Miến dong, mật ong rừng Ba Vì và hành trình xây dựng chuỗi giá trị sản phẩm OCOP vùng cao Hà Nội

5 giờ trướcBài gốc

Làng miến dong Minh Hồng đang tất bật cho vụ Tết

176 sản phẩm OCOP: nền tảng mạnh để hình thành các chuỗi giá trị đặc thù

Theo số liệu công bố tại Hội nghị tổng kết Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi của Thủ đô Hà Nội giai đoạn 2021-2025, sau 5 năm 13 xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số của Hà Nội đã đưa ra thị trường 176 sản phẩm OCOP, trong đó có 132 sản phẩm đạt chuẩn 4 sao và 44 sản phẩm 3 sao. Con số này vượt xa mặt bằng chung của nhiều địa phương miền núi và thể hiện sự bứt phá mạnh mẽ của kinh tế nông thôn vùng cao Thủ đô.

Trong nhóm sản phẩm tiêu biểu, miến dong là dấu ấn nổi bật nhất. Vùng nguyên liệu dong riềng được mở rộng, nhiều hộ duy trì nghề chế biến miến truyền thống, tạo ra sản phẩm có chất lượng ổn định. Tiếp theo là mật ong Ba Vì, sản phẩm có thương hiệu nhiều năm với lợi thế nuôi ong dưới tán rừng và vùng đồi rộng. Nhóm chè vùng cao, vốn xuất hiện ở nhiều xã có đông dân tộc Mường và Dao, cũng ngày càng được nâng chuẩn theo hướng VietGAP.

13 xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số của Hà Nội đã đưa ra thị trường 176 sản phẩm OCOP, trong đó có 132 sản phẩm đạt chuẩn 4 sao và 44 sản phẩm 3 sao

Song hành với đó là nhóm thịt bò, dê, gà đồi, lợn bản... các sản phẩm chăn nuôi vốn là thế mạnh của vùng. Ông Đoàn Mạnh Phương, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội nhấn mạnh, nhiều mô hình đang được triển khai như bò sinh sản, gà lông màu thương phẩm theo quy trình an toàn sinh học, mô hình lúa cá, nuôi thủy sản VietGAP và dê. Đây là nguồn nguyên liệu rất quan trọng để hình thành chuỗi sản phẩm OCOP gắn với chế biến và ẩm thực.

Đáng chú ý, vùng DTTS Hà Nội hiện có 16 làng nghề, trong đó 5 làng nghề truyền thống và 11 làng nghề sản xuất tập trung. Đây là "phần gốc" cho các chuỗi giá trị – giúp sản phẩm OCOP không chỉ dừng ở quy mô hộ gia đình mà có nền tảng nghề nghiệp – kỹ thuật – kinh nghiệm nhiều năm để mở rộng.

Nền tảng kinh tế – xã hội tại địa bàn cũng thuận lợi: theo báo cáo của Sở Tài chính Hà Nội, tăng trưởng kinh tế vùng DTTS đạt trên 10%/năm, thu nhập bình quân đạt khoảng 65 triệu đồng, không còn hộ nghèo. Thành phố đầu tư hơn 2.558 tỷ đồng cho 174 dự án hạ tầng, tạo điều kiện cho sản xuất – chế biến – du lịch nông nghiệp phát triển mạnh. Toàn bộ những yếu tố này là "điểm tựa" để các sản phẩm OCOP phát triển lên quy mô chuỗi giá trị.

Khi nông sản, văn hóa và du lịch kết nối thành chuỗi giá trị vùng DTTS

Bức tranh OCOP vùng cao Hà Nội đang dần định hình những mạch liên kết tự nhiên giữa nông nghiệp, chế biến và du lịch cộng đồng. Từ những ruộng dong riềng, các cơ sở làm miến truyền thống có thể phát triển thành chuỗi sản xuất – chế biến – trải nghiệm, nơi du khách tự tay tham gia các công đoạn "làm miến vùng cao". Tương tự, những đồi ong Ba Vì và không gian rừng, đồi đặc trưng tạo nền tảng để mật ong rừng trở thành sản phẩm trung tâm của chuỗi nuôi ong – chế biến – du lịch khám phá.

Ở nhiều xã có đông dân tộc Mường, Dao, các mô hình chăn nuôi bản địa như bò sinh sản, dê, gà lông màu hay nuôi cá, lúa theo VietGAP đang mở rộng thành nguồn ẩm thực vùng cao phong phú. Khi kết hợp với không gian nhà sàn, bếp lửa, ẩm thực truyền thống, các sản phẩm này có thể tạo thành chuỗi ẩm thực du lịch tại chỗ, với lợi thế là câu chuyện bản địa và sản vật sạch.

Một sản phẩm mật ong rừng của Ba Vì đạt OCOP 4 sao

Văn hóa Mường – Dao cũng góp phần tạo nên trục liên kết đặc sắc cho OCOP. Tiếng chiêng, Mo Mường, lễ hội, trang phục và kiến trúc nhà sàn không chỉ là giá trị văn hóa, mà còn có thể biến thành dịch vụ du lịch trải nghiệm, yếu tố giúp sản phẩm OCOP trở nên "có hồn" hơn và khác biệt so với vùng khác. Những xã như Yên Xuân hay Suối Hai vì vậy có thể hình thành các tour văn hóa sinh thái gắn với mua sắm OCOP địa phương.

Lợi thế cảnh quan của Suối Hai – Ba Vì, hay dải đồi rộng của Yên Xuân, tiếp tục hoàn thiện bức tranh chuỗi giá trị bằng các mô hình du lịch nông nghiệp và nghỉ dưỡng cuối tuần. Khi khách du lịch có thể vừa tham quan vùng nguyên liệu, vừa trải nghiệm làm sản phẩm, thưởng thức đặc sản và mua OCOP ngay tại bản, chuỗi giá trị OCOP sẽ trở thành một hệ sinh thái khép kín và bền vững hơn.

Với nền tảng sản phẩm phong phú, làng nghề truyền thống, mô hình sản xuất theo hướng chuỗi và bản sắc văn hóa độc đáo, vùng DTTS Hà Nội đang có cơ hội lớn để bước vào giai đoạn phát triển mới: hình thành các chuỗi giá trị OCOP mang thương hiệu riêng của Thủ đô. Từ miến dong, mật ong đến chiêng Mường, nhà sàn và ẩm thực bản địa, đây sẽ là hướng phát triển bền vững cho kinh tế vùng cao Hà Nội trong những năm tới.

Hà Khê

Nguồn Phụ Nữ VN : https://phunuvietnam.vn/mien-dong-mat-ong-rung-ba-vi-va-hanh-trinh-xay-dung-chuoi-gia-tri-san-pham-ocop-vung-cao-ha-noi-2025111710104928.htm