng trong vòng từ 3 đến 4 giờ đồng hồ.
Công đoạn phơi nắng đóng vai trò quan trọng, nhiều xưởng sản xuất đã đầu tư nhà màng, bảo đảm quy trình được xuyên suốt không phụ thuộc vào sự ảnh hưởng của thời tiết.
Sản phẩm hoàn thành qua các khâu tạo nên từng sợi mì có màu trắng, trong, khô và đặc biệt sẽ có màu gạo tự nhiên.
Bí quyết để tạo ra sợi mỳ dai, thơm, thanh vị gạo nằm ở quy trình sản xuất với công thức gia truyền, tuân thủ nghiêm ngặt những nguyên tắc từ khâu chọn, vo, ngâm xay, phơi, chần và đóng gói sản phẩm.
Bằng các phương pháp truyền thống tại đây, dù không sử dụng các chất bảo quản thực phẩm, hàn the… Nhưng sợi mì Chũ vẫn có độ giòn, dẻo, dai và thơm ngon đặc trưng.
Hợp tác xã Trại Lâm, xã Nam Dương, tỉnh Bắc Ninh là đơn vị chế biến sản phẩm mì Chũ lớn trên địa bàn. Bà Đào Thị Hương - Giám đốc Hợp tác xã cho biết, hiện Hợp tác xã có 3 dòng sản phẩm và đều đạt chứng nhận OCOP 4 sao. Ngoài các sản phẩm truyền thống Hợp tác xã Trại Lâm còn đưa ra thị trường sản phẩm mì Chũ rau, củ, quả.
Ban đầu, khi đưa rau tươi vào sản xuất thành mì rau củ gặp rất nhiều vấn đề. Rau tươi xay ép nước để trộn với gạo rất dễ bị mốc do rau xay bị sủi bọt, lên men chua nhiều hơn, tỷ lệ mốc mì cao hơn nếu thời tiết ẩm, tỷ lệ hao hụt nguyên liệu lớn… Nhờ sự tư vấn của chuyên gia cùng với kinh nghiệm những lần thất bại cơ sở đã sản xuất thành công các sản phẩm mì Chũ rau, củ, quả. Hiện nay, sản phẩm đã được xuất khẩu sang các thị trường khó tính như Nhật Bản, Đức, Hàn Quốc, Nga, Singapore…
Từ một sản phẩm truyền thống, với sự nỗ lực, sáng tạo của con người, sản phẩm đã được nâng tầm. Giá trị sản phẩm không chỉ được khẳng định ở thị trường trong nước mà còn được đánh giá cao ở thị trường nước ngoài.
NHÓM PHÓNG VIÊN