Theo dữ liệu từ tập đoàn LSEG, Microsoft, Alphabet (công ty mẹ Google), Amazon và Meta Platforms đang chuẩn bị báo cáo doanh thu tăng trưởng mạnh mẽ trong quý 3/2025.
Các gã khổng lồ công nghệ Mỹ này nhiều khả năng sẽ tuyên bố tiếp tục đầu tư hàng tỉ USD vào AI (trí tuệ nhân tạo) với niềm tin rằng đây là lĩnh vực mang lại lợi ích dài hạn.
Tuy nhiên, hàng loạt nhà lãnh đạo công nghệ, gồm cả Sam Altman (Giám đốc điều hành OpenAI), Jeff Bezos (Giám đốc điều hành Amazon) và David Solomon (Giám đốc điều hành Goldman Sachs), gần đây đã cảnh báo rằng cơn sốt cổ phiếu công nghệ đã vượt xa các yếu tố cơ bản.
Microsoft, Alphabet, Amazon và Meta Platforms có thể báo cáo doanh thu tăng trưởng mạnh mẽ trong quý 3/2025 - Ảnh: Internet
Một số nhà đầu tư dù lo ngại về sự hưng phấn thái quá với AI nhưng cũng e dè không dám “đánh cược ngược chiều”. Họ đã bắt đầu chuyển dòng vốn khỏi những cổ phiếu đang được thổi giá, áp dụng lại các chiến lược từ thời bong bóng dotcom để tránh rủi ro tương tự với AI.
Bong bóng dotcom diễn ra vào cuối thập niên 1990 đến đầu thập niên 2000, chính xác nhất là từ năm 2000 đến 2002. Đây là vụ khủng hoảng thị trường chứng khoán liên quan đến các công ty internet.
Nguyên nhân
Cuối thập niên 1990, các nhà đầu tư đổ xô vào các công ty internet mới thành lập, kỳ vọng rằng chúng sẽ mang lại lợi nhuận khổng lồ. Nhiều công ty không có mô hình kinh doanh vững chắc nhưng vẫn nhận được nguồn vốn lớn và định giá cao trên thị trường chứng khoán.
Các công ty dotcom (hoạt động chủ yếu trên internet và có tên miền kết thúc bằng.com) chi tiền vào quảng cáo, mở rộng nhanh mà không có doanh thu ổn định.
Hậu quả
Tháng 3.2000, chỉ số Nasdaq (đại diện cho nhiều hãng công nghệ) đạt đỉnh và sau đó giảm mạnh, mất hơn 75% giá trị vào năm 2002. Nhiều công ty dotcom như Pets.com, Webvan và eToys sụp đổ hoàn toàn. Từ đó, thị trường lao động ngành công nghệ bị ảnh hưởng nghiêm trọng và nhiều người mất việc.
Bài học
Sau vụ nổ bong bóng dotcom, các hãng công nghệ tập trung hơn vào mô hình kinh doanh bền vững và lợi nhuận thực tế. Những hãng công nghệ như Amazon, Google, eBay đã tồn tại qua giai đoạn này và phát triển mạnh mẽ nhờ chiến lược kinh doanh dài hạn.
Lợi nhuận từ AI vẫn còn là ẩn số
Bốn gã khổng lồ công nghệ Microsoft, Alphabet, Amazon, Meta Platforms cùng một số công ty điện toán đám mây lớn khác dự kiến chi tới 400 tỉ USD cho hạ tầng AI trong năm 2025. Tuy nhiên, hiệu quả thực tế mà các doanh nghiệp thu được khi áp dụng công nghệ này vẫn chưa chắc chắn.
Theo một nghiên cứu của Viện Công nghệ Massachusetts (Mỹ), trong hơn 300 dự án AI được khảo sát, chỉ khoảng 5% mang lại hiệu quả đo lường được. Phần lớn dự án AI bị chết yểu ở giai đoạn thử nghiệm do khó tích hợp vào quy trình làm việc và mô hình không thể mở rộng quy mô.
“Nhìn chung, các mô hình AI hiện nay vẫn chưa đạt mức kỳ vọng. Tôi cảm thấy ngành công nghiệp đang có bước nhảy vọt quá lớn và đang cố gắng giả vờ rằng điều này thật tuyệt vời. Song thực tế không phải vậy mà đó chỉ là mớ hỗn độn”, Andrej Karpathy, đồng sáng lập OpenAI và cựu giám đốc AI của Tesla, phát biểu đầu tháng 10.
Điều này có thể gây rắc rối cho đợt tăng giá cổ phiếu được châm ngòi bởi AI, từng giúp vốn hóa của các hãng công nghệ lớn tăng thêm khoảng 6.000 tỉ USD kể từ khi ChatGPT ra mắt vào tháng 11.2022, đồng thời cũng ảnh hưởng đến nền kinh tế Mỹ, khi chi tiêu cho AI được cho đang bù đắp phần suy giảm do thuế quan thời chính quyền Trump.
“Thỏa thuận vòng tròn” làm dấy lên lo ngại
Mối lo ngại càng tăng khi xuất hiện các thỏa thuận vòng tròn, gợi nhớ thời kỳ bong bóng dotcom thập niên 1990. Ví dụ, Nvidia thông báo đầu tư 100 tỉ USD vào OpenAI, một trong những khách hàng mua chip AI lớn nhất của mình.
OpenAI đã ký các hợp đồng AI trị giá hơn 1.000 tỉ USD nhưng chưa công bố rõ nguồn vốn tài trợ, gồm cả cam kết mua 300 tỉ USD sức mạnh điện toán từ Oracle.
Bên cạnh đó, nợ vay đang ngày càng trở thành công cụ chính để tài trợ cho làn sóng đầu tư hạ tầng AI - một điều khác biệt so với các chu kỳ đầu tư trước đây.
Mới đây, Meta Platforms đã ký một thỏa thuận tài chính trị giá 27 tỉ USD với công ty tín dụng tư nhân Blue Owl Capital để xây dựng trung tâm dữ liệu lớn nhất của mình.
“Khi các công ty vừa là bên cung cấp vốn vừa là khách hàng của nhau, các quyết định đầu tư có thể không còn dựa trên nhu cầu thực tế hay hiệu quả hoạt động, mà chỉ nhằm duy trì kỳ vọng tăng trưởng cho nhau. Những thỏa thuận như vậy không hẳn là vấn đề, nhưng nếu trở thành xu hướng phổ biến, chúng sẽ tăng rủi ro hệ thống”, Ahmed Banafa, giáo sư kỹ thuật tại Đại học San Jose State (Mỹ), nhận định.
Một số nhà đầu tư tin tưởng triển vọng dài hạn
Một số nhà đầu tư cho rằng dù thị trường đang được thổi phồng bởi cơn sốt AI, nhưng giá trị thật đang dần xuất hiện, khi các hãng công nghệ lớn vẫn duy trì tăng trưởng doanh thu hai chữ số và có dòng tiền mạnh.
“Hiện nay, mức độ ứng dụng AI còn thấp, nhưng điều đó không phản ánh tương lai. Khi các doanh nghiệp chi tiêu nhiều hơn và các mô hình AI tiếp tục đổi mới, việc ứng dụng công nghệ này sẽ tăng mạnh trong thời gian tới”, Eric Schiffer, Giám đốc điều hành quỹ đầu tư Patriarch Organization, bình luận.
Patriarch Organization (có trụ sở tại thành phố Los Angeles, Mỹ) đang nắm cổ phần trong cả 7 công ty thuộc nhóm Magnificent Seven.
Magnificent Seven là biệt danh được giới tài chính đặt cho 7 hãng công nghệ hàng đầu của Mỹ, đóng vai trò chủ chốt trong việc thúc đẩy đà tăng trưởng của thị trường chứng khoán Mỹ, đặc biệt là chỉ số S&P 500 và Nasdaq những năm gần đây. Tùy theo thời điểm, danh sách này có thể thay đổi một chút, nhưng thông thường Magnificent Seven gồm Nvidia, Microsoft, Apple, Alphabet, Amazon, Meta và Tesla.
Cụm từ này được lấy cảm hứng từ bộ phim cao bồi kinh điển The Magnificent Seven (1960), với hình ảnh 7 tay súng giỏi nhất hợp lực để giải cứu một ngôi làng. Trong ngữ cảnh tài chính, nó mô tả 7 cổ phiếu công nghệ hùng mạnh nhất, dẫn dắt thị trường, có ảnh hưởng lớn đến các chỉ số chứng khoán nhờ vào vốn hóa khổng lồ và tăng trưởng ấn tượng.
Tuy nhiên, khi thị trường điều chỉnh hoặc có biến động (chiến tranh thương mại, lãi suất tăng, hay khủng hoảng chuỗi cung ứng), nhóm này cũng có thể lao dốc mạnh do ảnh hưởng lan rộng từ tâm lý thị trường và mức định giá cao.
S&P 500 là một chỉ số chứng khoán quan trọng của Mỹ, đại diện cho 500 công ty đại chúng lớn nhất đang niêm yết trên các sàn giao dịch của Mỹ như NYSE (Sở giao dịch chứng khoán New York) và Nasdaq. Nó được xem là chỉ số đại diện tốt nhất cho toàn bộ nền kinh tế Mỹ vì bao gồm các công ty thuộc nhiều ngành nghề khác nhau như công nghệ, tài chính, y tế, năng lượng, tiêu dùng,...
Doanh thu của Microsoft Azure có thể vượt Google Cloud và Amazon Web Services
Trong quý 3/2025, mảng điện toán đám mây của Amazon, Microsoft và Google đều được dự báo tăng trưởng mạnh, dù bị hạn chế về năng lực đáp ứng nhu cầu AI. Các hãng cũng dự kiến sẽ tái khẳng định kế hoạch chi tiêu vốn.
Theo dữ liệu từ Visible Alpha, doanh thu Microsoft Azure có thể tăng 38,4%, vượt Google Cloud (30,1%) và Amazon Web Services (18%). Visible Alpha là hãng công nghệ tài chính chuyên cung cấp nền tảng thông tin thị trường và nghiên cứu đầu tư cho các chuyên gia tài chính.
Dù Amazon Web Services vẫn là nhà cung cấp đám mây lớn nhất thế giới, Microsoft đang tăng trưởng mạnh nhờ hợp tác với OpenAI, còn Google lại thu hút nhiều công ty khởi nghiệp sử dụng mô hình AI Gemini của mình.
Một sự cố gần đây khiến Amazon Web Services gặp gián đoạn, làm tê liệt hàng ngàn ứng dụng phổ biến, khiến giới đầu tư chú ý hơn đến rủi ro vận hành.
Theo dữ liệu của tập đoàn LSEG, Microsoft dự kiến sẽ báo cáo mức tăng trưởng doanh thu là 14,9% trong quý 3/2025, còn Alphabet có thể sẽ tăng 13,2%. Amazon và Meta Platforms có thể sẽ đạt mức tăng trưởng doanh thu quý này lần lượt là 11,9% và 21,7%.
Ngoại trừ Microsoft, tăng trưởng lợi nhuận của Alphabet, Amazon và Meta Platforms dự kiến chậm lại do chi phí tăng, có thể yếu nhất trong 10 quý gần đây.
Microsoft, Alphabet và Meta Platforms sẽ công bố báo cáo tài chính quý 3/2025 hôm 29.10, còn Amazon là vào ngày 30.10.
Sơn Vân