Miễn học phí nhằm đảm bảo công bằng trong tiếp cận giáo dục, góp phần đảm bảo an sinh xã hội.
Cao Bằng là tỉnh có tỷ lệ hộ nghèo cao nhất cả nước, với dân số hơn 56,3 vạn người, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm trên 95% và chủ yếu sinh sống ở các địa bàn đặc biệt khó khăn. Số HS thuộc diện chính sách hơn 88.000 em, chiếm 65,27% tổng số HS toàn tỉnh. Do điều kiện kinh tế - xã hội của một số khu vực trong tỉnh còn hạn chế, nhiều người dân chưa có điều kiện cho con, em được đến trường. Điều này gây khó khăn trong công tác vận động học sinh đến lớp và duy trì sĩ số, tính chuyên cần của HS, ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục.
Trong năm học 2024 - 2025, tỉnh thực hiện chính sách miễn, giảm học phí cho 46.388 HS với tổng kinh phí 32,3 tỷ đồng; hỗ trợ chi phí học tập cho 92.454 HS với tổng kinh phí 124,8 tỷ đồng; thực hiện chế độ hỗ trợ ăn bán trú cho 36.435 HS với tổng kinh phí 266,1 tỷ đồng; hỗ trợ tiền ở cho 17.460 HS với tổng kinh phí 31,8 tỷ đồng. Tổng thu học phí của toàn tỉnh là 10,63 tỷ đồng.
Đồng chí Nguyễn Ngọc Thư, Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Giáo dục & Đào tạo (GD&ĐT) cho biết: Những năm qua, mặc dù Nhà nước đã có những chính sách miễn, giảm học phí và hỗ trợ HS thuộc nhiều đối tượng thụ hưởng khác nhau, nhưng việc nộp học phí của những đối tượng chưa được hỗ trợ vẫn còn là một khó khăn do thu nhập của người dân nhiều khu vực trong tỉnh còn thấp, không đồng đều. Dó đó, từ năm học 2025 - 2026, chính sách miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, HS phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông trong cơ sở giáo dục (CSGD) thuộc hệ thống giáo dục quốc dân theo Nghị quyết số 217/2025/QH15 của Quốc hội thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước cho giáo dục và là nền tảng cho công tác phát triển giáo dục; là cơ sở quan trọng để tỉnh thực hiện sự nghiệp giáo dục. Chính sách này tạo cơ hội công bằng về tiếp cận giáo dục cho trẻ em thuộc mọi vùng miền, từ đó góp phần làm giảm khoảng cách giàu nghèo trong giáo dục, giảm tình trạng bất bình đẳng giới, giúp mọi công dân có cơ hội học tập bình đẳng.
Trên cơ sở các quy định của pháp luật, đặc biệt là Nghị quyết 217 /2025/QH15 ngày 26/6/2025, Sở GD&ĐT tham mưu UBND tỉnh xây dựng Dự thảo Nghị quyết về việc bãi bỏ Nghị quyết số 06/2024/NQ-HĐND tỉnh, ngày 8/4/2024 ban hành quy định mức thu học phí giáo dục mần non, phổ thông công lập và giáo dục thường xuyên từ năm học 2023 - 2024 trên địa bàn tỉnh. Nghị quyết được HĐND tỉnh thông qua tại Kỳ họp thứ 34 thường lệ giữa năm 2025, phù hợp với đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước.
Quyết định miễn học phí là một tin vui lớn đối với các bậc phụ huynh, đặc biệt là những gia đình có hoàn cảnh khó khăn. Gia đình chị Nguyễn Thị Ngọc Yến, phường Thục Phán có 2 con đang học mầm non công lập bày tỏ: Vợ chồng tôi là lao động tự do, thu nhập không ổn định. Mỗi khi vào đầu năm học, tôi lại canh cánh nỗi lo học phí, trung bình học phí của 2 con gần 6 triệu/năm, chưa kể nhiều khoản đóng góp khác. Biết thông tin năm học này được miễn học phí, tôi rất vui mừng có thêm khoản tiền cân đối để dành mua sắm đồ dùng học tập và trang trải các chi phí khác cho các con.
Còn chị Nông Thị Hoàn, xã Trùng Khánh có 2 con đang học bậc THCS bộc bạch: Với mức lương viên chức hiện tại của 2 vợ chồng thì hầu hết dành cho phục vụ sinh hoạt gia đình nên không dư dả gì. Với chính sách miễn học phí giúp gia đình tiết kiệm một phần chi tiêu.
Đối với các nhà trường, việc miễn học phí cũng sẽ giúp giảm bớt áp lực cho các thầy cô trong việc thu các khoản đóng góp từ HS. Thầy giáo Lê Linh Dũng, Hiệu trưởng Trường THPT Quảng Uyên cho biết: Năm học 2025 - 2026, Trường có 861 học sinh, tăng 60 HS so với năm học trước, trong đó tuyển sinh lớp 10 là 308 HS. Hằng năm, HS thuộc đối tượng được miễn, giảm học phí chiếm khoảng 70%, còn lại 30% vẫn phải đóng học phí theo quy định. Nhà trường cũng đã chủ động triển khai công tác xã hội hóa, hỗ trợ sách, vở đồ dùng học tập và trao học bổng hỗ trợ các em có hoàn cảnh khó khăn. Tuy nhiên, mặt bằng đời sống người dân trên địa bàn xã còn thấp, phần lớn các em ở vùng nông thôn, có hoàn cảnh khó khăn nên việc phải nộp một phần phọc phí vẫn là gánh nặng cho gia đình. Do vậy quyết định miễn học phí đối với học sinh từ mầm non đến THPT theo Nghị quyết 217/2025/QH15 được thực hiện từ năm học 2025 - 2026 thực sự là niềm vui, là động lực rất lớn động viên giáo viên và HS cùng nỗ lực vươn lên “dạy tốt - học tốt”, đạt được kết quả tốt nhất trong những năm học tới. Miễn học phí để bớt gánh nặng cho gia đình, ngoài ra các em có thể có điều kiện để mua sắm thêm các thiết bị, tài liệu phục vụ học tập, tham gia các hoạt động ngoại khóa, giáo dục kỹ năng sống..., để việc học ngày càng hiệu quả hơn, đồng thời phát huy tốt hơn năng khiếu, sở trường của mỗi em.
Với chính sách miễn hoàn toàn học phí là minh chứng cho thấy sự quan tâm của các cấp, ngành và toàn xã hội đối với sự nghiệp GD&Đ; tạo động lực để các em HS có điều kiện, môi trường học tập tốt hơn, đặc biệt là hỗ trợ vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn. Miễn học phí để bớt gánh nặng cho gia đình, đồng thời có thể dành phần học phí đó để trang trải cho các khoản nộp dịch vụ phục vụ, hỗ trợ hoạt động giáo dục khác cho các em, để việc học ngày càng hiệu quả hơn.
Các trường học tập trung đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.
Cùng với việc ban hành bãi bỏ Nghị quyết số 06/2024/NQ-HĐND, vừa qua HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 08/2025/NQ-HĐND, ngày 9/7/2025 bổ sung, sửa đổi Nghị quyết số 41/2023/NQ-HĐND, ngày 13/7/2023 quy định các khoản thu, mức thu dịch vụ phục vụ, hỗ trợ hoạt động giáo dục ngoài học phí nhằm bảo đảm việc thực hiện các dịch vụ tại các CSGD công lập trên địa bàn tỉnh được thống nhất, hiệu quả, phù hợp với điều kiện phát triển KT - XH địa phương. Tạo cơ hội cho mọi tầng lớp nhân dân có cơ hội được tiếp cận, thụ hưởng các dịch vụ giáo dục công bằng, bình đẳng; tạo sự đồng thuận cao trong phụ huynh, HS và toàn xã hội, hướng tới mục tiêu nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trên địa bàn tỉnh.
Chính sách miễn học phí là bước đi chiến lược, góp phần hiện thực hóa mục tiêu công bằng xã hội, thu hẹp khoảng cách vùng miền và phát triển nguồn nhân lực bền vững trên phạm vi cả nước. Năm học 2025 - 2026 là năm học đầu tiên sau thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp và cũng là năm đầu có chính sách miễn học phí đối với trẻ em mầm non, HS phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông trong CSGD công lập sẽ mở ra cơ hội phát triển, nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo toàn diện của tỉnh.
Bảo Bình