Kỳ 1: Cuồng phong
Người dân các tỉnh Thanh - Nghệ - Tĩnh dường như đã không còn xa lạ với bão tố, nhưng cơn bão số 10 có tên Bualoi lần này mang theo nỗi ám ảnh lớn về sức tàn phá. Sau cơn cuồng phong, lũ lớn dồn dập tràn về, thử thách thêm sức chịu đựng, khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu của con người nơi dải đất “một nắng hai sương”.
12 giờ căng thẳng
Từ 19 giờ tối 28/9, bão số 10 bắt đầu đổ bộ vào tỉnh Hà Tĩnh với sức gió mạnh cấp 10 - 11, giật tới cấp 13 - 14. Trong suốt 12 giờ đồng hồ, toàn tỉnh chìm trong cuồng phong và mưa lớn chưa từng thấy. Từng cơn gió rít xé qua mái nhà, cuốn bay tôn, bẻ gãy hàng loạt cây xanh, cột điện cao thế ngã rạp.
So với bão số 10 năm 2017, vốn được coi là một trong những trận bão mạnh nhất từng đổ vào miền Trung thì bão Bualoi có cường độ tương đương nhưng sức tàn phá lớn hơn do kéo dài thời gian quần thảo, liên tục suốt 12 giờ. Nhiều người dân vùng biển Hà Tĩnh cho biết, đây là trận cuồng phong chưa từng có trong đời.
Hàng chục căn villa ở Hà Tĩnh hư hỏng sau bão số 10
Nhiều khu du lịch nổi tiếng tại Hà Tĩnh như Thiên Cầm, Xuân Thành, Lộc Hà cũng không tránh khỏi cảnh tan hoang. Dọc các tuyến ven biển, cây cối ngã đổ la liệt, mái tôn bay tứ tung, cát trắng bị sóng đánh lấn sâu vào đất liền. Nhà hàng, quán ăn ven biển bị gió giật mạnh làm sập hoàn toàn, chỉ còn trơ lại khung sắt cong vẹo.
Đáng chú ý, tại một số khu nghỉ dưỡng cao cấp, những căn villa trị giá hàng chục tỷ đồng cũng bị gió bão đánh sập, tường sập, cửa kính vỡ vụn, nội thất bên trong hư hỏng nặng gây thiệt hại trên 200 tỷ đồng.
Đêm bão đổ bộ, trong căn nhà nhỏ ở thôn Hảo Nam, xã Hoằng Phú, tỉnh Thanh Hóa, chị Lê Thị Hải (44 tuổi) ôm chặt hai con, nỗi lo lắng in hằn trên gương mặt. Mỗi khi gió giật, mái nhà lại rung lên bần bật. “Không trụ nổi đâu, phải đi thôi”, chồng chị Hải dứt khoát. Thế là cả nhà vội vã chạy sang tá túc bên căn nhà kiên cố của ông bà nội cách đó chừng vài cây số.
Khi bão đổ bộ vào đất liền, một cơn lốc xoáy hung hãn bất ngờ ập đến. Trở về nhà, cảnh tượng trước mắt khiến chị Hải chết lặng khi ngôi nhà đã bị san phẳng, mái tôn văng ra tận ngoài đồng, đồ đạc tan hoang, ngấm trong nước mưa nặng hạt.
“Trắng tay rồi… chẳng còn gì nữa cả. Nhà cửa tan hoang, máy móc xay xát cũng hỏng cả, rồi còn cả số lúa trong kho cũng ướt sũng. Bao nhiêu năm sống ở đây, chưa bao giờ thấy mưa bão tàn phá đến vậy”, chị Hải buồn bã.
Cảnh tan hoang sau trận lốc xoáy ở xã Hoằng Phú, tỉnh Thanh Hóa
Bão chồng bão, người dân trắng tay
Đây đã là lần thứ hai trong vòng hơn một tháng qua, người dân các tỉnh Bắc Trung bộ gánh chịu những trận cuồng phong khốc liệt. Bão số 5 vừa khiến nhiều gia đình trắng tay, chưa kịp gượng dậy thì bão số 10 lại quét sạch phần còn lại. Không ít gia đình nay đã lâm vào cảnh “màn trời chiếu đất”, nợ nần chồng chất.
Nửa đêm, cuộc gọi từ vợ khiến anh như ngồi trên lửa. “Mái nhà bắt đầu tốc, nước tràn vào rồi”, chị Tâm nghẹn ngào qua điện thoại. Anh Nam chỉ kịp dặn vợ ôm các con chui xuống gầm bàn, lấy nệm che đầu rồi lao về trong gió bão, bất chấp nguy hiểm. Nhưng khi về đến, tổ ấm của gia đình 5 người đã đổ sập. “Xây nhà còn nợ 200 triệu, giờ bão vào nhà đã sập. Gia đình chúng tôi lâm cảnh nợ chồng nợ, giờ không biết bắt đầu lại từ đâu”, chị Tâm lo lắng.
Tại thôn Hữu Ninh, xã Mai Phụ, tỉnh Hà Tĩnh, ngôi nhà nhỏ của anh Lê Văn Nam (38 tuổi) và chị Trịnh Thị Tâm (35 tuổi) gần như bị xóa sổ sau bão.
Căn nhà cấp 4 do vợ chồng anh chị mới dựng lên vào năm 2022, nay chỉ còn đống đổ nát. Trở về sau ca trực bão, anh Nam chết lặng khi thấy mái tôn bị cuốn sạch, tường đổ sập, con trai bị thương phải nhập viện.
Trước đó, khi nhận lệnh ứng trực bão, với vai trò là Trung đội trưởng dân quân tự vệ xã, anh Nam đã cùng lực lượng đi sơ tán người dân, chằng chống nhà cửa giúp bà con.
Chỉ khi xong nhiệm vụ, anh mới vội vàng về nhà gia cố lại mái tôn bằng bao cát. Sau bữa cơm tối, anh lại lên đường trực bão.
Chị Trịnh Thị Tâm (Hà Tĩnh) bật khóc khi căn nhà bị đổ sập sau bão
Bà Nguyễn Thị Hòa (64 tuổi, xóm Hưng Lợi 2, xã Lam Thành) cũng mất trắng nhà cửa, tài sản sau cơn bão số 10 vừa qua. Hơn 1 tháng trước, ngôi nhà của bà Hòa từng bị bão số 5 thổi bay mái tôn, nhiều tấn lúa dự trữ bị ướt nước hư hỏng, thiệt hại hơn 100 triệu đồng.
Bão tan, vợ chồng bà mua tôn về lợp lại mái nhà, song vừa hoàn thành được hơn 10 ngày thì nay lại bị gió bão thổi bay.
Bão số 10 quần thảo nhiều giờ với sức gió dữ dội đã khiến các tỉnh Bắc Trung bộ chịu thiệt hại nặng nề về người và tài sản. Theo thống kê của ba tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, mưa bão đã làm 10 người chết, 37 người bị thương. Hàng trăm nghìn ngôi nhà bị tốc mái, hư hỏng. Trường học, cơ sở y tế, công trình công cộng, hệ thống hạ tầng giao thông bị thiệt hại nghiêm trọng… Tổng thiệt hại ước tính hơn 10.000 tỷ đồng.
Trực tiếp đến chỉ đạo công tác khắc phục và thăm hỏi người dân tại những nơi đang chịu thiệt hại nặng nề của trận lũ, Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An Nguyễn Đức Trung, Chủ tịch UBND tỉnh Lê Hồng Vinh chia sẻ sâu sắc trước những mất mát, thiệt hại của người dân. Đồng thời yêu cầu lãnh đạo các địa phương khẩn trương tập trung chỉ đạo quyết liệt, huy động cao nhất mọi nguồn lực, vật lực để triển khai kịp thời, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp khắc phục hậu quả thiệt hại nặng nề do cơn bão số 10 gây ra.
Trong đó ưu tiên hàng đầu là đảm bảo tính mạng, tài sản của người dân trên hết, trước hết và chủ động thực hiện nghiêm túc phương châm “4 tại chỗ”, tăng cường liên kết, hỗ trợ lẫn nhau giữa các địa phương để ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai hiệu quả hơn.
Nhóm Phóng viên